عجیب‎‌ترین رابطه جنسی در بین حیوانات؛ بونوبو اختلافات و درگیری‌ها را با رابطه جنسی حل می‌کند!

راز بقا: تنوع در رابطه جنسی حیوانات و نوع جفت‌گیری آن‌ها گا‌ها شگفت‌انگیز به نظر می‌رسد و حتی در برخی موارد خارج از درک و تصور ما انسان‌هاست. اما باید گفت که حیوانات تنوع زیادی در رابطه جنسی از خود به نمایش می‌گذارند که دانشمندان همچنان درگیر مطالعه آن‌ها هستند. از دید این دانشمندان مطالعه رفتار جنسی حیوانات می‌تواند جزئیات بیشتری را از نظریه تکامل فراهم کند که به درک آن‌ها از تکامل انسان‌ها نیز یاری می‌رساند. 

رفتار‌های جنسی عجیب در حیوانات

به گزارش راز بقا، رفتار جنسی حیوانات می‌تواند بسیار شگفت‌انگیز و متنوع باشد! یکی از عجیب‌ترین مثال‌ها در این زمینه در گونه‌های خاصی از بونوبو‌ها (bonobo) دیده می‌شود که به خاطر استفاده از رفتار جنسی به عنوان راهی برای حل تنش‌ها و ایجاد پیوند‌های اجتماعی شناخته شده‌اند. آن‌ها در فعالیت‌های جنسی مختلف شرکت می‌کنند، نه تنها برای تولید مثل بلکه به منظور ایجاد هماهنگی در گروه.

مثال دیگر جالب، رفتار جفت‌گیری در اسب‌ماهی‌های نر (male seahorse) است که در آن نر باردار می‌شود و بچه‌ها را در کیسه‌ای حمل می‌کند. در برخی از گونه‌های حشرات، مانند برخی از سوسک‌ها، مشاهده شده که نر‌ها در رفتار‌های جفت‌گیری «مخفیانه» شرکت می‌کنند، به طوری که وانمود می‌کنند مؤنث هستند تا به سایر مؤنث‌ها دسترسی پیدا کنند.

علاوه بر این، مراسم جفت‌گیری برخی از پرندگان، مانند پرنده بائوئر (bowerbird)، شامل نمایش‌های پیچیده و ساخت سازه‌های زیبا برای جذب جفت‌هاست که ترکیبی از خلاقیت و رقابت در استراتژی‌های جفت‌گیری آن‌ها را نشان می‌دهد. این رفتار‌ها تنوع و اغلب غیرمنتظره بودن تعاملات جنسی حیوانات را به تصویر می‌کشند. 

رفتار جنسی بونوبو‌ها

به گزارش راز بقا، بونوبو‌ها (Pan paniscus) یکی از نزدیک‌ترین خویشاوندان ما هستند که حدود ۹۸.۷ درصد از DNA خود را با انسان‌ها مشترکند. آن‌ها اغلب به عنوان پسرعمو‌های صلح‌طلب‌تر و ابرازگر جنسی‌تر شامپانزه‌ها توصیف می‌شوند. رفتار جنسی آن‌ها فقط به تولید مثل محدود نمی‌شود بلکه نقش مهمی در دینامیک‌های اجتماعی، حل و فصل تنش‌ها و برقراری پیوند‌ها درون جوامع‌شان دارد.

یکی از جنبه‌های قابل توجه رفتار جنسی بونوبو‌ها استفاده مکرر و متنوع آن‌ها از فعالیت‌های جنسی برای کاهش تنش و درگیری است. بر خلاف بسیاری از پرندگان دیگر، بونوبو‌ها معمولاً برای حل منازعات به تماس جنسی روی می‌آورند، نه به پرخاشگری. 

وقتی درگیری‌هایی به وجود می‌آید، افراد ممکن است در تماس‌های جنسی یا فعالیت‌های جنسی دیگر شرکت کنند تا دوباره هارمونی را برقرار کنند. این رفتار اهمیت تعاملات جنسی را در ساختار اجتماعی آن‌ها نشان می‌دهد، زیرا به حفظ انسجام گروه و کاهش استرس کمک می‌کند.

بونوبو‌ها دامنه وسیعی از رفتار‌های جنسی را از خود نشان می‌دهند که شامل تعاملات هم‌جنس‌گرایانه است، که در میان هم‌جنس‌های مذکر و مؤنث رایج است. 

بونوبو‌های مؤنث اغلب پیوند‌های اجتماعی قوی‌ای برقرار می‌کنند و در رفتار‌های جنسی اجتماعی، مانند مالش کلیتورال، شرکت می‌کنند که هم به عنوان شکل پیوند و هم به عنوان وسیله‌ای برای ایجاد تسلط عمل می‌کند. این تعاملات فقط به اهداف تولید مثل محدود نمی‌شود؛ بلکه به عنوان پیوند اجتماعی که روابط میان افراد را تقویت می‌کند، عمل می‌کند.

نر‌ها نیز در رفتار‌های جنسی گروهی شرکت می‌کنند که می‌تواند برای تقویت اتحاد‌ها و ایجاد سلسله‌مراتب اجتماعی به کار گرفته شود. جوانان، به ویژه، ممکن است در بازی‌های جنسی با سایر نر‌ها شرکت کنند تا مهارت‌های اجتماعی خود را توسعه دهند و جایگاه خود را در گروه تعیین کنند. 

به گزارش راز بقا این رفتار کمتر به رقابت مربوط می‌شود و بیشتر به ایجاد ارتباطات مربوط می‌شود که به طرز قابل توجهی با استراتژی‌های جفت‌گیری تهاجمی که در گونه‌های دیگر پرندگان مشاهده می‌شود، تفاوت دارد.

علاوه بر این، بونوبو‌ها سطح بالایی از آمادگی جنسی را نشان می‌دهند و مؤنث‌ها معمولاً نشانه‌های استروس را در طول سال به نمایش می‌گذارند و نه در یک فصل خاص. این آمادگی مداوم جنسی باعث تشویق تعاملات جنسی بیشتر می‌شود و به تقویت پیوند‌های اجتماعی در گروه کمک می‌کند.

رفتار جنسی بونوبو‌ها نمونه‌ای شگفت‌انگیز از این است که چگونه جنسیّت می‌تواند فراتر از تولید مثل عمل کند. این رفتار به عنوان یک جنبه حیاتی از تعاملات اجتماعی آن‌ها عمل می‌کند و بر دینامیک‌های گروهی، همکاری و پیوند‌های عاطفی تأثیر می‌گذارد. رفتار‌های آن‌ها دیدگاه‌های سنتی درباره جنسیّت در دنیای حیوانات را به چالش می‌کشد و بر پیچیدگی و غنای زندگی اجتماعی در این پستانداران شگفت‌انگیز تأکید می‌کند. با ادامه مطالعه بونوبوها، شیوه‌های جنسی منحصر به فرد آن‌ها بینش‌های ارزشمندی در مورد تکامل رفتار‌های اجتماعی در پستانداران ارائه می‌دهد.