چرا بهترین غذا هم در فضا بی‌مزه می‎شود؟

راز بقا: منوی غذایی در فضا محدود است. فضانوردان اغلب از وعده‌های غذایی ازپیش‌آماده و بسته‌بندی‌شده تغذیه می‌کنند. این وعده‌ها منجمد، خشک‌شده یا تحت حرارت قرار گرفته‌اند تا ماندگاری طولانی داشته باشند. فضانوردان صرفا به این بسته‌ها آب اضافه می‌کنند تا یک وعده غذای گرم یا سرد داشته باشند. با این حال، آنها اغلب گزارش می‌دهند که این وعده‌ها بی‌مزه‌اند و از این رو فضانوردان طی اقامتشان در ایستگاه فضایی بین‌المللی اغلب غذای کافی نمی‌خورند.

اکنون یک مطالعه بی‌نظیر از موسسه سلطنتی ملبورن استرالیا می‌گوید که علت این بی‌مزگی ممکن است در رایحه غذا‌ها نهفته باشد.

به گفته آنها، مشکل فضانوردان در لذت‌بردن از وعده‌های غذایی‌شان ممکن به این دلیل باشد که محیط می‌تواند نحوه درک انسان‌ها از رایحه‌ها و طعم‌ها را تغییر دهد.

به گزارش اینترستینگ اینجینیرینگ (Interesting Engineering)، جولیا لو پژوهشگر اصلی این تحقیق می‌گوید: «حس تنهایی و انزوا ممکن است در این زمینه نقش داشته باشد.»

به گفته او، در این تحقیق چگونگی درک بو و طعم غذا در افراد تنها بررسی شده است. دانشمندان می‌گویند بو بخش بزرگی از طعم است. آنها برای پاسخ به این پرسش که برای نمونه وانیل، بادام و لیمو در فضا چه بویی می‌دهند ۵۴ شرکت‌کننده را آزمایش کردند.

این بررسی منحصر به فرد از فناوری واقعیت مجازی استفاده کرد تا ببیند درک رایحه‌های غذایی معمولی چگونه در فضا تغییر می‌کند.

در جریان این بررسی، محققان دریافتند که رایحه‌های وانیل و بادام در ایستگاه فضایی شبیه‌سازی‌شده «شدیدتر» به نظر می‌رسند، در حالی که رایحه لیمو «بدون تغییر» باقی می‌ماند.

به گفته آنها، دلیل بوی قوی‌تر وانیل و بادام ممکن است ماده‌ای شیمیایی شیرین به نام بنزآلدئید (benzaldehyde) باشد و این موضوع می‌تواند تغییرات در درک انسان از بو را توضیح دهد.

به گفته دانشمندان، یکی از اهداف بلندمدت این تحقیق این است که غذا‌هایی برای فضانوردان، و همچنین دیگر افرادی که در محیط‌های منزوی به سر می‌برند، ساخته شود تا میزان تغذیه آنها را به ۱۰۰٪ نزدیک‌تر کند.

اینکه تنهایی و انزوا می‌تواند در نحوه تجربه غذای فضانوردان نقش داشته باشد در نگاه اول باورنکردنی به نظر می‌رسد. پژوهشگران می‌گویند این نخستین مطالعه‌ای است که درک بو و طعم را در گروه‌های بزرگ (۵۴ نفره) تحت شرایط انزوا بررسی می‌کند.

به گفته پژوهشگران، گرانش کم، مایعات را از بخش پایین بدن به بخش بالای بدن می‌کشاند که می‌تواند، مشابه یک سرماخوردگی شدید، سبب تورم صورت و گرفتگی بینی شود. در نتیجه این تغییرات، حساسیت بویایی و چشایی فضانوردان ممکن است کمتر شود.

با این حال، این اثرات معمولا موقتی اند و پس از چند هفته اقامت در ایستگاه فضایی محو می‌شوند. به گفته لو، با این همه، حتی بعد از اینکه اثرات تغییر مایعات از بین برود، فضانوردان بازهم از غذایشان لذت نمی‌برند و این نشان می‌دهد برای توضیح این پدیده چیزی بیش از این باید وجود داشته باشد.

با آغاز ماموریت‌هایی مانند آرتمیس، که قرار است انسان را به ماه ببرند، فضانوردان به مدت طولانی‌تری در فضا خواهند بود و از این رو تغذیه مناسب برای سلامتی آنها حیاتی است. یافته‌های جدید نشان می‌دهند که غذای فضایی آینده ممکن است نیاز به تغییراتی داشته باشد تا این موضوع را نیز در نظر بگیرد.

این پژوهش می‌تواند به‌خصوص برای برنامه‌های فضایی آینده در مریخ سودمند باشد و به ساکنان آینده کمک کند مشکلات مربوط به رژیم غذایی و غذا برای فضانوردان را حل کنند.

این تحقیقات حتی در بهبود رژیم‌های غذایی افرادی که منزوی زندگی می‌کنند، مانند خانه‌های سالمندان و سایر محیط‌های این‌چنینی، نیز اهمیت دارد. نتایج این بررسی در مجله بین‌المللی علوم و فناوری غذا منتشر شده است.