پاندای قرمز؛ پاندایی که هم راکون است هم گربه و هم مانند خرس پاندا بامبو میخورد
راز بقا: پاندای قرمز (Red Panda) یک پستاندار منحصر به فرد و جذاب است که بومی هیمالیای شرقی و جنوب غربی چین است. این گونه به دلیل ظاهر و رفتار خاص خود، در تحقیقات علمی و تلاشهای حفاظتی مورد توجه زیادی قرار گرفته است.
ریشه تاریخی و طبقهبندی پاندای قرمز
به گزارش راز بقا، پاندای قرمز برای اولین بار در سال ۱۸۲۵ توسط زیستشناس فرانسوی، «فردریک کُوویه» توصیف شد. در ابتدا، این گونه به دلیل شباهت ویژگیهای جسمانیاش با راکونها، در همان خانواده طبقهبندی شد، اما بعدها به دلیل تفاوتهای آشکارش به خانوادهای مستقل به نام Ailuridae منتقل شد.
برخلاف نامش، پاندای قرمز به پانداهای غولپیکر نزدیک نیست و به خانواده خرسها تعلق ندارد. این گونه اولین پاندایی بود که نامگذاری شد و این واژه از کلمه نپالی «پونیا» به معنای «حیوانی که بامبو میخورد» گرفته شده است، قبل از اینکه پاندای غولپیکر به این نام شناخته شود.
طبقهبندی پاندای قرمز همچنان موضوع بحثهای علمی است و برخی از کارشناسان به ارتباط آن با خانوادههای دیگر مانند Mustelidae (ویسلها و راکونها) یا حتی Felidae (گربهها) اشاره کردهاند.
زیستگاه پاندای قرمز
پانداهای قرمز معمولاً در جنگلهای معتدل هیمالیا زندگی میکنند و در مناطقی از نپال، بوتان، هند، میانمار و چین یافت میشوند. این گونه در جنگلهای انبوه بامبو در ارتفاعات ۲۲۰۰ تا ۴۸۰۰ متر زیست میکند، جایی که منبع اصلی غذای آن یعنی بامبو یافت میشود.
به گزارش راز بقا برخلاف پاندای غولپیکر، پاندای قرمز به زیستگاههای متنوعتری مانند جنگلهای مختلط که علاوه بر بامبو دارای میوهها، بلوطها و سایر مواد گیاهی هستند نیز سازگار است. پاندای قرمز بیشتر زندگی خود را در درختان میگذراند، جایی که هم غذا و هم پناهگاه پیدا میکند. دم بلند آن به حفظ تعادل در حین حرکت در درختان کمک میکند.
خصوصیات پاندای قرمز
پاندا قرمز یک حیوان کوچک و تنهاست که طول بدن آن بین ۵۰ تا ۶۴ سانتیمتر است و دم آن حدود ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر طول دارد. این حیوان دارای پشمی قرمز رنگ، صورتی سفید با نشانههای خاص در اطراف چشمها و چهرهای گرد شبیه به گربه است. دم بلندش یک ویژگی بارز است که به حفظ تعادل و گرما کمک میکند. پاندای قرمز برای صعود از درختان و گرفتن شاخهها، از چنگالهای نیمهفشرده خود استفاده میکند.
پاندای قرمز یک جانور همهچیزخوار است که عمدتاً بامبو میخورد، اما میوهها، توتها، بلوطها، تخمها و حتی پستانداران کوچک را نیز مصرف میکند. برخلاف پاندای غولپیکر که بهطور عمده به بامبو وابسته است، رژیم غذایی پاندای قرمز متنوعتر است و به آن امکان میدهد که در زیستگاههای متنوعتری زندگی کند.
پاندای قرمز متابولیسم کمتری دارد که به آن کمک میکند تا انرژی خود را حفظ کند و بخش زیادی از روز را در حالت استراحت یا خواب به سر میبرد.
به گزارش راز بقا پانداهای قرمز جانورانی تنها و عمدتاً شبزی هستند. آنها از طریق صداها، علامتگذاری بویایی و زبان بدن با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. طبیعت تنها بودن آنها به محیط زیستشان مربوط میشود که در آن منابع غذایی پراکنده است و رقابت برای منابع کم است.
پاندای قرمز به عنوان گونهای آسیبپذیر در فهرست قرمز IUCN قرار دارد و جمعیت آن در طبیعت کمتر از ۱۰۰۰۰ تخمین زده میشود. تهدیدات عمده برای این گونه شامل از دست دادن زیستگاه، شکار غیرقانونی به دلیل پشم آن و تغییرات اقلیمی است.
سه ویژگی مهم پاندای قرمز
پاندای قرمز یک خرس پاندا نیست
با وجود نام «پاندا»، این حیوان ارتباط نزدیکی با پاندای غولپیکر یا هیچیک از خرسها ندارد. در حقیقت، پاندای قرمز بیشتر به راکونها، ویسلها و حتی شغالها شباهت دارد تا به گونههای بزرگتر و شناختهشده پاندا. پاندای قرمز به خانوادهای منحصر به فرد به نام Ailuridae تعلق دارد و در واقع قبل از پاندای غولپیکر به نام «پاندا» نامگذاری شده بود، که بعداً به دلیل شباهت ظاهری و رفتاری که با پاندا داشت، همان نام را دریافت کرد. بنابراین، در حالی که این دو گونه واژه «پاندا» را به اشتراک میگذارند، اما آنها خویشاوندان نزدیک نیستند.
رژیم غذایی پاندای قرمز به طرز عجیبی متنوع است
در حالی که پاندای غولپیکر تقریباً فقط بامبو میخورد، پاندای قرمز رژیم غذایی متنوعتری دارد. به گزارش راز بقا این پاندا عمدتاً بامبو میخورد، اما همچنین از خوردن انواع مختلفی از غذاها مانند میوهها، بلوطها، توتها، تخم ها، قارچها و حتی پستانداران کوچک و پرندگان لذت میبرد.
پاندای قرمز یک همهچیز خوار است که رژیم غذایی بسیار انعطافپذیری دارد و به آن امکان میدهد تا خود را با محیطها و منابع غذایی مختلف تطبیق دهد. با این حال، مانند پاندای غولپیکر، سیستم گوارشی آن به طور خاص در پردازش بامبو کارآمد نیست، بنابراین برای تأمین نیازهای انرژی خود باید مقدار زیادی بامبو بخورد.
پاندای قرمز یک «شصت کاذب» دارد
پاندا قرمز یک «شصت کاذب» دارد؛ یک استخوان مچ دست تغییر یافته که مانند یک انگشت اضافی عمل میکند. این سازگاری به پاندای قرمز این امکان را میدهد که با دقت بالا بامبوها و دیگر اجسام را بگیرد، درست مانند یک انگشت واقعی. با این حال، این «شصت کاذب» یک انگشت واقعی نیست بلکه یک استخوان مچ دست گسترش یافته است که با سایر انگشتان همکاری میکند.
این یک مثال جالب از خلاقیت تکاملی است، زیرا این ساختار به معنای سنتی انگشت نیست، اما همچنان همان عملکرد را دارد.