راز جرقه عشق کشف شد؛ چرا نوازش گربه شوک الکتریکی تولید میکند؟
راز بقا: هنگام نوازش گربه احساس شوک الکتریکی خفیف داشتهاید؟ دانشمندان میگویند سرانجام دلیل این موضوع را کشف کردهاند، و نه، جرقه عشق نیست.
حرکاتی مانند نوازش باعث تولید الکتریسیته ساکن میشود. برای اولین بار، پژوهشگران دانشگاه نورثوسترن میگویند فهمیدهاند که این پدیده چگونه رخ میدهد. پروفسور لاورنس مارکس روز جمعه به ایندیپندنت گفت: «اگر دستتان را روی گربه بگذارید، بار الکتریسیته را حس نمیکنید. اما اگر خز گربه را نوازش کنید، حس میکنید.»
وقتی دست روی خز گربه حرکت میکند، بخشهای جلو و عقب دست با نیروی متفاوتی مواجه میشود. این تفاوت نیروها است که سبب تجمع بار الکتریکی در آن نواحی میشود، و جریانی ایجاد میکند که میتواند به شوک الکتریکی منجر شود.
مارکس، نویسنده اصلی این پژوهش، در بیانیهای از جانب دانشگاه گفت: «فقط تغییرشکلهای متفاوتــ و در نتیجه بارهای مختلفــ در جلو و عقب چیزی که حرکت لغزشی دارد به ایجاد جریان منجر میشود.»
پژوهش مارکس این هفته در نشریه «نانو لترز» (Nano Letters) منتشر شد.
اما اولین بار فیلسوف یونانی، تالس میلتوسی، ۶۰۰ سال پیش از میلاد مسیح از وجود الکتریسیته ساکن خبر داد. او تکهای کهربا را با خز مالش داد و مشاهده کرده که خز گردوغبار را جذب میکند. دانشمندان میگویند از آن زمان روشن شد که مالش سبب ایجاد بار الکتریکی ساکن در تمام مواد عایق مانند خز میشود. اما اجماع علمی در همین نقطه به پایان رسید.
مارکس و دانشجویان پژوهشگر در سال ۲۰۱۹ شروع به کار روی این موضوع کردند تا پاسخی برای نادانستهها بیابند، و همان موقع گزارش دادند که مالش دو ماده به یکدیگر بخشهای کوچکی در سطح آنها را خم میکند، که به تولید الکتریسیته منجر میشود. حتی با شیوع کووید، آنها «به کار ادامه دادند».
مارکس روز جمعه گفت: «ما کارهایی در زمینه سودهشناسی [دانش بررسی برهمکنش سطح و حرکت]انجام داده بودیم، که بررسی مسائلی مانند اصطکاک است. کارهایی هم در زمینه الکتریسیته انعطافی انجام داده بودیم، که چگونگی ایجاد ولتاژ از طریق خمش چیزها را بررسی میکند؛ و بعد، متوجه شدم که میتوانیم این دو را با هم ترکیب کنیم تا کمکم در مورد نحوه ایجاد بارهای الکتریکی، یعنی سودهالکتریسیته، شناخت پیدا کنیم.»
از آن زمان، آنها مدل جدیدی برای محاسبه جریانهای الکتریکی با استفاده از مفهومی موسوم به «برش کششی» ایجاد کردهاند. برش کششی زمانی رخ میدهد که مادهای مقابل نیروی لغزشی مقاومت میکند؛ این اصطکاک اضافی سبب میشود بارهای الکتریکی حرکت کنند.
اما در حالی که فکر کردن به الکتریسیته ساکن هنگام نوازش گربه ممکن است جالب باشد، جرقهها میتوانند به آتشسوزیها و انفجارهای وسیع منجر شوند. این موضوع همچنین میتواند در دوزبندی یکنواخت داروهای پودری مشکل ایجاد کند. دانشمندان امیدوارند که این یافتهها بتوانند راهحلهایی ارائه دهند.
مارکس توضیح داد: «اگر شناخت پیدا کنیم، میتوانیم پیشگیری کنیم؛ میتوانیم کنترل کنیم.»