محمود دُرانی؛ پدر درختکاری مشهد که به تنهایی یک میلیون درخت کاشته و هر روز با آنها حرف ‌زند!

راز بقا: درختان یکی از قسمت‌های زیبای زندگی ما هستند، از برگ‌های سبز و براقشان در بهار تا نارنجی و قرمزشان در پاییز. درختان از اول آفرینش بوده‌اند تا الان و حتی بعد از ما. انگار درختان نگهبانان زمین‌اند و چقدر بی توقع مهربان و بخشنده‌اند. پانزدهم اسفندماه به پاس همه مهربانی‌های درخت «روز درختکاری» است؛ روزی برای انتشار سرسبزی و نشاط. خراسان آنلاین به همین مناسبت به سراغ مردی رفته که دل و جانش با درخت پیوند خورده و به گفته خودش بیش از یک میلیون درخت در نقاط مختلف شهر مشهد کاشته است. محمود درانی کارمند بازنشسته شهرداری است، اما چهل سال است که هر روز به درختانی که کاشته سر می‎زند و آن‌ها را تیمار می‌کند.

چشمش که به من می‌افتد، شروع می‎کند به صحبت کردن، انگار کلی حرف دارد که کسی آن‌ها را نشنیده.

می‌گویم خودتان را معرفی کنید و بگویید از چه زمانی. نمی‌گذارد حرفم تمام شود می‎گوید: محمود دُرانی هستم متولد سال ۱۳۱۹ در مشهد. از سال ۱۳۳۷ در شهرداری استخدام شدم، اما ۲ سال بعد به سربازی رفتم. در سربازی بیماری سختی گرفتم. دکتر در بیمارستان ارتش به مرحوم پدرم گفت پول خرج نکن، پسرت زنده نمی‌ماند.

در آن حال بیماری به امام رضا علیه السلام متوسل شدم و در خواب دیدم که برف می‌آید، گریه کردم و با حالت تضرع به امام رضا (ع) گفتم برای مردم مشهد برف و خوشحالی آوردی، محبتی بفرما و پدر و مادر من را هم خوشحال کن و در همین حال شروع کردم به گریه کردن. تا صبح عرق زیادی کردم و حالم بهبود یافت، وقتی پدرم آمد به او گفتم من خوب شدم، لباسم را بیاور تا برویم؛ از آن موقع ۶۲ سال می‎گذرد و الحمدلله سرپا هستم.

بعد از بهبود، چون علاقه زیادی به کارم داشتم، به شهرداری برگشتم و نهال‌های زیادی در مشهد کاشتم به خصوص از سال ۴۸ به بعد که از تهران، کرج و شیراز به مشهد نهال آوردند. مرحوم پدرم سرباغبان شهرداری بود.

کاشت درختان پارک ملت، بهشت رضا و بولوار سازمان آب

اولین درخت را در سال ۱۳۴۸ کاشتم و از آن موقع در نقاط مختلف شهر بیش از یک میلیون درخت کاشتم. درختکاری اولیه را در پارک ملت و بهشت رضا (ع) انجام دادم. نهال کاری در بولوار سازمان آب را خودم سرپرستی کردم، قبلا سمت چپ و راست خیابان را «مِیم» (درخت انگور) کاشته بودند خاک قرمز برای درختکاری به من دادند که آب را رد کند. در حال کاشت نهال‌ها بودم که شهردار وقت مشهد، تیمسار بنی اعتماد، به من گفت شاخه‌های اضافه را قطع کن، اما من گفتم این شاخه‌ها هر کدام درخت تنومندی می‎شوند و الان اگر مشاهده کنید بعضی از درختان در این بولوار دارای چند تنه تنومند هستند.

از فلکه راهنمایی تا درمانگاه احمدی واقع در بولوار قرنی پیش رفتیم. همه درختان این منطقه از نوع چنار است و از شیراز و اصفهان آمده است.

بازنشسته‌ام، اما خانه نشین نه

نیازی به سوال نیست خودش شروع کرده و ادامه می‎دهد: هر روز صبح اول به حرم امام رضا (ع) می‎روم و از ایشان تشکر می‎کنم. بعد از آن، چون علاقه زیادی به فضای سبز و درختکاری دارم با وجود این‎که بازنشسته شدم به مناطق مختلف شهر سر می‎زنم و درختان را بررسی می‎کنم و اگر نکته‌ای ببینم به شهرداری گزارش می‎دهم؛ تا امروز هزار و هشتصد و هشتاد و پنج گزارش به شهرداری داده‎ام. اگر ببینم مقابل ساختمان‌های جدید درختی خشک شده مخصوصا در گزارشم ذکر می‎کنم که رسیدگی و اقدام شود.

فرهنگ کاشت درختان مثمر وجود ندارد

از او می‎پرسم چرا به جای درختان چنار درختان مثمر نکاشتید؛ به نظرتان بهتر نیست در شهر درختان میوه دار کاشته شود؟ می‌گوید: فرهنگ کاشت درختان مثمر در خیابان‌های شهر در بین مردم ما جا نیفتاده و هنوز میوه کاملا نرسیده است آن را می‌کنند یا مثل همین درختان توت برای کندن میوه‌هایش شاخه‌ها را می‎شکنند، اگر فرهنگش باشد کاشت این درختان مفید است.

به علت کم آبی رسیدگی خوبی به درختان نمی‌شود

از حاج محمود می‌پرسم رسیدگی به درختان چطور است؟ نمی‌داند اول گلایه کند یا حرفش را بزند. سری تکان می‌دهد و می‌گوید: به علت کم آبی به درختان شهر رسیدگی خوبی نمی‌شود. درختان ریشه‌هایی مویی دارند که درختان از آن‎ها آب می‌خورند. چون به این ریشه‌ها آب نمی‎رسد درختان خشک می‌شوند، اگر دقت کنید اغلب از سر درختان خشک می‎شود، چون ریشه مویی نمی‌تواند آب را بالا بکشد. به‎خصوص درخت چنار که بالغ بر ۲۰۰ سال باید عمر کند متاسفانه خشک می‌شود. در درختان سوزنی برگ مثل کاج هم، چون شاخه‌های پایینش را نمی‌زنند، سنگین می‎شود و بر اثر بارش برف ممکن است صدمه ببیند. باید درختان هرس شوند و شاخه‌هایی که به ماشین‌ها برخورد می‎کنند اصلاح شود. من حاضرم مانند این چند سال که مجانی کار می‎کردم به صورت مجانی در هر منطقه‌ای که می‌خواهند درختان را اصلاح کنم.

با درختان حرف می‎زنم

دستش را به درختی که خودش در بولوار سازمان آب یا همان بولوار شهید صادقی کاشته تکیه داده، از او می‎پرسم اگر به عقب برگردید باز هم همین شغل را ادامه می‎دهید؟ لبخندی می‎زند چهره اش با لبخند درخشان می‌شود می‌گوید: با کمال میل، اگر به عقب برگردم باز هم همین کار را انجام می‎دهم. من با درختان حرف می‎زنم و گاهی به آنها از مدیرانی که به درختان رسیدگی نمی‌کنند گله می‌کنم و می‎گویم این را گزارش می‎کنم ان‌شاءا... که به شما رسیدگی کنند.

مسئولان به من بها نمی‌دهند

تا به‎حال ۷- ۸ لوح سپاس به من دادند، اما آن‎طور که من توقع دارم به من بها نمی‌دهند. لااقل از من بپرسند تو چطور زندگی می‎کنی با این حقوق بازنشستگی؟ مگر این حقوق به کجا می‌رسد؟

وی ادامه می‌دهد: برای جلوگیری از آفات و سرمازدگی درختان را سم می‌زنند، اما طبق تجربه من، خداوند طبیعت را طوری آفریده که بعد از بارش برف، یخ‎بندان می‌شود و این سردی باعث می‎شود کرم درخت خود به خود کشته شود و درختان سالم بماند. به نظرم این هزینه‌ها بی‌فایده است و بهتر است به جای آن حقوق و رفاهیات کارگران را پرداخت کنند.

سوز زمستانی امانمان را بریده و محمودآقا که از اول صبح پدرانه به درختان شهر سر می‎زند و آن‌ها را تیمار می‎کند، خسته است. من از صحبت کردن با او خسته نمی‎شوم، نمی‌دانم تعلق خاطرش به درختان بیشتر است یا مردم شهر. هرچه هست عشق و علاقه‌ای در خون و رگ‌هایش جریان دارد که بدون چشمداشت مواظب همه درختان و گیاهان شهر است. از آقای درانی تشکر و خداحافظی می‎کنم و با خودم می‎گویم چقدر خدا مردم مشهد را دوست دارد که این مرد مهربان همشهری‎شان شده و برای حفظ فضای سبز و سلامت درختان هرکاری از دستش برآید انجام می‌دهد.

منبع: روزنامه خراسان