ستبرخروس اوراسیایی؛ کبک غول‌پیکر روسی که گیاه سمی می‌خورد و به انسان‌ها حمله می‌کند
«خروس جنگلی» (Western Capercaillie)، بزرگ‌ترین گونه از خانواده‌ی خروس‌سانان، بومی جنگل‌های شمالی اروپا و آسیا است. این پرنده با ظاهر خیره‌کننده، رفتار‌های جفت‌گیری عجیب و صدای مکانیکی خاصش شناخته می‌شود. زیستگاه طبیعی آن جنگل‌های سوزنی‌برگ است و رژیم غذایی‌اش شامل برگ درختان کاج می‌شود. این گونه که نماد حیات‌وحش در روسیه و اسکاندیناوی است، با تهدیداتی مانند تخریب زیستگاه و تغییرات اقلیمی مواجه است.
راز بقا: خروس جنگلی (Western Capercaillie) که با نام‌هایی، چون کبک جنگلی (Wood grouse) یا خروس بیشه و نیز «ستبر خروس اوراسیایی» نیز شناخته می‌شود، یکی از بزرگ‌ترین اعضای خانواده کبک‌هاست و بومی بخش‌هایی از اروپا و آسیاست.
به گزارش راز بقا، این پرنده که عمدتاً در جنگل‌های سوزنی‌برگ و مخلوط شمالی یافت می‌شود، به‌خاطر ظاهر چشمگیر، رفتار‌های جفت‌گیری عجیب و صدا‌های مکانیکی بلند و کلیک‌مانندی که در فصل تولیدمثل ایجاد می‌کند، شناخته شده است. خروس جنگلی در کشور‌های مختلف به نمادی از طبیعت بکر بدل شده و به‌ویژه در روسیه و اسکاندیناوی با افسانه‌های محلی پیوند دارد.
ظاهر و زیستگاه
به گزارش راز بقا، خروس جنگلی بی‌شک یکی از غول‌های میان پرندگان شکارشونده است. نر‌ها ممکن است تا ۱۰۰ سانتی‌متر طول و بیش از ۴ کیلوگرم وزن داشته باشند، در حالی که ماده‌ها بسیار کوچک‌ترند. نر این پرنده با بدنی تیره‌رنگ، سینه‌ای سبز - فلزی، دمی بادبزنی‌شکل و ابرویی قرمزرنگ منظره‌ای چشمگیر است. در مقابل، ماده‌ها با پر‌هایی قهوه‌ای و خاکستری خال‌دار برای پنهان‌شدن در کف جنگل هنگام لانه‌سازی، به‌خوبی استتار شده‌اند.
زیستگاه مطلوب آنها جنگل‌های کهنسال سوزنی‌برگ به ویژه دارای درختان کاج و صنوبر است. غذای آنها شامل برگ‌های تمشک جنگلی، خزه‌ها و حشرات است. در زمستان، رژیم غذایی‌شان تقریباً به‌طور کامل از سوزن‌برگ کاج تشکیل می‌شود، که دستگاه گوارش آنها به‌طور خاص برای هضم این برگ‌های سمی سازگار شده است.
رفتار و تولیدمثل
به گزارش راز بقا، جذاب‌ترین زمان برای مشاهده خروس‌های جنگلی، فصل نمایش یا لک در بهار است. در این زمان، نر‌ها در مکان‌های خاصی موسوم به لک گرد هم می‌آیند و برای جلب توجه ماده‌ها رقابت می‌کنند. هر نر نمایشی پیچیده انجام می‌دهد: سینه‌اش را پف می‌دهد، دم را باز می‌کند، به‌صورت سفت و رسمی قدم برمی‌دارد و صدا‌هایی عجیب شامل ترکیدن، کلیک کردن و خس‌خس کردن از خود تولید می‌کند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
کبوتر کاکل‌دار؛ کبوتر استرالیایی با کاکلی عجیب که شبیه خواننده‌های پانک آمریکایی است
این صدا‌ها آن‌قدر بلند و مسحورکننده هستند که نر تقریباً شنوایی‌اش را نسبت به اطراف از دست می‌دهد. این ویژگی او را در برابر شکارچیان طبیعی و انسانی (در گذشته) آسیب‌پذیر می‌کرد.
ماده‌ها پس از بازدید از لک، با نری که مسلط‌تر و جذاب‌تر است جفت‌گیری می‌کنند. پس از آن، نر هیچ نقشی در لانه‌سازی یا بزرگ‌کردن جوجه‌ها ندارد. ماده لانه را روی زمین، معمولاً زیر بوته یا شاخه افتاده می‌سازد و بین ۶ تا ۱۰ تخم می‌گذارد. جوجه‌ها پس از ۲۶ تا ۲۸ روز از تخم بیرون می‌آیند.
حفاظت و چالش‌ها
به گزارش راز بقا، خروس جنگلی یا همان کبک جنگلی با اینکه هنوز در مناطق گسترده‌ای یافت می‌شود، اما در بخش‌هایی از محدوده پراکندگی‌اش با تهدیدات جدی مواجه است. مهم‌ترین مشکلات عبارت‌اند از:
تخریب زیستگاه بر اثر قطع درختان و تکه‌تکه شدن جنگل‌ها
مزاحمت انسانی به‌ویژه در فصل حساس لک
تغییرات اقلیمی که پوشش برف و پوشش گیاهی مورد نیاز آنها را تحت تأثیر قرار می‌دهد
چند کشور این پرنده را در فهرست گونه‌های در خطر یا در آستانه تهدید قرار داده‌اند و در بریتانیا و اروپای مرکزی برنامه‌هایی برای بازمعرفی آن اجرا شده است. اختصاص مناطق جنگلی حفاظت‌شده و ممنوعیت‌های محدود شکار، به پایداری نسبی برخی جمعیت‌ها کمک کرده‌اند.
عجیب‌ترین واقعیت‌ها درباره خروس جنگلی
نمایش‌های خودزنانه: خروس‌های جنگلی نر در فصل جفت‌گیری چنان غرق در رقص‌های نمایشی خود می‌شوند که کاملاً نسبت به اطراف بی‌توجه می‌گردند؛ آن‌قدر که در گذشته، شکارچیان می‌توانستند به‌راحتی به آنها نزدیک شده و با دست شکارشان کنند.
خشم قلمرویی: برخی از نر‌های پیر این پرنده به شدت پرخاشگر می‌شوند؛ آنها حتی به انسان‌ها حمله می‌کنند. ویدیو‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد نر‌های خروس جنگلی در حال تعقیب کوهنوردان، خودرو‌ها و حتی اسنوموبیل‌ها هستند.
رژیم برگ‌های سوزنی کاج: در زمستان‌های سخت، این پرنده تقریباً فقط از سوزن‌های کاج تغذیه می‌کند؛ ماده‌ای که برای بسیاری از جانوران سمی است. دستگاه گوارش آنها شامل سنگدان تخصصی و باکتری‌های روده‌ای خاصی است که به سم‌زدایی این رژیم کمک می‌کند.
انفجار از زیر برف: خروس‌های جنگلی شب‌ها زیر برف پنهان می‌شوند تا عایق حرارتی داشته باشند. اما اگر ناگهان بترسند، به‌صورت ناگهانی و با صدای بلند از زیر برف بیرون می‌جهند و هم شکارچیان و هم حیوانات درنده را غافلگیر می‌کنند.
ارواح جنگلی: به‌دلیل رفتار‌های مرموز و صدای بلند و پژواک‌دارشان، در افسانه‌های محلی روسیه و اسکاندیناوی، آنها را به‌عنوان ارواح جنگلی یا نشانه‌هایی از اتفاقات غیرعادی می‌شناسند.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
کتزال یا درازدامن درخشان؛ زیباترین و اسرارآمیزترین پرنده دنیا معروف به «روح جنگل» که پرنده مقدس مایاها بود
مرغ برسه؛ خوشطعمترین و گرانقیمتترین مرغ دنیا که گوشت قرمز دارد و به «مرغ پادشاهان» معروف است
مبارزه مرگبار بین عقاب هارپی و کرکس آند؛ کدام‌یک پیروز نبرد خواهد بود؟
جغد شاخدار قوی‌تر است یا عقاب هارپی و در نبرد بین این دو پرنده غول‌پیکر کدام پیروز خواهد شد؟
بالابان یا چَرَخ؛ شاهین معروف به «ارباب آسمان» که لانه قلابی می‌سازد و در آسمان نبردهای رزمی انجام می‌دهد
دهان‌قورباغه‌ای خاکی؛ پرنده‌ای توهمی و کاملا شبیه شاخه‌های درخت که حتی از فاصله چند سانتی هم دیده نمی‌شود
شاهین بلوچی؛ پرنده شکاری جنوب شرق ایران با سرعتی برق‌آسا و دیدی ۸ برابر انسان که طعمه را پیش از پلک زدن شکارمی‌کند
شُنقار؛ بزرگ‌ترین شاهین دنیا و همرزم وایکینگها و مغولها با ۹ میلیارد تومان قیمت که حامل ارواح جنگجویان است
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان