












راز بقا: مرغ عشق (budgerigar) یکی از محبوبترین پرندگان زینتی در جهان است که به دلیل جثه کوچک، رفتار اجتماعی و توانایی تولیدمثل بالا مورد توجه علاقهمندان به پرندگان خانگی قرار گرفته است.
به گزارش راز بقا، شناخت فرآیند تخمگذاری و تولیدمثل این پرنده نه تنها برای پرورشدهندگان بلکه برای پژوهشگران علوم دامی و دامپزشکی نیز اهمیت دارد. تخمگذاری مرغ عشق تحت تأثیر شرایط محیطی، وضعیت تغذیهای و سلامت جسمانی جفت پرنده قرار دارد و مدیریت صحیح آن میتواند نقش کلیدی در موفقیت پرورش ایفا کند.
به گزارش راز بقا، مرغ عشقها معمولاً پس از رسیدن به سن بلوغ جنسی، که حدود شش تا هشت ماهگی است، توانایی جفتگیری و تخمگذاری پیدا میکنند. فرآیند تخمگذاری با جفتگیری آغاز میشود که در آن نر با حرکات نمایشی، آواز و تغذیه ماده را برای پذیرش آماده میسازد.
پس از موفقیت در جفتگیری، ماده برای آمادهسازی بدن خود به چند روز زمان نیاز دارد. در این دوره، فعالیت تخمدان و هورمونها افزایش مییابد و پوسته تخم در دستگاه تناسلی ماده شکل میگیرد. محیط مناسب شامل لانه استاندارد (جعبه چوبی با ورودی کوچک)، نور کافی و تغذیه غنی از کلسیم و پروتئین از پیششرطهای اساسی آغاز تخمگذاری محسوب میشود.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
مرغ عشق پروانهای؛ مرغ عشق کمیاب ژاپنی و شبیه گل ششپَر که پروازی شبیه چرخش هلیکوپتر دارد
به گزارش راز بقا، مرغ عشق ماده معمولاً بین ۴ تا ۶ تخم میگذارد، اگرچه در شرایط مطلوب این تعداد میتواند به ۸ تخم نیز برسد. تخمها بهطور متوالی و با فاصله زمانی ۴۸ ساعت (دو روز) گذاشته میشوند. تخمها بیضوی و سفیدرنگ بوده و اندازه آنها در حدود ۱.۵ تا ۲ سانتیمتر است.
در ابتدای دوره تخمگذاری، ماده ممکن است در لانه زمان بیشتری صرف کند و به تدریج دوره خوابیدن روی تخمها را آغاز نماید. جالب توجه است که جوجهها به دلیل فاصله زمانی در تخمگذاری، در زمانهای متفاوتی از تخم خارج میشوند و در نتیجه در یک آشیانه معمولاً اختلاف سنی چند روزه میان جوجهها دیده میشود. این ویژگی برای بقا در طبیعت اهمیت دارد، زیرا امکان رشد تدریجی جوجهها با توجه به منابع غذایی را فراهم میکند.
به گزارش راز بقا، مرغ عشقهای ماده میتوانند بدون وجود جفت نر نیز تخم بگذارند، اما این تخمها بارور نیستند و هرگز به جوجه تبدیل نخواهند شد. معمولاً پوست بالای منقار (سِر) در مرغ عشق ماده به رنگ کرم متمایل به سفید است؛ با این حال، در دوران تخمگذاری این بخش به رنگ قهوهای پوستهپوسته تغییر میکند.
برخی از مرغ عشقهای ماده ممکن است همواره سِری به رنگ کرم مایل به سفید داشته باشند یا برعکس، همیشه سِری قهوهای و پوستهدار نشان دهند، صرفنظر از وضعیت تولیدمثل.
به گزارش راز بقا، پس از گذاشتن نخستین یا دومین تخم، مرغ عشق ماده بهطور جدیتر فرآیند خوابیدن روی تخمها (incubation) را آغاز میکند. دمای بدن پرنده موجب گرم شدن تخمها و رشد جنین میشود. دوره انکوباسیون معمولاً حدود ۱۸ روز به طول میانجامد. در این مدت، ماده بیشترین زمان را در لانه سپری میکند و تنها برای تغذیه و نوشیدن آب از لانه خارج میشود.
نر وظیفه تأمین غذا و مراقبت از ماده را بر عهده دارد و با انتقال غذا از طریق منقار به او کمک میکند. شرایط محیطی مانند دمای ثابت (۲۵ تا ۳۰ درجه سانتیگراد) و آرامش محیط نقش مهمی در موفقیت دوره خوابیدن روی تخمها دارند.
پس از پایان دوره انکوباسیون، جوجهها بهتدریج از تخم خارج میشوند. جوجهها در بدو تولد نابینا، بیپر و کاملاً وابسته به والدین هستند. تغذیه اولیه آنها توسط ماده و با کمک نر صورت میگیرد. در این مرحله، ماده مادهای نیمههضمی موسوم به «شیر چینهدان» را برای تغذیه جوجهها تولید میکند که سرشار از پروتئین و مواد مغذی است.
به گزارش راز بقا، تخمگذاری در مرغ عشق فرآیندی زیستی و رفتاری پیچیده است که تحت تأثیر عوامل محیطی، تغذیهای و هورمونی قرار دارد. این پرنده معمولاً بین چهار تا شش تخم میگذارد که به فاصله دو روز از یکدیگر تولید میشوند.
نقش حمایتی نر و شرایط محیطی مناسب، تضمینکننده بقای تخمها و سلامت جوجهها خواهد بود. شناخت دقیق این فرآیند برای پرورشدهندگان اهمیت بسزایی دارد و میتواند در افزایش بهرهوری و کاهش تلفات نقش ایفا کند.