دموکراسی به سبک کلاغ‌ها؛ کلاغ‌ها برای کارهای مهم «رای‌گیری» می‌کنند!

راز بقا: یک مطالعه که به تازگی در بریتانیا انجام شده است نشان می‌دهد همهمه پرسر و صدای کلاغ‌ها، که معمولا به هنگام صبح و پیش از برخاستن جمعی آنان بلند می‌شود، در واقع نوعی «تصمیم‌گیری دموکراتیک» است.

در حالی که صدای مغشوش ایجاد شده توسط صد‌ها پرنده در آن واحد ممکن است در نگاه اول هرج و مرج به نظر برسد، با این حال محققان می‌گویند این صدای ناخوشایند در واقع ساز و کاری است که هر یک از موجودات در آن «رای» می‌دهند و به تصمیمی می‌رسند که بیشترین منفعت جمعی را در بر می‌گیرد.

محققان دانشگاه اکستر بریتانیا در این تحقیق صدای فزاینده کلاغ‌های گردن‌بور را، که قبل از پرواز‌های دسته جمعی در محله‌های مختلف در کورن‌وال انگلیس ضبط شده بود، مورد بررسی قرار دادند. صدا‌های ضبط شده از مجموعه‌های ۱۶۰ تایی تا هزار و پانصد تایی از کلاغ‌ها را شامل می‌شد.

کلاغ‌های گردن‌بور، که به زاغ گردن‌بور و زاغچه غربی نیز مشهور هستند، به خانواده کلاغان تعلق دارند و در در قالب گروه‌های بزرگ در سراسر اروپا، شمال آفریقا و آسیا یافت می‌شوند. این گونه کلاغ‌ها در گروه‌هایی متشکل از صد‌ها یا حتی هزاران عضو می‌چرخند و معمولاً به طور ناگهانی در حوالی طلوع خورشید به پرواز درمی‌آیند.

در این پژوهش نشان داده شد که زمان حرکت و برخاستن جمعی از درخت‌ها، با شدت صدای رد و بدل شده در گروه مرتبط است. بنابه گفته دانشمندان کلاغ‌ها با درآوردن صدا از خود و بالا بردن فرکانس آن به طور موثری «رای می‌دهند» و زمانی‌که صدا‌ها یا «رای‌ها» به سطحی کافی رسید به یکباره برخاستن دسته‌جمعی در کمتر از ۴ ثانیه صورت می‌گیرد.

الکس دیبنا، سرپرست تیم مطالعه و محقق ارشد در دانشگاه اکستر کورنوال، گفت: «بعد از خوابیدن روی شاخه‌های درخت به هنگام شب در قالب یک گروه بزرگ، هر کلاغ بر اساس عواملی مانند اندازه جثه و میزان گرسنگی‌اش ترجیحات کمی متفاوتی درباره زمانی که می‌خواهند منطقه را ترک کنند خواهد داشت.»

وی اضافه کرد: «در این شرایط است که رسیدن به یک اجماع و تصمیم مشترک اهمیت دارد. در واقع ترک گروهی زیستگاه مزایای مختلفی دارد از جمله محافظت بالاتر در برابر شکارچیان و دسترسی بیشتر به اطلاعاتی مانند مکان پیدا کردن غذا.»

پژوهشگران برای تایید فرضیه خود صدا‌های پرندگان در آستانه برخاستن جمعی را ضبط کردند و برای گروهی دیگر از پرندگان پخش کردند تا ببینند می‌توانند با مهندسی کردن حرکت جمعی، آن‌ها را زودتر به پرواز درآورند یا نه؟ آنان موفق شدند کلاغ‌ها را به طور متوسط ۶.۵ دقیقه زودتر وادار به پرواز جمعی کنند.

در چند باری که پرندگان به جای گروه بزرگ‌شان در یک جمع محدود ناآشنا رها شدند، صدا‌ها به اوج نمی‌رسید و برخاستن مشترکی صورت نمی‌گرفت؛ امری که نشان می‌داد پرندگان نتوانسته‌اند به اجماع برسند.

دانشمندان می‌گویند نتایج مطالعه تازه بر این تصمیم‌گیری‌های «دموکلاغیک»، به آنان کمک می‌کند بتوانند دریابند چگونه گروه‌های بزرگی از حیوانات می‌توانند اقدامات خود را هماهنگ کنند.

نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Current Biology» منتشر شده است.