












راز بقا: در دل کوهها، غارها و صخرههای ایران، نشانههایی نهفتهاند که گاه رازهایی بزرگتر از آنچه تصور میشود، در خود پنهان کردهاند. یکی از این نشانههای عجیب و جذاب، «جوغنهای سوراخدار» یا همان «چوغان» است که در باور و تجربهی باستانجویان، رمزهایی برای دسترسی به مقبرهها و دالانهای زیرزمینی به شمار میروند.
به گزارش راز بقا، اگرچه این سنگها در نگاه اول ساده و بیرمز به نظر میرسند، اما واقعیت این است که هر کدام، راهنماییست به سوی بخشی از تاریخ فراموششدهی سرزمین.
به گزارش راز بقا، اولین نکته برای درک اهمیت جوغن سوراخدار، شناخت تفاوت آن با سایر نشانههاست. سنگکاسه، همانطور که از نامش پیداست، دارای انتهایی بسته است و شکلی شبیه کاسه دارد. اما جوغن سوراخدار، ته باز دارد و سوراخ آن به صورت عمودی به درون زمین امتداد مییابد.
این نوع سنگها معمولاً در نواحی صخرهای و در نزدیکی دهانهی غارها یا دامنههای مشرف به درهها دیده میشوند. این موقعیتیابی خاص، تصادفی نیست؛ بلکه انتخابی آگاهانه و هدفمند از سوی معماران باستانی بوده تا راهی برای پنهانسازی ورودی مقبرهها یا دالانهای زیرزمینی فراهم کنند.
به گزارش راز بقا، بر اساس تجربیات و شواهد تاریخی، زیر جوغنهای سوراخدار معمولاً در عمق حدود دو متر، یک سنگکاسهی دوم نیز پیدا میشود که بزرگتر از نمونهی سطحی است. این پدیدهی دومرحلهای، به نوعی سیستم هشدار یا راهنما در ساختار دفینهها محسوب میشود.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
گنج کمعمق؛ از کجا بفهمیم که یگ گنج در نزدیکی سطح زمین است؟
جوغن چیست و چه ارتباطی با پیدا کردن گنج دارد؟
سنگ دوم نشانهی نزدیک شدن به نقطهی حساس و ورود به فضای پنهان است. از این مرحله به بعد، سنگچینی منظم و مصنوعی ظاهر میشود؛ ترکیبی از سنگهایی که با نظم خاصی چیده شدهاند و نشانگر یک مانع دستساز هستند، نه بخشی از طبیعت.
پس از عبور از سنگچین، معمولاً با لایهای از ساروج روبهرو میشویم؛ مادهای مقاوم، سخت و مستحکم که در گذشته برای بستن فضاهای مهم و جلوگیری از نفوذ به آنها استفاده میشده است. شکستن این لایه کار سادهای نیست و برای عبور از آن نیاز به دانش، تجربه و ابزار مناسب است.
به گزارش راز بقا، در نهایت، پس از عبور از لایهی ساروج، دربی مهر و موم شده پدیدار میشود که به فضای اصلی دفینه راه دارد. این در، معمولاً ورودی دالانی است که به اتاقهایی منتهی میشود؛ فضاهایی که احتمالاً محل دفن اشرافزادگان، سرداران، بزرگان محلی یا حتی نمادهای آیینی و فرهنگیاند.
درون این اتاقها ممکن است اشیای طلایی، ظروف آیینی، سنگنوشتهها یا آثار هنری بسیار باارزشی وجود داشته باشد که جنبهی تاریخی و معنوی آنها از جنبهی مادیشان مهمتر است.
نکته دیگر اینکه معمولا در مسیر سنگ اول تا درب مهروموم شده از بقایای انسانی و حیوانی هم استفاده میشود.
وقتی که درب باز شد معمولا از ماسک شیمیایی استفاده میکنند، چون این نوع دفینهها که جسد شاهزادگان در آن مدفون هستند از خاک اورانیوم جهت شیمیایی کردن جسد استفاده شده و کاملا خطرناک و سمی است.
رادیو اکتیو خاصیت میکروب کشی دارد و در قدیم برای سالم نگه داشتن جسد اشراف زادگان از گزند حیوانات و از این مواد برای شیمیایی کردن استفاده میکردند و حتی با گذشت هزاران سال اگر درب قبر شکافته شود انگار شخص تازه فوت شده و تمام اموالی که در کنار جسد دفن شده به خاطر آلودگی محیط به رادیو اکتیو آلوده شدند.
به گزارش راز بقا، نکتهی بسیار مهم دیگر در کار با این نشانهها، تشخیص جوغن واقعی از علائم طبیعی یا جعلی است. بسیاری از حفرههایی که در طبیعت وجود دارند، ممکن است در نگاه اول به جوغن شباهت داشته باشند، اما تنها با بررسی دقیق ویژگیهایی، چون قطر، عمق، ساختار تراش، محل قرارگیری و بافت اطراف میتوان از اصالت آنها مطمئن شد.