شیطان تاسمانی؛ بزرگ‌ترین کیسه‌دار گوشت‌خوار زنده که بلای جان دامداران است و با بیماری هولناکی می‌میرد!

راز بقا: شیطان تاسمانی (Sarcophilus harrisii) یکی از جالب‌ترین حیوانات روی زمین است که به خاطر رفتار تهاجمی، ظاهر خاص، و اهمیت زیست‌محیطی‌اش شهرت دارد.

به گزارش راز بقا، این حیوان بومی تاسمانی، ایالتی جزیره‌ای در استرالیا، بزرگ‌ترین کیسه‌دار گوشت‌خوار زنده در جهان است. با وجود اندازه کوچک خود در مقایسه با دیگر شکارچیان، این موجود شگفت‌انگیز نقش مهمی در حفظ سلامت اکوسیستم خود ایفا می‌کند. 

پیشینه تاریخی شیطان تاسمانی

شیطان تاسمانی زمانی در سراسر استرالیا پراکنده بود، اما جمعیت آن حدود ۳۰۰۰ سال پیش به دلیل رقابت با دینگو، شکارچی غیر بومی که توسط انسان معرفی شد، کاهش یافت. به گزارش راز بقا تا زمان ورود مهاجران اروپایی به استرالیا، شیطان تاسمانی تنها در تاسمانی یافت می‌شد. 

مهاجران اولیه این حیوان را تهدیدی برای دام‌ها می‌دانستند و آن را به شدت شکار می‌کردند و این گونه را به مرز انقراض نزدیک کردند. با این حال، به مرور زمان، اهمیت این حیوان در اکوسیستم تاسمانی شناخته شد و تحت حمایت قانونی قرار گرفت. 

ویژگی‌های ظاهری شیطان تاسمانی

شیطان تاسمانی حیوانی کوتاه و عضلانی است که طول بدن آن حدود ۶۰ تا ۷۰ سانتی‌متر و وزنش بین ۶ تا ۱۲ کیلوگرم است. به گزارش راز بقا نر‌ها معمولاً بزرگ‌تر از ماده‌ها هستند. خز سیاه‌رنگ با نشانه‌های سفید روی سینه و پهلو‌ها به این حیوان کمک می‌کند تا در جنگل‌های متراکم تاسمانی به خوبی استتار کند. 

یکی از ویژگی‌های برجسته شیطان تاسمانی سر بزرگ و آرواره‌های قوی آن است. به گزارش راز بقا ماهیچه‌های آرواره آن قادر به ایجاد نیرویی بیش از ۵۰۰ نیوتون هستند که به آن اجازه می‌دهد استخوان‌ها را خرد کرده و تمام قسمت‌های طعمه را مصرف کند. دندان‌های شیطان تاسمانی به طور مداوم رشد می‌کنند تا اثر فرسایش ناشی از رژیم غذایی شامل استخوان‌های سخت را جبران کنند. 

با وجود شهرت ترسناک خود، شیطان تاسمانی نسبتاً کوچک است که این موضوع قدرت و خشونت آن را چشمگیرتر می‌کند. 

رفتار و رژیم غذایی شیطان تاسمانی

شیطان‌های تاسمانی حیواناتی شب‌زی هستند، یعنی بیشتر در شب فعال‌اند. آن‌ها عمدتاً لاشه‌خوار هستند، اما طعمه‌های کوچکی مانند جوندگان، پرندگان و خزندگان را نیز شکار می‌کنند. رژیم غذایی آن‌ها شامل گوشت است و قادرند در یک وعده تا ۴۰ درصد وزن بدن خود غذا بخورند. این اشتهای زیاد، آن‌ها را به لاشه‌خوارانی کارآمد تبدیل کرده است که پسماند کمی باقی می‌گذارند. 

یکی از ویژگی‌های رفتاری جالب شیطان تاسمانی تغذیه گروهی است. به گزارش راز بقا چندین شیطان ممکن است دور یک لاشه جمع شوند و با غرش و رفتار‌های تهاجمی برای برتری رقابت کنند. این رفتار باعث شده که به آن‌ها لقب «شیطان» داده شود، زیرا غرش و فریادهایشان به‌ویژه در شب ترسناک به نظر می‌رسد. 

حس بویایی فوق‌العاده شیطان تاسمانی به آن کمک می‌کند تا از فواصل دور غذا پیدا کند. بینایی تیز و شنوایی قوی نیز توانایی‌های شکار و لاشه‌خواری آن‌ها را افزایش می‌دهد. 

تولیدمثل و چرخه زندگی شیطان تاسمانی

شیطان‌های تاسمانی فرآیند تولیدمثل جالبی دارند. فصل جفت‌گیری معمولاً بین ماه‌های فروردین تا اردیبهشت است. ماده‌ها بین ۲۰ تا ۳۰ نوزاد بسیار کوچک و نارس به دنیا می‌آورند که هر کدام تنها حدود ۰.۱۸ گرم وزن دارند. با این حال، کیسه ماده تنها چهار نوک پستان دارد، بنابراین تنها قوی‌ترین چهار نوزاد زنده می‌مانند. 

نوزادان زنده‌مانده، که جوی نامیده می‌شوند، به مدت حدود ۱۰۰ روز در کیسه مادر باقی می‌مانند و در این مدت به سرعت رشد می‌کنند. پس از خروج از کیسه، جوی‌ها برای سه ماه دیگر در لانه نگهداری می‌شوند تا زمانی که به اندازه کافی قوی شوند و بتوانند مستقل شوند. به گزارش راز بقا شیطان‌های تاسمانی در حدود دو سالگی به بلوغ جنسی می‌رسند و در طبیعت تا شش سال عمر می‌کنند. 

اهمیت زیست‌محیطی شیطان تاسمانی

شیطان تاسمانی نقش حیاتی در اکوسیستم خود به عنوان یک لاشه‌خوار اصلی ایفا می‌کند. با خوردن لاشه‌ها، از انتشار بیماری‌هایی که می‌توانند ناشی از تجزیه لاشه‌ها باشند جلوگیری می‌کند. به گزارش راز بقا عادات تغذیه‌ای آن‌ها همچنین به حفظ تعادل اکوسیستم کمک می‌کند و باعث کاهش جمعیت شکارچیان و طعمه‌های کوچکتر می‌شود. 

علاوه بر این، شیطان‌های تاسمانی یک مکانیسم کنترل طبیعی برای گونه‌های مهاجم هستند. آن‌ها جمعیت حیواناتی مانند گربه‌های وحشی و خرگوش‌ها را که می‌توانند آسیب جدی به اکوسیستم‌های بومی وارد کنند، کاهش می‌دهند. 

برای مطالعه بیش‌تر بخوانید:

چرا «کوالا» فقط غذای تلخ و سمی می‌خورد؟

پلاتیپوس عجیب‌ترین پستاندار جهان؛ جانور اسطوره‌ای که منقار دارد، معده ندارد و از پوستش شیر ترشح می‌شود

اکیدنا یا مورچه‌خورک پوزه‌کوتاه؛ پستاندار عجیبی که تخم‌گذار است و زبانی بلندتر از بدنش دارد!

تهدید‌ها و حفاظت شیطان تاسمانی

بزرگ‌ترین تهدید برای شیطان تاسمانی بیماری تومور صورت شیطان (DFTD) است، نوعی سرطان نادر و مسری که صورت و دهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری که برای اولین بار در دهه ۱۹۹۰ شناسایی شد، جمعیت این گونه را تا ۸۰ درصد در برخی مناطق کاهش داده است. 

DFTD از طریق گاز گرفتن منتقل می‌شود، رفتاری که در زمان تغذیه یا جفت‌گیری رایج است. تومور‌ها توانایی حیوان برای غذا خوردن را مختل می‌کنند و در نهایت باعث گرسنگی می‌شوند. سرعت انتشار و نرخ بالای مرگ‌ومیر ناشی از DFTD، این بیماری را به یکی از فوری‌ترین چالش‌های حفاظتی در استرالیا تبدیل کرده است. 

از دست دادن زیستگاه

اگرچه به اندازه DFTD مهم نیست، اما از دست دادن زیستگاه به دلیل کشاورزی و توسعه شهری تهدید دیگری برای شیطان‌های تاسمانی است. 

برای مقابله با کاهش جمعیت شیطان‌های تاسمانی، برنامه‌های حفاظتی مختلفی اجرا شده است: 

یک. برنامه‌های پرورش در اسارت:

سازمان‌هایی مانند برنامه نجات شیطان تاسمانی برنامه‌های پرورشی برای حفظ جمعیت سالم در اسارت ایجاد کرده‌اند. این برنامه‌ها تنوع ژنتیکی را تضمین کرده و مانع انقراض می‌شوند. 

دو. جمعیت‌های بیمه‌ای

جمعیت‌های بیمه‌ای گروه‌هایی از شیطان‌های تاسمانی هستند که در محیط‌های عاری از بیماری، مانند باغ‌وحش‌ها و پناهگاه‌های حیات وحش، نگهداری می‌شوند. 

سه.تحقیقات و نظارت

تحقیقات مداوم به درک بهتر DFTD و توسعه واکسن‌ها یا درمان‌ها کمک می‌کند. حفاظت‌گران همچنین جمعیت‌های وحشی را برای پیگیری تغییرات در تعداد و سلامت آن‌ها نظارت می‌کنند. 

چهار. حفاظت از زیستگاه

تلاش‌ها برای حفاظت و بازسازی زیستگاه شیطان تاسمانی به حفظ محیط امن برای زندگی و تولیدمثل این گونه کمک می‌کند. 

پنج. مشارکت جامعه

آموزش مردم درباره اهمیت شیطان تاسمانی و درگیر کردن جوامع محلی در تلاش‌های حفاظتی در افزایش آگاهی و حمایت عمومی بسیار مؤثر بوده است. 

آینده شیطان تاسمانی 

آینده شیطان تاسمانی نامطمئن، اما امیدوارکننده است. به گزارش راز بقا حفاظت‌گران با جدیت برای مقابله با DFTD و حفاظت از جمعیت‌های وحشی تلاش می‌کنند. پیشرفت‌های علمی در زمینه ژنتیک و مدیریت بیماری راه‌حل‌های امیدوارکننده‌ای برای چالش‌های پیش‌روی این گونه ارائه می‌دهد.  

شیطان تاسمانی یک گونه شگفت‌انگیز و حیاتی است که شایسته توجه و حفاظت است. به گزارش راز بقا از نیروی گاز گرفتن قدرتمند آن گرفته تا نقش حیاتی آن به عنوان یک لاشه‌خوار، این حیوان کوچک، اما قدرتمند تأثیر قابل‌توجهی بر اکوسیستم خود دارد. 

با وجود تهدید‌های متعدد، تلاش‌های متعهدانه دانشمندان، حفاظت‌گران و جوامع محلی امید‌هایی برای بقای آن به همراه دارد. شیطان تاسمانی یادآور اهمیت حفاظت از گونه‌های منحصر به فرد و غیرقابل‌جایگزین در دنیای طبیعی ماست.