راز بقا: عود یکی از کمیابترین و گرانترین مواد معطر جهان است؛ مادهای اسرارآمیز، طبیعی و بیرقیب که قرنهاست در فرهنگهای مختلف جایگاهی مقدس، سلطنتی و اشرافی دارد. بسیاری تصور میکنند عطرهای لوکس گرانترین محصولات دنیای بو هستند، اما حقیقت این است که خودِ عود، بهویژه نوع وحشی و رزیندار، میتواند قیمتی چندین برابر طلا داشته باشد. در این مقاله از راز بقا بهطور کامل بررسی میکنیم که عود چیست، چرا اینقدر ارزشمند است و گرانترین عودهای دنیا کداماند.
به گزارش راز بقا، عود یا «Agarwood» از درختان گونهی Aquilaria و Gyrinops بهوجود میآید؛ اما نه هر درختی. این درختان زمانی که دچار یک نوع عفونت قارچی میشوند، رزینی تیرهرنگ و بسیار خوشبو تولید میکنند. این رزین همان «عود» است. نکته مهم اینجاست که کمتر از ۱۰ درصد درختان به طور طبیعی این عفونت را میگیرند، و همین کمیابی باعث میشود عود تبدیل به یکی از ارزشمندترین مواد معطر جهان شود.

مهمترین دلایل گرانی عود عبارتاند از:
درختان آلودهشده بهصورت طبیعی بسیار کم هستند. عودهای وحشی که در جنگل رشد کردهاند، با گذشت دهها سال رزین جمع میکنند و همین باعث کیفیت بسیار بالای آنها میشود.
برای جدا کردن تکههای رزین از چوب، ساعتها زمان و تخصص نیاز است. بسیاری از بخشهای چوب بدون رزیناند و فقط قسمتهای تیره و سنگین ارزشمند هستند.
عود در هندوستان، چین، جهان عرب و جنوب شرق آسیا همیشه بخشی از مراسم مذهبی، اشرافی و سلطنتی بوده است. این جایگاه تاریخی، ارزش آن را چندبرابر کرده.
به گزارش راز بقا برندهای مشهور دنیا مانند Creed ،Tom Ford و Amouage برای ساخت عطرهای نیش و خاص از روغن عود طبیعی استفاده میکنند. اما نوع خاص و وحشی عود آنقدر نایاب است که تنها چند گرم از آن در یک عطر لوکس استفاده میشود.

این نوع عود از جنگلهای بورنئو و کالیمانتان اندونزی استخراج میشود. رزین آن بسیار تیره، روغنی و سنگین است و بویی عمیق، خاکی، حیوانی و پیچیده دارد. قیمت عود وحشی این منطقه میتواند به ۳۰٬۰۰۰ تا ۵۰٬۰۰۰ دلار (۳،۳۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تا ۵،۵۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان) برسد. بسیاری از کلکسیونرها تنها چند گرم از آن را نگهداری میکنند و آن را «طلاى سیاه» مینامند.
هیلاری از مناطق مرزی مالزی و برونئی بهدست میآید. به دلیل جنگلهای محافظتشده و قطعنشدن درختان وحشی، این نوع عود تقریباً در بازار جهانی نایاب است. قیمت هر کیلوگرم عود وحشی هیلاری میتواند به ۷۰٬۰۰۰ دلار (۷،۷۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان) هم برسد و روغن تقطیرشده آن نیز گاهی هر ۳ میلیلیتر بیش از هزار دلار (۱۱۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان) فروخته میشود.
عود سریلانکا به دلیل کیفیت رزین بسیار بالا و عطر گرم و کهرباییاش شهرت دارد. در گذشته این نوع عود مورد علاقه پادشاهان هند و سریلانکا بوده است. امروزه به دلیل نابودی جنگلهای قدیمی، این عود تقریباً در ردهی کمیابترینهای دنیا قرار گرفته و قیمت آن بین ۲۰٬۰۰۰ تا ۴۰٬۰۰۰ دلار (۲،۲۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تا ۴،۴۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان) متغیر است.

عود هندی بیشتر به دلیل استفاده در معابد و آیینهای مذهبی شهرت دارد. رزین این منطقه عطری تند، کلاسیک و چوبی دارد. نسخههای وحشی عود آسام گاهی تا ۳۰٬۰۰۰ دلار (۳،۳۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان) قیمت پیدا میکنند و غالباً برای تقطیر روغنهای عود سلطنتی استفاده میشوند.
به گزارش راز بقا چوب عود تنها راه استفاده از این ماده کمیاب نیست؛ بخش مهمتر و ارزشمندتر آن روغن عود خالص است که طی تقطیری بسیار طولانی از چوب رزیندار بهدست میآید. بعضی از روغنها آنقدر کمیاباند که فقط در شیشههای ۲ تا ۳ میلیلیتری فروخته میشوند.
برخی از گرانترین روغنهای عود دنیا:

قیمت تقریبی: هر ۳ میلیلیتر بین ۱٬۰۰۰ تا ۳٬۰۰۰ دلار (۱۱۰،۰۰۰،۰۰۰ تا ۳۳۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان)
به دلیل جنگلهای حفاظتشده تقریباً یافت نمیشود.
قیمت: ۵۰۰ تا ۱٬۵۰۰ دلار برای ۳ میل (۵۵،۰۰۰،۰۰۰ تا ۱۶۵،۰۰۰،۰۰۰ تومان)
رایحه شیرین، لطیف و محبوب در عطرسازی لوکس.
قیمت: تا هزار دلار برای شیشه کوچک (۱۱۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان)
به دلیل پیری و کهنگی، رایحهای استثنایی دارد.
لیف یا خیار مصری؛ میوه گرمسیری شبیه کدو که از آن لیف و اسفنج حمام تولید میشود!

عودی که از درختان جنگلی و قدیمی بهدست میآید، ارزشش چند برابر عود پرورشی است.
هرچه رزین در چوب بیشتر باشد، بو عمیقتر و قیمت بالاتر است.
عودهایی که دههها در تنه درخت باقی ماندهاند، رایحهای پیچیدهتر دارند.
عود هیلاری، بورنئو و آسام از مشهورترین و گرانترین مناطق جهان هستند.
برخی انواع عود بهقدری کمیاباند که هر سال شاید تنها چند گرم از آنها عرضه شود.

به گزارش راز بقا وقتی درباره «گرانترین عود دنیا» صحبت میکنیم، منظور یک محصول خاص یا یک عطر نیست؛ بلکه مادهای طبیعی، کمیاب و شاهانه است که دهها سال زمان نیاز دارد تا در دل یک درخت شکل بگیرد. برخی از عودهای وحشی مانند هیلاری، کالمانتان و سریلانکایی ممکن است به قیمتهایی بین ۳۰ تا ۷۰ هزار دلار (۳،۳۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تا ۷،۷۰۰،۰۰۰،۰۰۰ تومان) برسند، و این یعنی عود از بسیاری فلزات گرانبها نیز ارزشمندتر است.
