سرو ابرکوه؛ درخت معروف به «درخت زرتشت» که یکی از قدیمی‌ترین موجودات جهان است و ژاپنی‌ها عمر آن را ۸۰۰۰ سال می‌دانند
سرو ابرکوه (Cypress of Abarkuh)، که با نام «سرو زرتشت» نیز معروف است، کهنسال‌ترین درخت ایران و یکی از قدیمی‌ترین موجودات زنده جهان است که قدمتش بین ۴ تا ۸ هزار سال برآورد می‌شود. این سرو باشکوه در کویر ابرکوه یزد قرار دارد و به‌عنوان اثر طبیعی ملی ثبت شده است. سرو زرتشتی نماد جاودانگی، زیبایی و مقاومت طبیعت ایران است و هر ساله گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به خود جذب می‌کند.
راز بقا: سرو ابرکوه (Cypress of Abarkuh)، معروف به «سرو زرتشت»، یکی از کهن‌ترین موجودات زنده جهان و نماد مقاومت و پایداری در تاریخ طبیعت ایران است. این درخت با قدمتی چند هزار ساله، نه‌تنها اهمیت زیستی دارد، بلکه جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ، هنر و افسانه‌های ایرانی یافته است.
به گزارش راز بقا، حضور این سرو کهنسال در شهر کویری ابرکوه، همگان را به تحسین واداشته و توجه پژوهشگران و گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است.
سرو ابرکوه؛ نگین سبز کویر
سرو ابرکوه از گونه سرو شیراز (Cupressus sempervirens) و متعلق به خانواده سرو‌های مدیترانه‌ای است. ارتفاع این درخت باشکوه بین ۲۵ تا ۲۸ متر و محیط تنه آن روی زمین حدود ۱۱.۵ متر برآورد شده است. قطر تنه این سرو حدود ۴.۵ متر است و با وجود قرارگیری در منطقه‌ای خشک و کویری، همچنان با شادابی به حیات خود ادامه می‌دهد.
دانشمندان و کارشناسان داخلی و خارجی این درخت را یکی از کهنسال‌ترین درختان جهان می‌دانند. الکساندروف، پژوهشگر روس، عمر سرو ابرکوه را بیش از ۶۰۰۰ سال و محققان ژاپنی بیش از ۸۰۰۰ سال تخمین زده‌اند. برخی منابع علمی عمر درخت را ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ سال نیز برآورد کرده‌اند. این تفاوت‌ها نشان‌دهنده اهمیت مطالعه دقیق این پدیده طبیعی و ارزش بالای آن در پژوهش‌های زیست‌محیطی و تاریخی است.
تاریخچه و افسانه‌های پیرامون سرو ابرکوه
به گزارش راز بقا، سرو ابرکوه نه تنها از نظر زیستی ارزشمند است، بلکه در تاریخ و اسطوره‌های محلی نیز جایگاه ویژه‌ای دارد. «حمدالله مستوفی» در کتاب «نزهت‌القلوب» که در سال ۷۴۰ قمری تألیف شده، از سرو ابرکوه به‌عنوان درختی با شهرت جهانی یاد می‌کند و آن را بزرگ‌تر و بلندتر از سرو‌های کشمیر و بلخ می‌داند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
در افسانه‌های محلی، کاشت این درخت به شخصیت‌های مذهبی مانند زرتشت یا یافث، پسر نوح نسبت داده شده است. برخی روایات محلی نیز بیان می‌کنند که سرو ابرکوه یکی از دوازده درختی بوده که اصحاب رس می‌پرستیدند. مارکوپولو، جهانگرد و کاشف معروف، در خاطرات خود سرو ابرکوه را با عباراتی، چون «آبشاری سبز از آسمان» توصیف کرده که از هر زاویه‌ای به شهر ابرکوه می‌تابد و مانند چراغی سبز راهنمای مسافران است.
سرو ابرکوه در هنر و فرهنگ ایران نیز جلوه داشته است. در حجاری‌های دوره هخامنشی و نگاره‌های پارچه‌بافی، سرو به‌عنوان نمادی از زندگی و جاودانگی دیده می‌شود. همچنین، بته‌جقه در هنر پارچه‌بافی و مینیاتور‌های ایرانی الهام گرفته از شکل سرو ابرکوه است.
حفاظت، اهمیت فرهنگی و گردشگری
به گزارش راز بقا، با توجه به قدمت و اهمیت زیستی سرو ابرکوه، این درخت در سال ۱۳۸۳ به‌عنوان اثر طبیعی ملی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. پیش از این، مدیریت و حفاظت آن بر عهده شهرداری ابرکوه بود، اما پس از ثبت ملی، اداره محیط زیست مسئول حفاظت از این گنجینه طبیعی شد.
سرو ابرکوه هرساله گردشگران زیادی را از داخل و خارج ایران به خود جذب می‌کند و به‌عنوان نمادی از زیبایی، زندگی و مقاومت در برابر گذر زمان شناخته شده است. حضور این درخت در کویر، اهمیت آن را در پژوهش‌های علمی و بازدید‌های فرهنگی دوچندان می‌کند.
از نظر فرهنگی، سرو ابرکوه یادآور هویت تاریخی و هنری ایران است. این درخت کهنسال، نماد زندگی پایدار، امید و زیبایی در فرهنگ ایرانیان به شمار می‌رود و آثار آن در هنر و مینیاتور ایرانی همچنان دیده می‌شود. ارزش علمی، فرهنگی و تاریخی سرو ابرکوه باعث شده تا حفاظت از آن به‌عنوان یک میراث طبیعی و ژنی ضروری تلقی شود.
ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد سرو ابرکوه
به گزارش راز بقا، سرو ابرکوه با قدمتی بین ۴۰۰۰ تا ۸۰۰۰ سال، یکی از کهن‌ترین موجودات زنده جهان است. این درخت به ارتفاع حدود ۲۵ متر و محیط تنه‌ای بالغ بر ۱۱.۵ متر رشد کرده و در منطقه‌ای خشک و کویری قرار دارد که نشان‌دهنده مقاومت فوق‌العاده آن در برابر شرایط سخت اقلیمی است. قطر تنه در حدود ۴.۵ متر، این سرو را به یکی از باشکوه‌ترین و دیدنی‌ترین درختان ایران تبدیل کرده است.
از نظر علمی، سرو ابرکوه یک گنجینه ژنتیکی ارزشمند محسوب می‌شود و مطالعه آن می‌تواند اطلاعات مهمی درباره زیست‌شناسی و تاریخ طبیعی منطقه ارائه دهد. از نظر فرهنگی و تاریخی، سرو ابرکوه در متون کلاسیک و سفرنامه‌ها از جمله کتاب «نزهت‌القلوب» و خاطرات مارکوپولو ثبت شده است.
این درخت کهنسال همچنین نمادی از زندگی و جاودانگی در هنر ایرانی است؛ شکل آن الهام‌بخش مینیاتور‌ها و طرح‌های پارچه‌بافی مانند بته‌جقه بوده است. سرو ابرکوه با شادابی خود، حتی در شرایط کویری، نشان‌دهنده توانایی طبیعت در مقاومت و پایداری است و به‌عنوان یک جاذبه گردشگری و میراث طبیعی، هر ساله بازدیدکنندگان فراوانی را به ابرکوه جذب می‌کند.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
درخت خون سیاوشان؛ درختی کمیاب و چتری‌شکل شبیه سفینه فضایی در یمن که شیره قرمزی به نام «خون اژدها» از آن جاری می‌شود
قارچ دندان خونی؛ قارچی ترسناک شبیه توتفرنگی با خامه و دندان شیطان که واقعا خونریزی می‌کند و یک بانداژ طبیعی است
گیاه خودکشی؛ خواهرِ گیاه گزنه که انسان را نیش می‌زند و می‌تواند دردی طولانی و طاقتفرسا در انسان ایجاد کند
درخت بادام هندی پیرانگی؛ بزرگترین درخت جهان که شبیه باغ است و محله‌ای به اندازه یک زمین فوتبال را اشغال کرده است
انجیلی یا درخت چوب‌آهنی؛ جواهر هزار رنگ جنگل‌های شمال ایران که می‌شود آن در حیاط خانه یا فضای شهری کاشت
درخت خاردار سوت‌زن؛ درختی در آفریقا که سوت می‌زند و به «نگهبانان مورچه‌‌ها» مشهور است و فیل هم جرات نزدیک شدن به آن را ندارد
درخت زبان گنجشک؛ درختی که میوه‌هایش شبیه زبان گنجشک است و اندازه یک برج سیزده طبقه رشد می‌کند
درخت ژنرال شرمن؛ بزرگترین موجود زنده روی زمین که زمان هخامنشیان را دیده و قطر آن به اندازه یک زمین والیبال است
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان