کشف شگفت‌انگیز مومیایی ۳۵۰ ساله بولیوی؛ راز‌های تراپاناسیون و مردی که جمجمه عجیبی دارد
یک سر مومیایی ۳۵۰ ساله در بولیوی که پیش‌تر متعلق به اینکا تصور می‌شد، در واقع از قوم آیمارا است و دارای تغییر شکل جمجمه و تلاش نافرجام تراپاناسیون بوده است.
راز بقا: یک سر مومیایی کشف‌شده در بولیوی که بیش از یک قرن پیش به دست آمده بود، اخیراً توجه باستان‌شناسان و پژوهشگران انسان‌شناسی را به خود جلب کرده است. این سر که سال‌ها تصور می‌شد متعلق به یک مرد اینکا باشد، در واقع از فردی از قوم آیمارا بوده و دارای ویژگی‌های غیرمعمولی است که راز‌های تازه‌ای از فرهنگ و زندگی پیشاکلمبیایی بولیوی را آشکار می‌کند.
بازگرداندن هویت به بقایای انسانی
به گزارش راز بقا، محققان با هدف قرار دادن این سر در زمینه باستان‌شناسی تلاش کرده‌اند تا تاریخ محلی فرد را به او بازگردانند و به جای اینکه تنها یک شیء در مجموعه‌ای انسان‌شناسی باشد، آن را به عنوان بقایای انسانی با هویت خاص خود بشناسند. کلیر بریزون، موزه‌شناس و تاریخ‌نگار هنر از موزه کانتونال باستان‌شناسی و تاریخ لوزان سوئیس، گفت: «این بقایای انسانی تنها استخوان نیستند، بلکه بازمانده‌های فردی با هویت و تاریخ منحصر‌به‌فرد خود هستند.»
این سر مومیایی که در مطالعه‌ای منتشرشده در ۲۷ اوت ۲۰۲۵ در International Journal of Osteoarchaeology بررسی شد، شامل پوست مومیایی‌شده، صورت، جمجمه، فک و بخشی از گردن است. شکل بالای سر مخروطی بوده و دارای یک ضایعه برجسته ناشی از تراپاناسیون سوراخ کردن جمجمه می‌باشد.
تراپاناسیون؛ آیینی یا درمانی؟
به گزارش راز بقا تراپاناسیون معمولاً برای درمان آسیب‌های مغزی انجام می‌شده، اما در این مورد هیچ نشانه‌ای از آسیب یا ضربه وجود ندارد. به نظر می‌رسد این عمل بیشتر دارای هدف اجتماعی یا آیینی بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که تلاش برای تراپاناسیون کامل نشده و تنها لایه‌های بیرونی جمجمه بریده شده‌اند و لایه‌های داخلی سالم مانده‌اند. دلیل ناتمام ماندن تراپاناسیون هنوز مشخص نیست و ممکن است فرد خود ادامه آن را نخواسته باشد.
جولیا گرسکی، دیرینه‌پزشک از مؤسسه باستان‌شناسی آلمان، که در زمینه تراپاناسیون‌ها و تغییر شکل جمجمه‌ها تحقیق کرده، گفت: «ترکیب تغییر شکل جمجمه و تلاش نافرجام برای تراپاناسیون تاکنون بی‌سابقه است و دلیل ناتمام ماندن آن هنوز روشن نیست.»
تغییر شکل جمجمه؛ نشانه‌ای از فرهنگ
مطالعه جدید نشان می‌دهد که این سر متعلق به مردی بالغ است که دست‌کم ۳۵۰ سال پیش فوت کرده و از کودکی تحت تغییر شکل جمجمه قرار داشته است. این روش، که در میان جوامع پیشاکلمبیایی رایج بود، با بستن محکم سر نوزاد برای سال‌ها انجام می‌شد تا شکل خاصی به جمجمه بدهد. این ویژگی، همراه با تحلیل منطقه‌ای، نشان می‌دهد که این فرد متعلق به قوم آیمارا بوده و نه اینکا.
مسیر رسیدن به موزه
این سر مومیایی توسط یک کلکسیونر سوئیسی در دهه ۱۸۷۰ در بولیوی جمع‌آوری و در سال ۱۹۱۴ به موزه لوزان اهدا شد. یادداشتی همراه سر ادعا می‌کرد که فرد متعلق به قوم اینکا است، اما بررسی ویژگی‌های جمجمه و محل کشف نشان داد که این فرد احتمالاً از یک چولپا برج سنگی دفن به دست آمده است و مومیایی شدن طبیعی او نتیجه سرمای شدید و خشکی منطقه بولیوی بوده است.
تحلیل غیرتهاجمی؛ احترام به مردگان
محققان با رعایت اصول اخلاقی، از روش‌های غیرتهاجمی برای بررسی سر استفاده کردند. به گزارش راز بقا این روش‌ها شامل تصویربرداری و بررسی سطحی جمجمه و پوست است و هیچ آسیبی به بقایای انسانی وارد نمی‌کند. کلودین آبگ، انسان‌شناس دانشگاه ژنو و نویسنده اصلی مطالعه، گفت: «با توجه به اینکه فرد مرده نمی‌تواند رضایت دهد، استفاده از روش‌های غیرتهاجمی اهمیت دارد. هرچند آزمایش‌های DNA یا ایزوتوپی می‌توانند اطلاعات دقیق‌تری بدهند، اما تصمیم‌گیری در این زمینه باید با جوامع مرتبط باشد.»
وضعیت فعلی و آینده
در حال حاضر، این سر مومیایی در مجموعه موزه لوزان نگهداری می‌شود، اما در معرض نمایش عمومی نیست. موزه اعلام کرده که در صورت درخواست بازگرداندن سر به جوامع مرتبط، آماده همکاری است.
اهمیت فرهنگی و علمی
این کشف علاوه بر ارزش علمی، اهمیت فرهنگی و اخلاقی نیز دارد. بررسی این سر نه تنها اطلاعاتی درباره شیوه‌های آیینی و اجتماعی پیشاکلمبیایی در بولیوی ارائه می‌دهد، بلکه تأکید می‌کند که هر بقایای انسانی دارای هویت و تاریخ خاص خود است و باید با احترام و دقت مطالعه شود.
تراپاناسیون نافرجام و تغییر شکل جمجمه این فرد، نمونه‌ای منحصر‌به‌فرد از ترکیب فرهنگ، آیین و پزشکی سنتی در آمریکای پیشاکلمبیایی است و می‌تواند الهام‌بخش تحقیقات بیشتر در زمینه باستان‌شناسی و انسان‌شناسی باشد.
به گزارش راز بقا این سر مومیایی ۳۵۰ ساله نه تنها نشان‌دهنده تفاوت بین تصور تاریخی و واقعیت است، بلکه اهمیت بررسی دقیق، احترام به جوامع محلی و استفاده از روش‌های غیرتهاجمی در مطالعات انسان‌شناسی را برجسته می‌کند. کشف اخیر باعث شد تا پژوهشگران دوباره درباره تاریخچه و فرهنگ مردم آیمارا و شیوه‌های آیینی و پزشکی آنها بازنگری کنند و نشان دهند که هر بقایای انسانی، داستان و هویت خاص خود را دارد.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
راز‌های شهر مردگان دارگاوس؛ گورستان باستانی اسرارآمیز با معماری منحصر‌به‌فرد که کسی جرات ورود به آن را ندارد!
دختران پادشاه؛ چگونه ۸۰۰ دختر بالغ و فقیر فرانسوی جمعیت کانادا را در ۱۰ سال دو برابر کردند!
اسماعیل بن شریف؛ سلطان مراکش که با ۸۶۷ فرزند و ۵۰۴ همسر رکورددار تعداد فرزند در جهان است!
صندلی طلایی توتعنخآمون؛ گنج ۳۳۰۰ ساله مصر که با طلا و عشق ساخته شد و باشکوهترین عتیقه دنیاست
داستان واقعی روز ولنتاین؛ سَنت ولنتاین که بود؟ چه کرد؟ و چرا کشته شد؟
توپ کرهای کریشنا؛ سنگ افسانه‌ای ۲۵۰ تُنی که روی یک شیب ۴۵ درجه قرار دارد و هفت فیل غولپیکر نتوانستند آن را تکان دهند
غار موویله؛ مرموزترین غار دنیا که بعد از ۵ میلیون سال باز شد و هزاران حیوان عجیب کشف شدند!
این افراد ۱۵۰ سال زودتر از کریستف کلمب قاره آمریکا را کشف کردند!
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان