












راز بقا: حیات پرندگان در استرالیا بسیار غنی و متنوع است، اما تعداد کمی از گونهها مانند کبوتر کلهسفید (White-headed Pigeon) ظرافت و سازگاری را بهطور همزمان در خود دارند.
به گزارش راز بقا، این پرندهی زیبا که حدود ۴۰ سانتیمتر طول دارد، در امتداد حاشیه شرقی «دامنه تقسیم بزرگ» یافت میشود و در مناطقی که جنگل با مناظر تغییریافته انسانی تلاقی دارد، شکوفا شده است. کبوتر کلهسفید با ظاهر براق و ذائقه غذایی غیرمعمول خود، نمونهای منحصربهفرد از سازگاری گونههای بومی با گیاهان وارداتی و اکوسیستمهای در حال تغییر محسوب میشود.
به گزارش راز بقا، برخلاف بسیاری از کبوترها که فضاهای باز یا سایبانهای متراکم را ترجیح میدهند، کبوتر کلهسفید ساکن حاشیه است و لبههای جنگلهای بارانی و نوارهای چوبی را ترجیح میدهد. این نواحی – جایی که پوشش گیاهی انبوه با زمینهای باز شده برخورد دارد – ترکیبی از منابع غذایی طبیعی و گیاهان وارداتی انسانی را فراهم میکنند. بخش شرقی دامنه تقسیم بزرگ (The Great Dividing Range)، بهویژه در ایالت نیو ساوت ولز و جنوب کوئینزلند، زیستگاهی ایدهآل برای تغذیه و زندگی این پرنده فراهم کرده است.
اندازه نسبتاً بزرگ بدن آن و کله سفیدش تضادی چشمگیر با پشت و بالهای تیرهاش ایجاد میکند، بهطوریکه حتی از دور نیز بهراحتی قابل شناسایی است. معمولاً بهصورت تنها یا در گروههای کوچک دیده میشوند و بیصدا روی شاخههای بالایی درختان مینشینند.
به گزارش راز بقا، اگرچه میوهها و دانههای بومی هنوز بخش مهمی از رژیم غذایی این پرنده هستند، کبوتر کلهسفید علاقهای شدید به درخت کافور (Cinnamomum camphora) پیدا کرده؛ درختی که از آسیا به استرالیا وارد شده است. در واقع، توانایی آنها برای رشد در مناطق شهری و حومهای به شدت به گسترش این گیاه مهاجم وابسته است.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
کبوتر وونگا؛ کبوتر استرالیایی با ۴۰ سانت طول که ظاهر بسیار سادهای دارد و بسیار خجالتی است
کبوتر کاکلدار؛ کبوتر استرالیایی با کاکلی عجیب که شبیه خوانندههای پانک آمریکایی است
میوههای درخت کافور، که روزگاری برای اکوسیستمهای بومی مضر تلقی میشدند، اکنون به منبع اصلی غذایی این پرنده تبدیل شدهاند، بهویژه در مناطقی که میوههای بومی کاهش یافتهاند. بهنظر میرسد دستگاه گوارش این پرنده بهطور غیرمعمولی نسبت به ترکیبات سمی این گیاه مقاوم است، که به آن یک جایگاه منحصربهفرد در اکولوژی میدهد.
این تغییر در رژیم غذایی به این گونه کمک کرده تا دامنه و جمعیت خود را در مناطقی که دیگر پرندگان میوهخوار با مشکل مواجهاند، گسترش دهد. به شکلی عجیب، یک درخت مهاجم به نجاتدهندهی یک پرندهی بومی تبدیل شده است.
به گزارش راز بقا، در دهههای اخیر، کبوتر کلهسفید توانایی چشمگیری برای سازگاری با محیطهای تغییریافته انسانی از خود نشان داده است. اکنون نه تنها در جنگلهای باقیمانده بلکه در حیاط خانهها، باغها و حتی پارکهای شهری نیز دیده میشود. حرکات آرام، ساکت و صدای ملایم آنها باعث میشود نسبت به سایر پرندگان شهری کمتر به چشم بیایند، اما حضورشان بسیار گسترده است.
با وجود سازگاری با مناطق شهری، این پرندگان همچنان به پوشش درختی سالم و گیاهان میوهدار وابستهاند، که آنها را به نوعی شاخص سلامت اکولوژیکی تبدیل میکند. جایی که کبوترهای کلهسفید رشد میکنند، معمولاً ترکیبی متعادل از گیاهان بومی و وارداتی وجود دارد که غذا و پناهگاه فراهم میکنند.
«درخت کافور» (Camphor tree) میوههایی تولید میکند که برای بسیاری از پرندگان و حیوانات سمی هستند، اما کبوتر کلهسفید نه تنها آنها را میخورد، بلکه با آنها شکوفا میشود. دانشمندان هنوز در حال بررسی نحوهی خنثیسازی این سموم توسط دستگاه گوارش این پرنده هستند.
هرچند در گذشته از بین رفتن زیستگاه و قطع درختان جمعیت آنها را تهدید میکرد، اما گسترش درخت مهاجم کافور به رشد مجدد جمعیتشان کمک کرده است و نشان میدهد که سازگاری میتواند زیانهای زیستمحیطی را معکوس کند.
برخلاف بسیاری از کبوترها، کبوتر کلهسفید بسیار آرام و کمصداتر است. بهندرت آواز میخواند، و وقتی هم میخواند، صدای «کو»ی آن بسیار نرم و آهسته است و اغلب توسط شنوندگان معمولی شنیده نمیشود.
با وجود جثه نسبتاً بزرگ، این کبوترها پروازکنندگانی قوی هستند و میتوانند مسافتهای زیادی را برای یافتن غذا طی کنند. اما حرکات آنها هنوز بهخوبی مطالعه نشده و رفتارشان همچنان تا حدی مرموز باقی مانده است.
برخلاف بسیاری از کبوترها که روی زمین به دنبال غذا میگردند، کبوتر کلهسفید بیشتر وقت خود را در لایه میانی درختان سپری میکند و از میوههایی تغذیه میکند که سایر پرندگان به آنها دسترسی ندارند.