فیلمی هولناک از لیس زدن بچه گزار توسط شیر ماده؛ چرا شیرها با شکار خود بازی می‌کنند؟

راز بقا: در گستره‌ی بی‌پایان ساوان، جایی که زندگی و مرگ در فاصله‌ای به باریکی یک پلک زدن جریان دارد، ماده‌شیری با گام‌های آرام، کنار پیکری نحیف توقف می‌کند. بچه‌گرازی چند روزه، تازه از لانه بیرون آمده، شکار آسانی‌ست. اما اتفاقی عجیب روی می‌دهد. به‌جای آن‌که شیر غرّشی کند یا دندان در گوشت نرم طعمه فرو ببرد، با نرمی غیرمنتظره‌ای پوزه‌اش را به تن گرم بچه‌گراز می‌ساید، او را می‌لیسد، و با ضربه‌های ملایم پنجه‌اش، بازی را آغاز می‌کند.

به گزارش راز بقا ساعاتی می‌گذرد، روزی و شاید بیشتر. این لحظات کوتاه و غیرقابل پیش‌بینی، که در آن شکارگر بدل به پرستار می‌شود، پدیده‌ای‌ست نادر، اما ثبت‌شده در رفتار گربه‌سانان بزرگ. شاید غریزه‌ی مادری، شاید گیجی حاصل از نبود گرسنگی، یا شاید فقط یک کنجکاوی گذرا. پاسخ هرچه که باشد، در آن دشت ساکت، برای مدتی کوتاه، زندگی فرصتی دوباره یافته است… حتی اگر موقتی باشد.

چرا برخی شکارچیان پس از گرفتن طعمه، با آن بازی می‌کنند یا آن را نمی‌کشند؟

رفتار بازی‌گونه یا تأخیر در کشتن طعمه، به‌ویژه زمانی که شکار یک نوزاد یا حیوان نابالغ است، پدیده‌ای نادر، اما مستند در میان شکارچیانی مانند شیر، پلنگ، و حتی روباه‌هاست. این رفتار ممکن است دلایل گوناگونی داشته باشد:

غریزه‌ی مادری یا واکنش به صدای توله‌گونه: شکارچیان ماده، به‌ویژه شیرها، در مقابل صدای جیغ یا ناله‌ی توله‌ها گاهی واکنشی شبه‌مادرانه نشان می‌دهند. سیستم عصبی آنها ممکن است به صدا یا بوی خاص بچه‌ها طوری پاسخ دهد که به‌جای کشتن، رفتار‌های مراقبتی مثل لیسیدن یا حمل آرام را بروز دهند.

 نبود گرسنگی فوری: اگر شکارچی در آن لحظه گرسنه نباشد، انگیزه‌ی فوری برای کشتن وجود ندارد. شیر ممکن است از سر کنجکاوی یا تحریک ذهنی، با طعمه بازی کند یا آن را بررسی کند، به‌ویژه اگر طعمه رفتاری متفاوت یا واکنشی خاص نشان دهد.

یادگیری و تمرین شکار: در شکارچیان جوان‌تر یا بالغانی که مدتی از شکار دور بوده‌اند، گاهی این "بازی" نوعی تمرین محسوب می‌شود—نه از سر خشونت، بلکه برای ارتقای مهارت‌های حرکتی، کمین، و کنترل پنجه و آرواره.

تفاوت رفتاری فردی: برخی شیر‌ها یا پلنگ‌ها رفتار‌های منحصربه‌فردی دارند که همیشه با قواعد کلی تطابق ندارد. این‌گونه تفاوت‌های شخصیتی در حیوانات وحشی کمتر شناخته شده‌اند، اما وجود دارند و می‌توانند منشأ رفتار‌های نادر باشند.

فریب شکارچی دیگر یا محافظت از طعمه برای بعد: در برخی موارد، شکارچی ممکن است طعمه را برای زمانی مناسب‌تر نگه دارد یا با تأخیر در کشتن، از ربوده شدن آن توسط رقبای دیگر جلوگیری کند. البته این مورد بیشتر در پلنگ‌ها و یوز‌ها دیده شده تا شیرها.

این رفتار اگرچه استثناست و نه قاعده، اما نشان می‌دهد که طبیعت همیشه بر پایه‌ی خشونت کور عمل نمی‌کند. پیچیدگی ذهنی شکارچیان بزرگ، گاهی رفتاری بروز می‌دهد که از مرز غریزه می‌گذرد و به مرز راز نزدیک می‌شود.