فرهنگ و تمدن
ویدیوی منتشر شده از یک دوربین مخفی؛ لحظه اذیت کردن یک نگهبان در مسجد سلیمان را نشان میدهد.
کد خبر: ۳۸۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۰
مردازما یکی از موجودات افسانهای مشهور در فرهنگ اقوام ایرانی است که در روایتهای محلی با نامهایی، چون مردوزوان، مردهآزما و مدوزما شناخته میشود. این موجود خوفناک اغلب شبها ظاهر میشود و با آزمونهای عجیب، شجاعت و جسارت انسانها را میسنجد. در این نوشته به معرفی جامع مردازما، ویژگیهای ظاهری، نقش آن در باورهای عامه و روایتهای مختلف از سراسر ایران پرداختهایم.
کد خبر: ۳۸۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۲۰
«طنطل» یکی از دیوهای ترسناک و مشهور در افسانههای ایرانی است که بهعنوان دیو بیابان شناخته میشود. این موجود افسانهای در روایتهای محلی جنوب و غرب ایران حضور دارد و با قدرت فریب و تغییر چهره، قربانیانش را شکار میکند. داستانهای طنطل بازتابی از ترسهای کهن بشر از بیابان و ناشناختههاست.
کد خبر: ۳۸۰۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۸
«گورستان جنها» در روستای تیس استان سیستان و بلوچستان، یکی از ترسناکترین و رازآلودترین نقاط ایران است. روایتهایی از سایههای شبحگونه، ناپدید شدن گردشگران و نفرینهای شبانه، این مکان را به افسانهای زنده تبدیل کرده است. در این مطلب، دو تجربه واقعی و هولناک از مواجهه با گورستان جنها را بخوانید و با دنیای تاریک این افسانه آشنا شوید.
کد خبر: ۳۷۹۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۶
«تپتپو»، موجود افسانهای و مرموز بختیاریهاست که شبها با صدای گامهای سنگینش شنیده میشود و کابوس و ترس به دلها میاندازد. او گاهی نگهبان طبیعت است و گاهی عامل خفگی خوابیدهها. در باورها، مهره و گردنبند جادوییاش قدرتی ویژه دارد. این افسانه بازتابی از ترسها، باورها و احترام عمیق مردم بختیاری به طبیعت وحشی زاگرس است. تپ تپو درواقع همان بختک است
کد خبر: ۳۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۵
غار دادبنیان یا غار بنوو در استان فارس، بزرگترین خانه آخرین غارنشینان ایران است؛ جایی که حدود ۸۰۰ نفر در دهه ۱۳۴۰ در دل کوهها زندگی میکردند. این غار با معماری باستانی، حوضچههای آب طبیعی و تاریخ فرهنگی غنی، یکی از جاذبههای ناشناخته گردشگری و پژوهشی ایران است. داستان شگفتانگیز انسانهایی که با طبیعت سازگار شدند، همچنان زنده است.
کد خبر: ۳۷۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۴
منار کونبرنجی، منارهای فراموششده در اصفهان با آیینهای زنانه، خرافات بختگشایی و ریشه در فرهنگ عامیانه است. این نماد فرهنگی با زبانی طنزآلود در حافظه جمعی زنان اصفهانی جاودانه شده و نشانی از روایتهای پنهان در تاریخ اجتماعی ماست.
کد خبر: ۳۷۶۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۳
«کُر زنگِرو» موجودی اسرارآمیز در فرهنگ جنوب ایران است که در افسانهها بهعنوان حیوانی شبزی، چابک و کودکربا شناخته میشود. این گزارش به بررسی روایتهای محلی، ریشهشناسی نام، و فرضیات علمی درباره هویت واقعی این موجود میپردازد و نشان میدهد که شاید «کر زنگرو» همان کاراکال یا سیاهگوش ایرانی باشد. افسانهای زنده در حافظهی جمعی مردم جنوب.
کد خبر: ۳۷۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۰
در دل افسانههای لرستان، داستانی رازآلود از آمیزش گرگ و کفتار روایت میشود؛ موجودی تخیلی با رفتاری مرموز و شبانه که گلهها را به وحشت میانداخت. اگرچه از نظر علمی این ترکیب غیرممکن است، اما باور دامداران محلی از موجودی به نام «کفتارگرگ» هنوز زنده است. این مطلب، سفری است به ژرفای افسانههای کوهستانی و باورهای مردم زاگرس.
کد خبر: ۳۷۳۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۱۰
اکهتش دیو، دیو انکار در اسطورههای ایران باستان است که در کتاب بندهش معرفی شده. او نماد نفی نیکی و حقیقت در اندیشه زرتشتی است و از یاران اهریمن به شمار میرود. در این مقاله از راز بقا با نقش، ویژگیها و بازتابهای روانی و اجتماعی این دیو آشنا شوید.
کد خبر: ۳۶۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۹
الازنگی، دیوی سهمگین و اهریمنی در فرهنگ بختیاری، نماد ترس و ناشناختههای طبیعت است. این موجود آدمخوار با بدنی سیاه و پرمو، شبانه به شکار انسان میپردازد. داستانهای کهن دربارهی الازنگی، ریشه در باورهای باستانی و مواجههی آریاییان با بومیان فلات ایران دارد. روایت تمتی، یکی از متلهای مشهور بختیاری، نجات از چنگال این دیو را بازگو میکند.
کد خبر: ۳۷۰۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۷
در دل کوههای غرب ایران، افسانهای ترسناک از ماری به نام «زهرهچشم» روایت میشود؛ ماری که نه با نیش، بلکه با نگاه مرگبارش میکُشد. این موجود مرموز در شبهای مهآلود ظاهر میشود و هنوز در باور مردم مناطق اورامانات و سردشت زنده است.
کد خبر: ۳۶۱۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۶
باور خرافی اسب سیاه در فرهنگ ایرانی، به ویژه در مناطق غربی کشور، نمادی از مرگ و بدشانسی است. این موجود شوم در افسانهها و روایتهای محلی بهعنوان علامتی از تهدید و حوادث ناگوار شناخته میشود. باور به اسب سیاه همچنان در فرهنگهای محلی ایران باقی مانده است.
کد خبر: ۳۶۳۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۵
آیا شبهنگام با صدای شیههای سهمگین از خواب پریدهاید؟ شاید دیو یاهولو از حوالی خانهتان عبور کرده باشد. دیو یاهولو، هیولای شبگرد افسانهای سیستان و بلوچستان، با ظاهری گاوشکل و ترسی باستانی در دل شبها پنهان است. روایتهایی واقعی از تقابل انسان و هیولا، میان افسانه و حقیقت. در این نوشته با منشأ، ویژگیها و روشهای دفع این موجود وحشتناک آشنا شوید.
کد خبر: ۳۶۷۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۴
گای گوهاری جشن سنتی هند است که در آن گاوها از روی مردان عبور میکنند تا گناهانشان پاک شود. این آیین مذهبی در برخی مناطق هند برگزار میشود و نمادی از احترام به گاوها و جلب برکت و خوشبختی است.
کد خبر: ۳۶۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۴
در استانهای غربی ایران، خروس سیاه بهعنوان نشانهای از مرگ یا حادثهای شوم شناخته میشود. در مناطقی مانند کرمانشاه، کردستان و ایلام، باور دارند که صدای غیرعادی این پرنده در شب، هشدار از وقوع مرگ ناگهانی یا حوادث ناخوشایند است. مردم این مناطق برای دفع بدبیاریهای احتمالی، به آیینهای خاص و باورهای مذهبی روی میآورند تا از این پیشگوییها جلوگیری کنند.
کد خبر: ۳۶۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۱
در دامنههای کوه تفتان، افسانهای محلی روایت میشود از زنی که با شاهمار سیاه ازدواج کرد و در غاری مرموز پنهان شد. گفته میشود شبها صدای فلوتمانند عشق آنها از غار شنیده میشود. این داستان رازآلود، ترکیبی از عشق، انتقام و اسطورههای کهن بلوچستان است که هنوز هم مردم محلی آن را با ترس و احترام نقل میکنند.
کد خبر: ۳۶۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۲/۰۱
گرگینه کیست یا چیست؟ موجودی افسانهای یا بازتابی از تاریکی درون انسان؟ در این نوشته با ریشههای تاریخی، باورهای فرهنگی و نگاه علمی به گرگینهها آشنا میشوید. از محاکمات قرون وسطی تا سینمای مدرن، با ما همراه باشید تا رازهای یکی از ترسناکترین اسطورههای شبانه را کشف کنید.
کد خبر: ۳۶۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۳۱
در اعماق کویرهای ایران، افسانهای قدیمی درباره شترهای جنزده روایت میشود؛ حیواناتی که شبانه ناپدید میشوند و با زخم، ترس و نگاهی مرموز بازمیگردند. این داستان شگفتانگیز، ریشه در باورهای کهن مردم کویر دارد و هنوز هم در میان روستاییان طبس، خور و یزد زنده است.
کد خبر: ۳۶۱۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۳۰
افسانه مار نگهبان گنج یکی از باورهای کهن ایرانیست که در آن مار بهعنوان محافظ گنجهای پنهان دیده میشود. این باور ریشه در اسطورهها، طلسمها و ترسهای درونی دارد و نمادی از چالش انسان برای رسیدن به حقیقت، آگاهی یا ثروت پنهان است.
کد خبر: ۳۵۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۱/۲۹