راز بقا: کاسیوس، یکی از بزرگترین و مسنترین کروکودیلهای ثبتشده جهان، سال گذشته در استرالیا جان باخت؛ اما علت مرگ او تا مدتها نامشخص بود. اکنون نتایج کالبدگشایی نشان میدهد که این کروکودیل غولپیکر نه بهدلیل پیری طبیعی، بلکه بر اثر سپسیس ناشی از ترکیدن یک عفونت خاموش ۴۰ ساله جان خود را از دست داده است؛ عفونتی که دههها در بدن او پنهان مانده بود.
به گزارش راز بقا، کاسیوس یک کروکودیل آبشور (Saltwater Crocodile) به طول حدود ۵٫۵ متر و وزنی چند صد کیلویی بود که در پارک کروکودیل «مارینلند» استرالیا زندگی میکرد. او حدود ۴۰ سال از عمر خود را در اسارت گذراند و به نمادی زنده از قدرت، بقا و طول عمر خزندگان بدل شده بود. سن تقریبی او هنگام مرگ حدود ۱۲۰ سال برآورد میشود؛ عددی که او را در میان پیرترین کروکودیلهای شناختهشده تاریخ قرار میدهد.

پس از مرگ کاسیوس، تیمی از پژوهشگران به سرپرستی سالی آیزبرگ، مدیر مرکز تحقیقات کروکودیل در داروین، کالبدگشایی دقیقی انجام دادند. نتایج نشان داد که کاسیوس بر اثر سپسیس جان باخته است؛ عفونت گستردهای که زمانی رخ میدهد که باکتریها وارد جریان خون شده و کل بدن را درگیر میکنند.
عامل اصلی این سپسیس، تودهای عفونی از نوع فیبروز (Fibrosis) بود که در نزدیکی ریه چپ کاسیوس قرار داشت و ناگهان ترکیده بود.
برخلاف پستانداران که عفونتهای مزمن معمولاً به شکل «آبسه» شناخته میشوند، در خزندگان این عفونتها اغلب بهصورت تودههای فیبری سخت و مهر و مومشده شکل میگیرند. این پوشش فیبری میتواند عفونت را برای سالها یا حتی دههها کاملاً خاموش و ایزوله نگه دارد.
به گزارش راز بقا به گفته پژوهشگران، کاسیوس رکورددار طولانیترین دوره ثبتشده یک عفونت خاموش در میان کروکودیلها بوده است؛ عفونتی که بیش از ۴۰ سال بدون هیچ نشانهای در بدن او باقی مانده بود.

منشأ این عفونت به دوران جوانی کاسیوس در طبیعت بازمیگردد؛ زمانی که او در جریان یک درگیری یا حادثه، پای جلویی چپ خود را از دست داد. اگرچه تصور میشد آسیب تنها به اندام حرکتی محدود بوده، اما کالبدگشایی نشان داد که در همان حادثه، قفسه دنده نیز آسیب دیده و زمینه برای شکلگیری این عفونت پنهان فراهم شده است.
این توده عفونی در نزدیکی یکی از دندههای سمت چپ رشد کرده و سالها بدون ایجاد مشکل جدی باقی مانده بود.
پژوهشگران معتقدند عامل اصلی فعال شدن ناگهانی این عفونت، پیری بیش از حد سلولها بوده است. با افزایش سن، توانایی بدن در ترمیم و نوسازی بافتها کاهش مییابد. در مورد کاسیوس، سلولها دیگر قادر نبودند پوشش فیبری محافظ اطراف عفونت را حفظ کنند.
در نهایت، این پوشش ضعیف شد، ترکید و عفونت بهسرعت در بدن پخش شد؛ اتفاقی که تنها در مدت کوتاهی منجر به سپسیس و مرگ ناگهانی این کروکودیل عظیمالجثه شد.

نکته شگفتانگیز ماجرا این است که کاسیوس تنها ۱۷ روز پیش از مرگ توسط متخصصان معاینه شده بود و کاملاً سالم به نظر میرسید. هیچ علامت رفتاری یا فیزیکی از بیماری دیده نمیشد و همین موضوع نشان میدهد که عفونتهای خاموش در خزندگان تا چه حد میتوانند خطرناک و غیرقابل پیشبینی باشند.
به گزارش راز بقا پس از مرگ، یکی از استخوانهای ران کاسیوس برای تخمین دقیقتر سن او بررسی شد. با این حال، به دلیل دمای تقریباً ثابت محیط زندگیاش در اسارت، حلقههای رشد استخوانی که معمولاً برای تعیین سن استفاده میشوند، وضوح کافی نداشتند. به همین دلیل، سن ۱۲۰ سالگی او همچنان یک برآورد حداکثری محسوب میشود، هرچند تردیدی در بسیار پیر بودن این کروکودیل وجود ندارد.
امروزه بدن کاسیوس تاکسیدرمی شده و به پارک کروکودیل مارینلند بازگردانده شده است تا در قالب یک نمایشگاه دائمی به نمایش گذاشته شود. او حالا نهتنها یک جاذبه گردشگری، بلکه نمونهای علمی از توانایی شگفتانگیز خزندگان در بقا، پنهانسازی عفونت و در نهایت، آسیبپذیری در برابر پیری به شمار میرود.
مرگ کاسیوس یادآور این حقیقت است که حتی مقاومترین موجودات طبیعت نیز در برابر گذر زمان و فرسودگی سلولی، آسیبپذیر هستند.
منبع: livescience
