آبزیان

دلفین نهنگی پوزه‌کوتاه (Irrawaddy dolphin)، موجودی مرموز و اجتماعی در آب‌های آسیا، با رفتار‌های هوشمندانه و همکاری با انسان‌ها، در خطر انقراض است و نیازمند حفاظت فوری و آگاهی جوامع محلی است.

مارماهی دهان‌گرد یا لامپری یا مکنده ماهی (lampreys)، موجودی بدون فک و استخوان با دهان مکنده و دندان‌های تیز، بازمانده ۳۰۰ میلیون سال پیش است که در رودخانه‌ها و دریای خزر زندگی می‌کند.

آزادماهی ولگا یا ماهی زیبا (Stenodus leucichthys) یکی از ارزشمندترین گونه‌های دریای خزر است که امروز در خطر جدی انقراض قرار دارد. با شناخت زیستگاه، ویژگی‌ها و تهدید‌های این ماهی، می‌توان گامی مهم برای حفاظت از این میراث طبیعی ایران برداشت.

ماهی کمانگیر (Archerfish) شکارچی ماهر آب‌های آسیا است که با شلیک دقیق آب به حشرات بالای سطح آب، طعمه‌اش را شکار می‌کند. این ماهی هوشمند با قدرت دید بی‌نظیر و رفتار اجتماعی، یکی از شگفتی‌های دنیای آبزیان به‌شمار می‌رود.

اختاپوس تقلیدگر (mimic octopus)، موجودی شگفت‌انگیز از اقیانوس هند و آرام است که با تغییر رنگ و شکل بدنش می‌تواند خود را شبیه جانوران سمی مانند مار دریایی یا شیرماهی کند. این توانایی هوشمندانه، او را به استاد استتار و تقلید در دنیای زیر آب تبدیل کرده است.

خر ماهی یا ماهی کت‌چرمی تک‌شاخ (unicorn leatherjacket) یکی از ماهیان گرمسیری آب‌های جنوب ایران است که به‌دلیل پوست چرمی و گوشت سفیدش شناخته می‌شود. طعم گوشت آن شبیه میگوست و گاهی در غذا‌های دریایی جنوب کشور مصرف می‌شود.

ماهی تیرانداز یا ماهی کمانگیر (Toxotes jaculatrix) یکی از شگفت‌انگیزترین گونه‌های آب‌های گرمسیری است که به توانایی منحصربه‌فردش در شلیک آب برای شکار حشرات شناخته می‌شود. این ماهی با تنظیم دقیق زاویه دهان و شکست نور، می‌تواند با دقتی تا ۹۰٪، قطرات آب را به سمت طعمه‌هایی که بر روی برگ‌ها یا شاخه‌های بالای سطح آب قرار دارند پرتاب کند. نیروی پرتاب آن به کمک فشردن زبان به سقف دهان ایجاد می‌شود و به‌صورت پرتابه‌ای قوسی‌مانند به هدف برخورد می‌کند.

ماهی پروانه طلایی (Gold Koi Fish) یکی از زیباترین و گران‌ترین ماهیان تزئینی جهان است که با رنگ طلایی درخشان، عمر طولانی و نماد خوشبختی و ثروت شناخته می‌شود. این ماهی ژاپنی در برکه‌ها جلوه‌ای از شکوه و آرامش می‌آفریند و با رفتاری هوشمندانه و قابلیت تشخیص صاحب خود، به یکی از جذاب‌ترین گونه‌های آبزی خانگی در سراسر جهان تبدیل شده است.

برای اولین بار، محققان موفق شدند یک ماهی مرکب زنده قطب جنوب را در عمق بیش از دو هزار متر زیر سطح اقیانوس فیلم‌برداری کنند. این کشف جهانی، فرصتی بی‌نظیر برای مطالعه گونه‌ای ناشناخته و مرموز فراهم کرده است.

تیمی از محققان ایرانی گونه‌ای جدید از ماهیان خانواده Sillaginidae را در خلیج فارس کشف و با نام «Persica» ثبت جهانی کردند؛ این کشف اهمیت علمی و فرهنگی بالایی دارد.