پماد الاغ؛ پمادی که از چربی گوشت الاغ تهیه می‌شود و برای رفع کمردرد و پا درد استفاده می‌شود

راز بقا: پماد الاغ، یکی از ترکیباتی است که ریشه در طب سنتی و باور‌های قدیمی جوامع روستایی و عشایری دارد. از گذشته تا امروز، بسیاری از مردم برای درمان درد‌ها و زخم‌های جسمانی به سراغ فرآورده‌های حیوانی مانند روغن شترمرغ، پیه گاو یا حتی روغن الاغ رفته‌اند. 

به گزارش راز بقا، در این میان، پماد الاغ به دلیل نسبت دادن خواص تسکین‌دهنده و ترمیم‌کننده به آن، جایگاه خاصی در باور‌های محلی پیدا کرده است. اما پرسش مهم این است که این پماد چگونه تهیه می‌شود، چه کاربرد‌هایی دارد و آیا از نظر علمی نیز اثبات شده یا خیر. 

روش تهیه پماد الاغ و شیوه‌های سنتی ساخت

به گزارش راز بقا، پماد الاغ در منابع سنتی معمولاً از پیه یا چربی بدن الاغ تهیه می‌شود. روش تهیه به این صورت است که ابتدا چربی بدن الاغ را جدا کرده، آن را حرارت می‌دهند تا به شکل روغن درآید. 

سپس این روغن صاف شده و برای افزایش ماندگاری و کارایی، با مواد دیگری مانند موم زنبور عسل یا گیاهان دارویی مثل کندر، حنا و بابونه ترکیب می‌شود. در برخی مناطق، روغن الاغ به‌تنهایی استفاده می‌شود و به آن «روغن الاغ» یا «پی الاغ» گفته می‌شود. 

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

چرا با وجود تشابه زیاد خر با چهارپایان حلال، خوردن گوشت خر و قاطر مکروه است؟ گوشت کدام نوع خر در اسلام حلال است؟

۴۵ درجهِ الاغی؛ چرا الاغ از شیب‌های تند کوه سقوط نمی‌کند؟ راهکار خارق‌العاده الاغ‌ها برای بالارفتن از کوه

در نسخه‌های قدیمی، گفته شده که پماد الاغ باید در ظروف سفالی یا شیشه‌ای نگهداری شود و بهتر است در محیط خنک و تاریک بماند تا کیفیتش تغییر نکند. همین دقت در نگهداری نشان می‌دهد که پماد الاغ برای مردمان قدیم، ارزشی دارویی داشته و نه صرفاً یک روغن معمولی. 

کاربرد‌ها و باور‌های درمانی در طب سنتی

به گزارش راز بقا، در طب سنتی، برای پماد یا روغن الاغ کاربرد‌های گوناگونی ذکر شده است. مهم‌ترین موارد عبارت‌اند از: 

تسکین درد‌های مفصلی و روماتیسمی: بسیاری بر این باور بودند که ماساژ با پماد الاغ باعث کاهش التهاب و درد در مفاصل می‌شود.

درمان زخم‌ها و سوختگی‌ها: برخی از حکمای قدیم این پماد را برای بهبود زخم‌ها، سوختگی‌ها و حتی ترک‌های پوستی تجویز می‌کردند. 

بهبود خشکی پوست: به دلیل خاصیت چربی بالا، پماد الاغ به‌عنوان نرم‌کننده و مرطوب‌کننده پوست استفاده می‌شد. 

کاربرد در مشکلات تنفسی: در برخی منابع سنتی اشاره شده که مالیدن روغن الاغ روی قفسه سینه به کاهش علائم سرماخوردگی و سرفه کمک می‌کند.

این موارد همگی از دل باور‌ها و تجربه‌های محلی سرچشمه می‌گیرند و به‌نوعی بخشی از فرهنگ درمانی سنتی جوامع قدیم محسوب می‌شوند. 

نگاه علمی و جایگاه امروزی پماد الاغ

به گزارش راز بقا، از منظر علمی، تاکنون پژوهش‌های گسترده و معتبری درباره تأثیر واقعی پماد یا روغن الاغ انجام نشده است. برخلاف روغن‌هایی مثل روغن ماهی یا روغن شترمرغ که ترکیبات و خواصشان در تحقیقات علمی بررسی شده، روغن الاغ هنوز به‌طور جدی موضوع پژوهش قرار نگرفته است.

برخی ترکیبات چربی حیوانی اصولاً خاصیت نرم‌کنندگی دارند و می‌توانند در بهبود خشکی پوست یا ایجاد یک لایه محافظ بر روی زخم‌ها نقش داشته باشند، اما اینکه پماد الاغ واقعاً اثر ضدالتهابی یا ترمیم‌کننده داشته باشد، از نظر علمی اثبات نشده است.

امروزه بسیاری از پزشکان طب مدرن توصیه می‌کنند که استفاده از چنین ترکیبات سنتی تنها به‌عنوان درمان کمکی و با احتیاط انجام شود. چرا که در صورت آلودگی یا نگهداری نامناسب، این پماد می‌تواند خطر عفونت‌های پوستی یا حساسیت‌های آلرژیک را در پی داشته باشد. از این رو، پماد الاغ بیشتر به‌عنوان بخشی از میراث درمانی و فرهنگی شناخته می‌شود تا دارویی علمی و اثبات‌شده.

به گزارش راز بقا، پماد الاغ نمونه‌ای جالب از ارتباط انسان با طبیعت و حیوانات در مسیر درمان است. در گذشته، به دلیل نبود دارو‌های شیمیایی و پزشکی مدرن، استفاده از چربی و روغن حیوانات یکی از روش‌های متداول برای کاهش درد و بهبود زخم‌ها بود. 

با این حال، امروزه دانش پزشکی تأکید می‌کند که چنین درمان‌هایی باید با نگاه انتقادی و علمی بررسی شوند. هرچند پماد الاغ در باور‌های محلی و سنتی جایگاه مهمی دارد، اما اثربخشی قطعی آن از نظر علمی ثابت نشده است. بنابراین، می‌توان آن را بیشتر به‌عنوان یک عنصر فرهنگی و سنتی شناخت تا یک داروی قطعی و اثربخش.