از کوچک شدن آلت تمساح تا جفت‌گیری با بطری؛ شهر‌ها چگونه رابطه جنسی حیوانات را تغییر دادند؟

راز بقا: بعد از انتخاب طبیعی (آنجا که محیط زیست دست به انتخاب می‌زند) در میان بزرگ‌ترین نیرو‌های محرک تکامل، انتخاب جنسی در رده دوم قرار دارد. هر ویژگی ژنتیکی که موجب جذاب‌تر شدن موجودی شود، شریک جنسی بهتر یا بیشتری برای او فراهم می‌کند. بنابراین، در نسل بعدی نمود بیشتری پیدا می‌کند. بدین ترتیب انتخاب جنسی موجب تغییر جاندار می‌شود.

به گزارش راز بقا، ماکیان بزرگ درمنه‌زار (Centrocercus urophasianus) با دمی بزرگ و عجیب. ماکیان ماده طی هزاران سال نر‌ها را بر اساس دمشان انتخاب می‌کردند.

به طور کلی، هم نر‌ها و هم ماده‌ها جفتی انتخاب می‌کنند که به نظر برسد فرزندان قوی‌تر و با کیفیت‌تری تولید می‌کنند. به گزارش راز بقا در بیشتر گونه‌ها، ماده‌ها وقت و انرژی بسیار بیشتری نسبت به نر‌ها برای پرورش فرزند صرف می‌کنند؛ برای همین، با وسواس بیشتری نر را انتخاب می‌کنند. انتخاب بهترین پدر با بهترین خزانه ژنتیکی و بهترین اسپرم مسئله بسیار مهمی است.

اما چگونه می‌توان نر مناسبی پیدا کرد؟

در برخی گونه‌ها، انتخاب نری که مهارت زیادی در دفاع از قلمرو دارد اهمیت دارد و در برخی دیگر، توانایی پیدا کردن غذا برای مادر و بچه‌ها مهم است. به گزارش راز بقا جانور ماده برای تشخیص این موارد به نشانه‌های قابل اطمینانی نیاز دارد. برای مثال، در گونه‌های پرنده، هرچه دم بلندتر و زیباتری داشته باشند، نشان‌دهنده اسپرم بیشتر است و جنس ماده آن‌هایی را انتخاب می‌کند که دمی زیباتر و بلندتر داشته باشند.

در ارتفاعات بالای کوهستان‌های کالیفرنیا، پرنده‌ای به نام سازونشین چشم‌تیره (Junco hyemalis) وجود دارد. به گزارش راز بقا در این مناطق، فصل زادآوری به علت کمبود غذا و سردی هوا کوتاه است و به زحمت به این پرنده اجازه یک نوبت تخم‌گذاری در سال داده می‌شود. این بدان معناست که به دست آوردن قلمرویی که بیشترین حشرات را برای تغذیه داشته باشد، بسیار اهمیت دارد. پس داشتن پرنده نر گردن‌کلفتی که دیگر نر‌ها را از قلمرو دور کند اهمیت ویژه‌ای دارد.

با شهری شدن این مناطق، شرایط کاملاً متفاوت شد و مواد غذایی آن‌قدر زیاد شد که دیگر قلمرو اهمیتی نداشت. اما این مناطق ایراداتی هم داشتند و دسترسی گونه‌های شکارچی به این پرنده زیاد می‌شد. بنابراین، دیگر نیازی به نر‌های قلدر نبود و همچنین نر‌هایی با دم سفیدتر و بلندتر بیشتر توجه شکارچی را جلب می‌کردند. در نتیجه، سلیقه ماده‌ها برای همسر‌یابی تغییر کرد و نر‌هایی انتخاب شدند که دم کوچک‌تری داشتند. نسل به نسل دم این پرنده کوچک‌تر شد و این روند همچنان ادامه دارد.

در مثالی دیگر، پرنده‌های چرخ‌ریسک، در این پرنده پر‌های سیاه سینه نماد تستوسترون بیشتر و قلدری است و هرچه طوق گردنش سیاه‌تر و پرپُرتر باشد، پرخاشگری این پرنده نیز بیشتر است و بهتر از لانه دفاع می‌کند و ماده‌های بهتری نصیبش می‌شود. پس چرا آرایش چرخ‌ریسک‌های نر شهری به سمت طوق‌های گردنی باریک‌تر و در نتیجه قلدرمآبی کمتر پیش رفته است؟ دلیلش این است که نر‌های قلدر با جرأت بیشتر برای دفاع از خود با شکارچیانی مانند گربه‌های خیابانی درگیر شده و شکار می‌شوند، و سلیقه ماده‌ها کاملاً تغییر کرده است.

به گزارش راز بقا در انسان‌ها نیز این قضیه صادق است؛ نر‌های متروسکشوال (مردان شهری که با صرف هزینه برای آرایش و لباس، توجه زنان را از نظر جنسی به خود جلب می‌کنند) جایگاه مردان قلدر و قوی‌هیکل در دوران گذشته را گرفته‌اند.

برای مثال دیگر، سنجاقک‌های شهری هستند. سنجاقک‌های نر برای جفت‌گیری باهم مسابقه پرواز می‌دهند و اولین نری که به ماده برسد، او را از پشت گردن می‌گیرد و به مکانی امن و ساکت برای جفت‌گیری می‌برد. در همین حین از او در مقابل دیگر نر‌ها دفاع می‌کند. سنجاقک‌های نر شهری که دیگر بیشه‌زار‌های اطراف برکه‌ها را برای بردن ماده به آنجا ندارند، به قدرت پرواز بیشتری نیاز دارند. در نتیجه، قدرت پروازشان به مرور زمان دو برابر نر‌هایی شده است که در محیط طبیعی زندگی می‌کنند.

تغییر در سینگال‌های جنسی

به دلیل محیط زیست شهری، روش‌های مخابره‌ای سیگنال‌های جنسی نیز تغییر کرده است؛ برای مثال، آلودگی صوتی و نوری می‌تواند باعث تغییر پهنای باند سیگنال‌های صوتی و تصویری جفت‌یابی شود. برای نمونه، سنجاب‌های شهری خاکستری دیگر با جیغ و داد به هم هشدار خطر نمی‌دهند؛ زیرا در صدای شهری گم می‌شود و به جای آن با حرکات دم به یکدیگر هشدار می‌دهند.

مواد شیمیایی و پلاستیک‌ها نیز باعث تغییر در رفتار جنسی موجودات می‌شوند؛ به گزارش راز بقا، آلت تناسلی گونه‌ای از تمساح به خاطر وجود سم DDT در برکه محل زندگی‌اش بسیار کوچک‌تر از حد طبیعی شده و تستوسترون بدنش نیز بسیار کاهش یافته است.

در مثالی دیگر، در استرالیا سوسک جواهر قهوه‌ای-زرد (Julodimorpha bakewelli) دیده شد که در حال تلاش برای جفت‌گیری با بطری نوع خاصی از نوشیدنی بود. حشره روی سر گرد بطری سوار شده بود و با جدیت تلاش می‌کرد آلت جنسی خود را در بطری فرو کند. چندین مورد از این بطری‌های آبجو و سوسک‌های در حال تلاش برای جفت‌گیری با آن‌ها مشاهده شده است.