فلوس یا خیار شنبر؛ گیاهی خودرو با میوهای شبیه غلاف معروف به «خرنوب هندی» که ملین است و در شهرهای جنوبی ایران رشد میکند
فلوس یا خیار شنبر یا خرنوب هندی یا لوله ترنگی (Golden Shower) درختی خزانپذیر با گلهای آویزان زرد طلایی است که بومی شبهقاره هند و جنوب شرقی آسیا میباشد. این درخت علاوه بر زیبایی زینتی، ارزش فرهنگی و مذهبی بالایی دارد و در طب سنتی برای درمان یبوست، تب و مشکلات پوستی کاربرد دارد. غلافهای بذر بلند، مقاومت به خشکی و گلدهی قبل از برگها از ویژگیهای منحصربهفرد آن است.
راز بقا: فلوس یا خیار شنبر یا خرنوب هندی یا لوله ترنگی (Golden Shower) یکی از زیباترین درختان گلدار مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری است. این درخت به خاطر خوشههای آویزان گلهای زرد طلایی خود مشهور است و علاوه بر زیبایی، اهمیت فرهنگی و خواص دارویی نیز دارد.
به گزارش راز بقا، فلوس بومی شبهقاره هند و جنوب شرقی آسیا، در اقلیمهای گرم به خوبی رشد میکند و اغلب در خیابانها، باغها و پارکها کاشته میشود تا در فصل خشک رنگی زنده و جذاب به محیط ببخشد. علاوه بر جنبه زینتی، این درخت در کشورهایی مانند هند، سریلانکا و تایلند ارزش مذهبی و فرهنگی نیز دارد.
ویژگیهای گیاهی و الگوهای رشد
به گزارش راز بقا، فلوس درختی خزانپذیر با اندازه متوسط است که معمولاً ارتفاعی بین ۱۰ تا ۲۰ متر دارد. شاخههای آن به شکل گسترده پخش میشوند و سایهای وسیع ایجاد میکنند. برگها ترکیبی و پنجهای هستند و چندین برگچه بیضی شکل در طول یک محور مرکزی قرار دارند.
مشخصه بارز این درخت، خوشههای آویزان گلهای زرد روشن است که اواخر بهار و اوایل تابستان قبل از رشد برگها شکوفا میشوند. گلها لولهای شکل، خوشبو و جذبکننده انواع گردهافشانها مانند زنبورها و پروانهها هستند.
پس از گلدهی، درخت غلافهای بذر استوانهای قهوهای تولید میکند که به دلیل شکلشان «لوله ترنگی» نامیده میشوند. هر غلاف میتواند تا ۶۰ سانتیمتر طول داشته باشد و چندین بذر سخت درون یک پالپ چسبناک و شیرین قرار دارند. این غلافها میتوانند ماهها روی درخت باقی بمانند و به تدریج خشک شده و بذرها را آزاد کنند. فلوس خاکهای خوب زهکشیشده را ترجیح میدهد و تا حدی مقاوم به خشکی است، بنابراین برای محوطهسازی شهری و پروژههای بازسازی محیط زیست مناسب است.
اهمیت فرهنگی و دارویی
به گزارش راز بقا، درخت فلوس از اهمیت فرهنگی بالایی در جنوب و جنوب شرقی آسیا برخوردار است. در هند، گلهای آن با ویشو، سال نو کرالا، مرتبط هستند و در آیینهای سنتی و تزئینات مورد استفاده قرار میگیرند. در تایلند، این گلها نماد رفاه و سلطنت به شمار میروند. این ارتباطات فرهنگی، درخت را به گزینهای محبوب برای کاشت در مراسم و باغهای عمومی تبدیل کرده است.
از لحاظ دارویی، فلوس قرنهاست که در آیورودا و سیستمهای طب سنتی مورد استفاده قرار میگیرد. پالپ، برگها و پوست آن برای درمان یبوست، مشکلات پوستی، تب و اختلالات گوارشی کاربرد دارند. این درخت همچنین خواص ضد باکتری و ضد التهاب دارد و منبعی برای درمانهای گیاهی در جوامع روستایی محسوب میشود. علاوه بر این، چوب نرم آن گاهی برای ساخت و ساز سبک و سوخت مورد استفاده قرار میگیرد.
مزایای محیطی و زینتی
به گزارش راز بقا، علاوه بر اهمیت فرهنگی و دارویی، فلوس نقش قابل توجهی در اکوسیستم دارد. سایه متراکم آن محیط مناسبی برای انسان و حیوانات ایجاد میکند و گلهای آن گردهافشانها را جذب کرده و تنوع زیستی محلی را حمایت میکنند. پرندگان و حیوانات کوچک از بذرها و غلافها تغذیه کرده و در پراکنش طبیعی بذرها نقش دارند.
از نظر زینتی، فلوس به دلیل نمایش گلهای دراماتیک و توانایی رشد در شرایط گرمسیری، در محوطهسازی شهری بسیار محبوب است. گلهای طلایی آن تضادی چشمگیر با برگهای سبز و ساختمانهای شهری ایجاد میکنند و در فصل خشک، توجه همه را به خود جلب میکنند.
عجیبترین ویژگیهای درخت فلوس
درخت فلوس علاوه بر زیبایی، چندین ویژگی عجیب و جالب دارد. یکی از ویژگیهای غیرمعمول آن گلدهی قبل از رشد برگهاست. برخلاف بیشتر درختان که ابتدا برگ میآورند و سپس گل میدهند، فلوس برگهای خود را میریزد و سپس خوشههای طلایی خود را نمایان میکند. این سازگاری حداکثر دیده شدن برای گردهافشانها را تضمین کرده و نمایش گلها را دراماتیک میکند.
ویژگی دیگر، غلافهای بذر لوله ترنگی است. این غلافهای بلند و استوانهای میتوانند ماهها روی درخت باقی بمانند و به تدریج خشک شده و بذرها را پخش کنند. در برخی موارد، غلافها به شکل طبیعی باز شده و بذرها را چند متر دورتر از درخت مادر پراکنده میکنند. پالپ چسبناک اطراف بذرها، هم پرندگان را جذب میکند و هم از خشک شدن بذرها در هوای گرم محافظت میکند.
این درخت همچنین در مقاومت به خشکی قابل توجه است. با وجود منشأ گرمسیری، درخت فلوس میتواند در خاکهای فقیر و سنگی رشد کرده و دورههای طولانی خشکی را تحمل کند. نکته جالب دیگر، عطر گلهاست که برای درختی به این اندازه غیرمنتظره قوی است و حشرات و پرندگان کوچک را جذب میکند، به طوری که دوره گلدهی آن به یک رویداد شلوغ اکولوژیکی تبدیل میشود.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنیها
پنیرباد خوابآور یا جینسنگ هندی؛ گیاهی آرامبخش و انرژیزا که بهترین جایگزینی طبیعی داروهای شیمیاییست
قیچ؛ گیاه خودرو و مقاوم کویر ایران که با آب شور هم زنده میماند و به جواهر سبز کویر مشهور است
توت روباهی؛ گیاهی با طعم خیار و مناسب سالاد که اسهال را درمان میکند و در لرستان رشد میکند
خسرودار یا خولنجان؛ گیاهی به شدت گرم با طعمی فلفلی و شیرین مشهور به «زنجبیل تایلندی» که مخصوص تقویت قوای جنسی است
درخت ایبوگا؛ خطرناکترین گیاه جهان که اثراتی شبیه حشیش، آمفتامین و تریاک را به صورت همزمان دارد و تجربه مشابه مرگ ایجاد میکند
کراتوم؛ درختی همیشهسبز با ارتفاع ۲۵ متر با برگهایی شبیه خشخاش و تریاک که کاشت آن در بسیاری کشورها ممنوع است
مرزه کوهی لرستان؛ گیاهی خوشعطر و دارویی با کاربرد محلی و صادراتی که کاشت آن سود بسیار بالایی دارد
کاکوتی؛ گیاهی معطر و پرطرفدار با سود اقتصادی بالا که میتوان آن را در کوهستانهای کردستان کاشت
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان