تمر هندی؛ درختی با ترش‌ترین میوه جهان که ۲۰ متر ارتفاع دارد و هرسال ۱۷۵ کیلو میوه می‌دهد و می‌شود آن را در گلدان هم کاشت!
تمر هندی (Tamarind)، میوه‌ای گرمسیری با طعم ترش و شیرین، منبع غنی ویتامین‌ها و مواد معدنی است. از آشپزی ایرانی تا مصارف دارویی، این میوه پرخاصیت، گزینه‌ای بی‌نظیر برای سلامت و طعم‌دهی غذاهاست.
راز بقا: تمر هندی، با نام علمی Tamarindus indica، درختی گرمسیری و همیشه‌سبز از خانواده باقلاییان است که در مناطق گرمسیری آفریقا زاده شده و امروزه در کشور‌های گرمسیری آسیا و آمریکای لاتین نیز کشت می‌شود. این درخت نه تنها به دلیل میوهٔ ترش و شیرینش مشهور است، بلکه خواص دارویی و ارزش غذایی بالای آن، تمر هندی را به یکی از میوه‌های محبوب در آشپزی و طب سنتی تبدیل کرده است.
خاستگاه و تاریخچه
به گزارش راز بقا، زادگاه اصلی تمر هندی، مناطق استوایی آفریقا است و هنوز هم در کشور‌های سودان، کامرون، نیجریه و تانزانیا به صورت خودرو رشد می‌کند. این گیاه صد‌ها سال پیش از طریق کشتی به شبه‌جزیرهٔ هند منتقل شد و در آن‌جا پرورش یافت. پس از هند، تمر هندی به آسیای جنوب شرقی، چین و حتی آمریکای لاتین راه یافت و اکنون بخش مهمی از رژیم غذایی مردم این مناطق را تشکیل می‌دهد.
در ایران نیز تمر هندی بیشتر در استان‌های جنوبی مانند هرمزگان و بلوچستان یافت می‌شود و در این مناطق، هم به صورت میوهٔ تازه و هم فرآوری شده مصرف می‌شود. جالب است بدانید که در برخی فرهنگ‌ها، تمر هندی درختی مقدس محسوب می‌شود و مردم آن را «پادشاه درختان» می‌نامند.
مشخصات گیاه
تمر هندی درختی با رشد کند، اما عمر طولانی است و ارتفاع آن می‌تواند بین ۱۰ تا ۲۰ متر برسد. این درخت به سرما حساس است، اما مقاومت بالایی در برابر خشکی و باد‌های گرم دارد. برگ‌های آن همیشه‌سبز و مرکب بوده و رنگ سبز روشن دارند. گل‌های زرد رنگ با خطوط نارنجی یا قرمز در ماه اردیبهشت ظاهر می‌شوند و در ماه مهر میوه‌های لوبیایی شکل به بار می‌آورند.
میوه‌های تمر هندی دارای پوست سخت قهوه‌ای رنگ و گوشت فیبردار و ترش‌مزه هستند و هر میوه بین ۱ تا ۱۲ هسته دارد. درختان بالغ می‌توانند سالانه تا ۱۷۵ کیلوگرم میوه تولید کنند. تمر هندی‌های شبه‌جزیرهٔ هند معمولاً هسته‌های بیشتری دارند و میوه‌های بزرگ‌تر تولید می‌کنند، در حالی که نمونه‌های آفریقایی و آمریکای جنوبی اغلب هسته‌های کمتری دارند.
پرورش و کشت
تمر هندی به آب‌وهوای گرم و مرطوب نیاز دارد و خاک‌های شنی یا رسی سبک با زهکشی مناسب برای آن ایده‌آل است. به گزارش راز بقا آبیاری بیش از حد برای این گیاه مضر است، اما مقاومت آن نسبت به خشکی بالا است. این درخت را می‌توان با سه روش تکثیر کرد: بذر، قلمه‌زدن و پیوندزنی. برای افزایش نرخ جوانه‌زنی، بذر‌ها معمولاً چند ساعت در آب خیس می‌شوند یا سطح آنها کمی خراش داده می‌شود.
هند بزرگترین تولیدکننده و مصرف‌کننده تمر هندی در جهان است و سالانه صد‌ها هزار تن میوه تولید می‌کند. در جنوب ایران، با توجه به آب‌وهوای مناسب، امکان گسترش پرورش این درخت وجود دارد و می‌تواند محصولی اقتصادی و مقاوم به خشکی باشد.
مصارف خوراکی
تمر هندی به دلیل طعم ترش و شیرینش در آشپزی کاربرد‌های فراوانی دارد:
میوهٔ کال آن سبز و ترش است و برای چاشنی و ترش کردن غذا‌ها استفاده می‌شود.
میوهٔ رسیده شیرین‌تر است و به عنوان میوهٔ تازه، دسر، مربا، شربت، بستنی و آب‌میوه مصرف می‌شود.
در آشپزی ایرانی، تمر هندی یکی از چاشنی‌های مهم خورشت‌های محلی مانند قلیه‌ماهی و مرغ ترش است.
در هند و کشور‌های جنوب آسیا، برگ و گل تمر هندی نیز در خوراکی‌ها و چاتنی‌ها استفاده می‌شود.
در مکزیک و کشور‌های آمریکای لاتین، این میوه به صورت آب‌نبات، خوراکی خشک‌شده و نوشیدنی‌های تابستانی به کار می‌رود.
تمر هندی به دلیل ترکیب ترشی و شیرینی طبیعی، گزینه‌ای عالی برای تولید سس‌ها و نوشیدنی‌های صنعتی نیز محسوب می‌شود.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
میراکل؛ میوه‌ای مشهور به «میوه جادویی» که طعم ترش را به شیرین تبدیل می‌کند و در ایران قابل کشت است
توت هندی یا نونی؛ میوه معروف به «میوه استفراغ» و «میوه قحطی» که بوی پنیر کپک‌زده می‌دهد!
مصارف دارویی
تمر هندی در طب سنتی نقش مهمی دارد. از جمله خواص دارویی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ملین طبیعی برای رفع یبوست
کمک به هضم بهتر غذا
تسکین التهابات گلو و سرفه
پاک‌کنندگی بدن از سموم
بهبود عملکرد کبد و صفرا
کاهش تب و درد بدن
تقویت سیستم ایمنی بدن
در برخی مناطق، برگ و پوست تمر هندی برای رفع مشکلات پوستی و بهبود وضعیت پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ارزش غذایی
به گزارش راز بقا تمر هندی منبع غنی از کربوهیدرات‌های طبیعی، فیبر، ویتامین‌های گروه B، و مواد معدنی مهم است. این میوه انرژی بالایی دارد و برای سلامت بدن بسیار مفید است.
مواد معدنی موجود در تمر هندی شامل کلسیم، آهن، منیزیم، فسفر و پتاسیم هستند که به سلامت قلب و عضلات، تقویت سیستم عصبی و پیشگیری از کم‌خونی کمک می‌کنند. همچنین آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی آن در کاهش خطر بیماری‌های مزمن مؤثرند.
تمر هندی یک گیاه گرمسیری با خواص غذایی و دارویی فراوان است که نه تنها در آشپزی، بلکه در طب سنتی ایران و کشور‌های گرمسیری جهان جایگاه ویژه‌ای دارد. با توجه به مقاومت در برابر خشکی و قابلیت پرورش در مناطق جنوبی ایران، این گیاه می‌تواند هم به عنوان منبع غذایی و هم به عنوان محصول اقتصادی مورد توجه کشاورزان قرار گیرد.
اگر تا به حال تجربه استفاده از تمر هندی در خورشت‌ها، دسرها یا نوشیدنی‌ها را نداشته‌اید، امتحان آن می‌تواند تجربه‌ای متفاوت و خوشمزه برای شما باشد.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
بادام مامایی؛ بادام پرمحصول و مقاوم به سرما که آب کم میخواهد، درآمد کشاورزان را چند برابر می‌کند و کیلویی ۳ میلیون تومان قیمت دارد
انجیر سهفصل؛ میوه شیرین و مغذی ایران که به آن «انجیر پادشاه» هم میگویند و دو بار در سال محصول می‌دهد
انار سیاه لایزنگان؛ اناری با دانههای سیاه که یکی از گرانترین انارهای جهان است و خواص دارویی شگفت‌انگیزی دارد
خلاقیت کشاورزان رکنکلایی؛ برداشت سهباره برنج با روشهای نوین آبیاری و افزایش بهرهوری که در زمین خشک کاشته می‌شود
خرمای کبکاب؛ خرمای طلایی جنوب ایران با طعمی شیرین، بافت نیمهخشک و ارزش اقتصادی بالا که هم هندیها و روسها عاشق آن هستند
اپونتیا یا انجیر تیغی؛ کاکتوس خوراکی با میوه‌های گران‌قیمت و خوشمزه که برگهایش بهترین خوراک دام است و کاشت آن سود زیادی دارد
ترتیکاله؛ غله مقاوم و کمآب استان فارس که بهترین جایگزین گندم و ذرت است، آب کم میخواهد و سود بسیار بالایی دارد
نخود سیاه؛ دانهای کمیاب با رنگ بنفش تیره که ضربالمثل دنبال «نخود سیاه فرستادن» از آن گرفته شده است
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان