اگر همه ۱۵۰۰ آتشفشان روی زمین با هم فوران کنند چه می‌شود و امن‌ترین نقطه زمین کجاست؟
سناریوی فوران همزمان تمامی آتشفشانهای زمین اگرچه احتمال وقوع بسیار پایینی دارد، اما بررسی پیامد‌های آن از منظر علمی اهمیت بسزایی دارد. چنین رخدادی می‌تواند حیات انسان و سایر موجودات زنده را با تهدیدی جدی مواجه کند.
راز بقا: فوران آتشفشان‌ها صرف‌نظر از این که می‌تواند چه پیامد‌هایی به همراه داشته باشد موجب رعب و وحشت می‌شود. حال تصور کنید اگر ۱۵۰۰ آتشفشان روی زمین یکباره فوران کند چه پیش خواهد آمد؟ چه بر سر زمین می‌آید و امن‌ترین مکان برای انسان کجاست؟
به گزارش راز بقا؛ مجموع آتشفشانهای فعال در سطح زمین و آتشفشان‌هایی که در اعماق اقیانوس‌ها پنهان شده است حدود ۱۵۰۰ آتشفشان برآورد شده است. هر روز به طور متوسط ۱۰ تا ۲۰ آتشفشان در این کره خاکی فوران می‌کند. دانشمندان بر این باورند احتمال این که همه آتشفشانهای روی زمین یکباره شروع به فوران کند بسیار ناچیز و به عبارتی غیرممکن است، اما اگر چنین اتفاقی روی دهد چه می‌شود؟ آیا در صورت وقوع چنین اتفاقی، زمین می‌تواند بدون مواجه شدن با هر گونه آسیب جدی از این اتفاق جان سالم به در ببرد؟
زمین شناسی از دانشگاه رادفورد ویرجینیا در پاسخ به این پرسش می‌گوید: حتی اگر آتشفشانهای مخفی شده در اعماق اقیانوس‌ها را کنار بگذاریم و این طور تصور کنیم که روزی همه آتشفشانهای فعال در سطح خشکی به طور همزمان شروع به فوران کند، باید بپذیریم اثرات ناشی از این پدیده مخرب به وقوع یک دومینوی زنجیره‌ای زیست محیطی منجر خواهد شد که حتی می‌تواند چند برابر مخرب‌تر از وقوع یک انفجار هسته‌ای باشد. در این شرایط زمین اتفاقات و رویداد‌های ناگواری را تجربه می‌کند که من به عنوان یک زمین شناس حاضر نیستم زنده باشم و چنین روز‌هایی را ببینم!
اگر همۀ آتشفشانهای زمین با هم فوران کنند چه می‌شود؟
آتشفشان‌ها از جمله پویاترین و پرقدرت‌ترین پدیده‌های زمین‌شناسی محسوب می‌شوند که نقش قابل‌توجهی در شکل‌گیری سطح زمین و تغییرات اقلیمی ایفا می‌کنند. اگرچه فوران‌های آتشفشانی معمولاً به‌صورت پراکنده و در مناطق خاصی رخ می‌دهند، اما این پرسش که "اگر تمامی آتشفشانهای زمین به‌طور همزمان فوران کنند، چه پیامد‌هایی در پی خواهد داشت؟ "، می‌تواند سناریویی شگفت‌انگیز و در عین حال هشداردهنده برای علم زمین‌شناسی و اقلیم‌شناسی باشد.
آمار و اطلاعات اولیه درباره آتشفشانهای روی زمین
بر اساس داده‌های مؤسسه اسمیتسونین، بیش از ۱۵۰۰ آتشفشان فعال در سطح خشکی زمین وجود دارد. این آمار شامل آتشفشانهای زیر آب نمی‌شود که تعداد آنها چندین برابر آتشفشانهای سطحی تخمین زده شده است (Smithsonian Institution, Global Volcanism Program). بیشتر این آتشفشان‌ها در "حلقه آتش اقیانوس آرام" قرار دارند، منطقه‌ای با فعالیت تکتونیکی و آتشفشانی بسیار بالا.
پیامد‌های جهانی فوران همزمان آتشفشان‌ها
۱. پرتاب خاکستر و گاز‌های جوی
فوران همزمان هزاران آتشفشان، میلیارد‌ها تُن خاکستر، دی‌اکسید گوگرد (SO₂)، دی‌اکسید کربن (CO₂) و هیدروژن سولفید (H₂S) را وارد جو خواهد کرد. این ترکیبات در لایه استراتوسفر تجمع یافته و موجب کاهش نفوذ تابش خورشید به سطح زمین خواهند شد (NASA Earth Observatory).
۲. زمستان آتشفشانی (Volcanic Winter)
بر اساس شبیه‌سازی‌های اقلیمی منتشر شده در نشریه Nature Geoscience، افزایش قابل‌توجه ذرات معلق در جو می‌تواند دمای میانگین جهانی را تا ۱۵ درجه سلسیوس کاهش دهد. این پدیده، مشابه، اما بسیار شدیدتر از فوران‌های تاریخی نظیر تامبورا (۱۸۱۵) یا پیناتوبو (۱۹۹۱) خواهد بود که هر دو منجر به کاهش دمای جهانی و قحطی شدند.
۳. اختلال در زنجیره غذایی و قحطی جهانی
با کاهش نور خورشید و افت دما، فتوسنتز گیاهان به‌شدت کاهش یافته و محصولات کشاورزی از بین خواهند رفت. این وضعیت موجب قحطی گسترده، فروپاشی زنجیره‌های تأمین غذا و در نهایت بحران انسانی در مقیاس جهانی خواهد شد (Journal of Geophysical Research).
۴. زمین‌لرزه‌های زنجیره‌ای و فروپاشی تکتونیکی
فوران‌های همزمان با فشار عظیمی که به پوسته زمین وارد می‌کنند، می‌توانند موجب فعال شدن گسل‌ها، زلزله‌های بزرگ و حتی شکستگی‌های وسیع در صفحات تکتونیکی شوند. زمین‌لرزه‌های زنجیره‌ای نه‌تنها مناطق اطراف آتشفشان‌ها بلکه سایر نواحی را نیز در بر خواهند گرفت (USGS).
۵. سونامی‌های عظیم
آتشفشانهای ساحلی و زیردریایی، با فروپاشی بخش‌هایی از مخروط‌های آتشفشانی به دریا، می‌توانند امواج سونامی به ارتفاع چند ده متر ایجاد کنند. این امواج مناطق ساحلی پرجمعیت را ویران خواهند کرد.
امن‌ترین نقاط زمین در صورت فوران همزمان آتشفشانهای روی زمین کجاست؟
برای این انتخاب باید چند معیار را در نظر گرفت:
فاصله از کمربند‌های آتشفشانی و صفحات تکتونیکی.
ارتفاع کافی از سطح دریا برای در امان بودن از سونامی.
دسترسی به منابع آب شیرین و امکان کشاورزی محدود.
ثبات زمین‌شناسی.
جمعیت نسبتاً کم برای جلوگیری از هرج‌ومرج.
امن‌ترین مناطق زمین
۱. جنوب آفریقا (بوتسوانا، نامیبیا، مناطق داخلی آفریقای جنوبی)
این مناطق از لحاظ زمین‌شناسی نسبتاً پایدار، فاقد آتشفشان فعال و دارای ارتفاع متوسط هستند. همچنین به دور از حلقه آتش اقیانوس آرام قرار دارند.
۲. مرکز استرالیا
مناطقی مانند صحرای بزرگ ویکتوریا دارای کمترین فعالیت زمین‌ساختی هستند. با این حال چالش‌هایی نظیر کمبود منابع آب وجود دارد.
۳. شمال کانادا و آلاسکا (در نواحی دور از آتشفشان‌ها)
هرچند سرمای شدید و کوتاهی فصل‌های رشد مشکل‌ساز است، اما پایداری زمین و دسترسی به منابع طبیعی از مزایای این مناطق محسوب می‌شود.
به گزارش راز بقا سناریوی فوران همزمان تمامی آتشفشانهای زمین اگرچه احتمال وقوع بسیار پایینی دارد، اما بررسی پیامد‌های آن از منظر علمی اهمیت بسزایی دارد. چنین رخدادی می‌تواند حیات انسان و سایر موجودات زنده را با تهدیدی جدی مواجه کند. درک این سناریو می‌تواند به ما کمک کند تا برای مقابله با فجایع طبیعی گسترده‌تر و غیرقابل‌پیش‌بینی، آمادگی بیشتری داشته باشیم.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
تصاویری شگفت‌انگیز از همزمانی رعد و برق و فوران آتشفشان
تصویری از یک آتشفشان از فضا
کشف آتشفشانی که ۲۰۰ سال پیش نور خورشید را آبی کرد!
چگونه در ایران ژئودهای گرانقیمت پیدا کنیم و کجا بیشترین سنگ ژئود را دارد؟ گرانترین ژئود دنیا چقدر قیمت دارد؟
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان