میلیاردها سال پیش برخورد سیارکی به اندازه چهار برابر اورست زمین را نجات داد!
راز بقا: به گفته پژوهشگران، برخورد یک سیارک عظیم ممکن است به [بقای]حیات روی زمین در اوایل تاریخ آن کمک کرده باشد.
حدود ۳.۲۶ میلیارد سال پیش، زمانی که اینگونه برخوردها بسیار رایجتر از امروز بودند، سیاره ما با شهابسنگی به اندازه چهار برابر کوه اورست برخورد کرد که تا ۲۰۰ برابر بزرگتر از آنی بود که دایناسورها را از بین برد. اما به باور پژوهشگران، این برخورد میتواند در کمک به شکلگیری حیاتی که امروز پیرامون ما است، نقش مفیدی ایفا کرده باشد.
پژوهشگران میگویند که دوران پس از این برخورد ممکن است بسیار جهنمی بوده باشد. یک سونامی عظیم احتمالا اقیانوس را به هم ریخته و آوار را از خشکیها بیرون کشیده است. حرارت بهقدری شدید بوده که لایه بالایی اقیانوس را بخار کرده و جو را گرم کرده و همه چیز با لایهای از غبار پوشیده شده که از فتوسنتز جلوگیری کرده است.
اما به نظر میرسد حیات باکتریایی بهسرعت دوباره جان گرفته و از این شرایط نهایت استفاده را برده است.
نادیا درابون، زمینشناس متخصص مراحل اولیه زمین و استادیار گروه علوم زمین و سیارات در دانشگاه هاروارد ایالات متحده آمریکا، گفت: «ما معمولا به رخدادهای برخوردی بهعنوان فاجعهای برای حیات نگاه میکنیم.»
«اما چیزی که این بررسی به آن اشاره دارد، این است که این برخوردها میتوانستهاند مزایایی برای حیات داشته باشند، بهویژه در آغاز... این برخوردها ممکن است در واقع به شکوفایی حیات کمک کرده باشند.»
تخمین زده میشود که شهابسنگ «اس۲» (S۲) تا ۲۰۰ برابر بزرگتر از آنی بوده است که دایناسورها را نابود کرد.
تحلیلها نشان میدهند که این برخورد سبب ایجاد سونامی شد که اقیانوسها را به هم ریخت و بقایای آوار را از خشکی به مناطق ساحلی برد.
متخصصان میگویند گرمای ناشی از برخورد باعث بخار شدن لایه فوقانی اقیانوس شد و همزمان جو را گرم کرد و همهجا را با ابری ضخیم از گردوغبار پوشاند.
اما بر اساس این تحقیق، حیات باکتریایی به سرعت دوباره جان گرفت و همراه با آن، در جمعیتهای ارگانیسمهای تکسلولی که از عناصر فسفر و آهن تغذیه میکردند، رشد ناگهانی پدیدار شد.
دانشمندان بر این باورند که آهن احتمالا به دلیل سونامی از اعماق اقیانوس به آبهای کمعمقتر کشیده شده و فسفر را نیز خود شهابسنگ به سیاره آورده و [بخشی از آن]همچنین در اثر افزایش فرسایش روی خشکیها به دست آمده است.
یافتههای پروفسور درابون نشان میدهند که در نتیجه، باکتریهایی که آهن را متابولیزه میکردند، دقیقا در دوره پس از این برخورد، بهسرعت شکوفا شدند.
کارشناسان بر این باورند که این تغییر به سمت باکتریهای آهندوست بخش مهمی از قطعه پازل حیات اولیه روی زمین را تشکیل میدهد.
امروزه شواهد این برخورد در کمربند گرین استون باربرتون در آفریقای جنوبی یافت میشود.
دکتر درابون گفت: «خودتان را تصور کنید که کنار ساحل دماغه کاد ایستادهاید، در یک بستر آب کمعمق. این محیطی کمانرژی است، بدون جریانهای قوی. سپس ناگهان یک سونامی عظیم میآید و کف دریا را از جا میکند.»
این یافتهها در مجله «مقالات آکادمی ملی علوم ایالات متحده آمریکا» (PNAS) منتشر شده است.