قناری جیبوس؛ قناری اسپانیایی معروف به «مجسمه» با گردنی شبیه مار و بدنی خمیده که یکی از زیباترین قناری‌های فرم جهان است

راز بقا: قناری جیبوس اسپانیایی (Spanish Giboso Canary) یکی از متمایزترین و چشمگیرترین نژاد‌های قناری است که تاکنون پرورش داده شده است. این پرنده که در میانه قرن بیستم در اسپانیا پدید آمد، نه تنها به خاطر حالت S شکل و ظریف بدنش مورد توجه است، بلکه تاریخ منحصر‌به‌فرد شکل‌گیری‌اش نیز جذابیت ویژه‌ای دارد. 

به گزارش راز بقا، برخلاف قناری‌های آوازخوان که ارزش اصلی‌شان در توانایی صوتی است، جیبوس در گروه «قناری‌های فرم و حالت» قرار می‌گیرد؛ نژاد‌هایی که بر اساس شکل بدن، حالت ایستادن و فرم پر‌ها شناخته می‌شوند. با انحنا‌های برجسته، قوس گردن مشخص و اندام باریک، جیبوس اسپانیایی مانند یک مجسمه زنده است که پرورش‌دهندگان سراسر اروپا آن را تحسین می‌کنند. 

پیدایش و توسعه نژاد

به گزارش راز بقا، قناری جیبوس اسپانیایی (Giboso Español) در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ در اسپانیا توسعه یافت. الهام اصلی ایجاد این نژاد، قناری فرم‌دار دیگری به نام «جیبر ایتالیکوس» بود. پرورش‌دهندگان اسپانیایی قصد داشتند پرنده‌ای بسازند که انحنا‌های واضح‌تر، زوایای اغراق‌شده‌تر و پر‌هایی تمیزتر نسبت به جیبر داشته باشد؛ چون ظاهر پریشان آن نژاد برای برخی بیش از حد آشفته بود. با انتخاب‌های دقیق و نسل‌گیری هدفمند، جیبوس به تدریج شکل گرفت: بلندتر، باریک‌تر و منظم‌تر.

تا دهه ۱۹۷۰ این نژاد به طور رسمی پذیرفته شد و استاندارد‌های آن به‌روشنی تعریف گردید. پرورش‌دهندگان روی «دو انحنا» تمرکز کردند: قوس رو به پایین گردن و قوس رو به بالای پشت که با هم شکل S را ایجاد می‌کنند. امروز جیبوس اسپانیایی یکی از زیباترین قناری‌های فرم در جهان شناخته می‌شود و نمونه‌ای خارق‌العاده از چگونگی شکل‌دهی زیبایی از طریق اصلاح ژنتیکی است.

ویژگی‌های ظاهری و استاندارد‌های ایده‌آل

به گزارش راز بقا، قناری جیبوس اسپانیایی پرنده‌ای با محوریت خطوط و انحناهاست. ارتفاع استاندارد آن حدود ۱۷ تا ۱۸ سانتی‌متر است و کمی از قناری‌های معمولی بزرگ‌تر است. مهم‌ترین مشخصه آن حالت S شکل بدن است که باید کاملاً طبیعی باشد؛ یک جیبوس اصیل بدون اجبار این وضعیت را می‌گیرد. 

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

قناری موقوم؛ قناری ایرانی منقرض شده که توسط حاج تقی حمیدی پرورش داده شد و آوازش شبیه دستگاه موسیقی ایرانی است

قناری لیمویی؛ پرنده بومی آفریقا که می‌تواند در خشک‌ترین جای جهان زندگی کند و آوازی شبیه صدای سنتور دارد

ویژگی‌های کلیدی عبارت‌اند از: 

گردن: بلند، باریک و با قوس رو به جلو

پشت: کشیده، صاف و دارای انحنای ملایم رو به بالا

پرها: صاف، چسبیده و منظم؛ برخلاف جیبر که ظاهر ژولیده دارد

پاها: بلند و کمی خمیده که بدن را بالا نگه می‌دارند

دم: نازک، نوک‌تیز و کمی متمایل به پایین

سر: کوچک و مارگونه که امتداد گردن را کامل می‌کند

رنگ در این نژاد اهمیت اساسی ندارد؛ جیبوس می‌تواند زرد، سفید، موزاییک، ابلغ یا دارچینی باشد. مهم‌ترین معیار، فرم بدن، تعادل و هماهنگی بین گردن، پشت و پاهاست. پرنده باید همچون خطی یک‌تکه به نظر برسد که از یک منحنی واحد ساخته شده است. 

رفتار، تولیدمثل و نیاز‌های نگهداری

به گزارش راز بقا، با وجود ظاهر ظریفش، قناری جیبوس پرنده‌ای مقاوم و فعال است. این پرنده هوشیار، باهوش و کنجکاو است. هرچند هدف اصلی از پرورش آن آواز نیست، اما جیبوس‌ها آواز ملایم و خوش‌آهنگی دارند که هرچند به قدرت آوازخوان‌هایی مثل تیمبرادو نمی‌رسد، ولی گوش‌نواز است. 

تولیدمثل جیبوس نیازمند دقت بیشتری است. چون حالت بدن نتیجه ویژگی‌های ساختاری است، باید جفت‌گیری با انتخاب‌های دقیق انجام شود. معمولاً پرورش‌دهندگان از ترکیب‌های افراطی جلوگیری می‌کنند: نری با حالت بدنی عالی، اما پر‌های ضعیف با ماده‌ای که پر‌های خوب و حالت متوسط دارد جفت می‌شود. این کار از مشکلات ژنتیکی جلوگیری می‌کند. 

نگهداری این نژاد شبیه سایر قناری‌هاست: آب تمیز، غذای دانه‌ای باکیفیت، غذای نرم در دوره تولیدمثل و مکمل‌های سبک. اما یک تفاوت مهم وجود دارد: جیبوس نیاز زیادی به فضای کافی و چیدمان درست چوب‌نشین‌ها دارد تا حالت طبیعی‌اش آسیب نبیند.

با وجود ظاهر عجیبش، جیبوس اسپانیایی پرنده‌ای آرام، دوست‌داشتنی و سازگار است. زبان بدن خاص، فرم بی‌نظیر و حالت مجسمه‌وار آن را به مرکز توجه هر مجموعه‌ای تبدیل می‌کند.

شگفت‌انگیزترین ویژگی‌های قناری جیبوس اسپانیایی

به گزارش راز بقا، قناری جیبوس اسپانیایی شاید ظریف و هنرمندانه به نظر برسد، اما پشت این اندام مجسمه‌وار، واقعیت‌های بسیار عجیبی وجود دارد. یکی از عجیب‌ترین نکات این است که حالت S شکل بدن صرفاً یک ویژگی ظاهری نیست؛ بلکه نتیجه نسل‌ها اصلاح نژادی برای اغراق در انحنا‌های طبیعی بدن است. به همین دلیل بسیاری از افراد تازه‌کار در نگاه اول این حالت را نوعی ناهنجاری می‌پندارند.

رفتار این پرنده نیز عجیب است. جیبوس‌ها زمانی که آرام می‌شوند، برای مدت طولانی بدون حرکت در همان حالت کامل باقی می‌مانند، گویی که برای عکاسی ژست گرفته‌اند. برخی پرورش‌دهندگان به شوخی به آنها «پرنده مجسمه‌ای» می‌گویند، چون حتی وقتی کسی نگاهشان نمی‌کند در همان حالت می‌ایستند.

ویژگی نامتعارف دیگر گردن بلند و مارگونه آنهاست که از برخی زاویه‌ها ظاهر خزنده‌مانندی به پرنده می‌دهد. علاوه بر این، برخلاف اکثر قناری‌ها که هنگام آرامش پرهایشان را پف می‌کنند، جیبوس همیشه پر‌های بسیار چسبیده دارد؛ چنان چسبیده که گاهی مبتدی‌ها فکر می‌کنند پرنده تحت فشار یا بیمار شده است.

شاید عجیب‌ترین حقیقت این باشد که با وجود ظاهر خشن و زاویه‌دار، جیبوس پرنده‌ای آرام، مودب و کمی خجالتی است. این تضاد، آن را به یکی از پارادوکسیکال‌ترین نژاد‌های قناری تبدیل کرده است.