












راز بقا: استرگوزن قاطرگوزن (Mule Deer) یکی از شناختهشدهترین پستانداران بزرگ آمریکای شمالی است. نام آن از گوشهای بزرگ و شبیه به قاطر گرفته شده است. این حیوان زیبا در گسترهای وسیع از ایالات غربی آمریکا، غرب کانادا و مکزیک زندگی میکند.
به گزارش راز بقا، استرگوزن یا قاطرگوزن نقش مهمی در اکوسیستمهای علفزار، جنگل و بیابان دارد و هم بهعنوان چراکننده و هم بهعنوان طعمه برای شکارچیانی مانند شیر کوهستان، گرگ و کایوت اهمیت دارد. دم سیاهرنگ، شاخهای منحصربهفرد و رفتارهای فصلی آن باعث شده تا این حیوان به نمادی از روح وحشی غرب آمریکا تبدیل شود.
به گزارش راز بقا، استرگوزن یا قاطرگوزنها در اندازه متوسط هستند و معمولاً بین ۱۳۰ تا ۲۸۰ پوند وزن دارند. نرها (buck) از مادهها (doe) بزرگترند. مهمترین ویژگی آنها گوشهای بلند و نوکتیز است که به تشخیص شکارچیان و تنظیم دما در مناطق گرم کمک میکند.
آنها نوعی حرکت خاص به نام «استاتینگ» یا «پرونکینگ» دارند که در آن با پاهای کشیده به هوا میپرند. این حرکت غیرمعمول به آنها کمک میکند از شکارچیان در زمینهای ناهموار فرار کنند.
شاخهای نرها ویژگی برجسته دیگری است. بر خلاف گوزن دمسفید که شاخهایش از یک شاخه اصلی رشد میکند، شاخهای قاطرگوزن شاخهشاخه میشوند و شکل منحصربهفردی پیدا میکنند. این شاخها هر سال ریخته شده و دوباره رشد میکنند و در فصل جفتگیری به اوج رشد میرسند.
به گزارش راز بقا، قاطرگوزن بسیار سازگار است و در زیستگاههای متنوعی از بیابانهای خشک تا جنگلهای کوهستانی زندگی میکند. آنها بیشتر در مناطقی که علفزار به جنگل متصل میشود یافت میشوند، زیرا این مکانها هم چراگاه دارند و هم پناهگاه. در بیابان از بوتهها و گیاهان آبدار مانند کاکتوس تغذیه میکنند و در جنگلها از علفها، برگها و گیاهان درختی استفاده میکنند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
گوزن زرد ایرانی؛ گوزنی با شاخهای بلند و خالهای طلایی که تحت حفاظتترین حیوان ایران است
این گوزنها بیشتر «بوتهخوار» هستند تا علفخوار؛ یعنی گیاهان چوبی و بوتهها را به علف ترجیح میدهند. رژیم غذایی آنها بسته به فصل تغییر میکند: در بهار و تابستان از گیاهان سبز و در زمستان از شاخهها و پوست درختان تغذیه میکنند. همین انعطافپذیری آنها را قادر میسازد در شرایط سخت زنده بمانند.
به گزارش راز بقا، قاطرگوزنها بیشتر در سپیدهدم و غروب فعال هستند. مادهها و بچههایشان معمولاً در گروههای کوچک زندگی میکنند، در حالی که نرها بیشتر تنها هستند مگر در فصل جفتگیری.
فصل جفتگیری در پاییز اتفاق میافتد. در این زمان، نرها با شاخهایشان بهشدت مبارزه میکنند تا برتری و حق جفتگیری را به دست آورند. مادهها در اواخر بهار یا اوایل تابستان یک یا دو بچه به دنیا میآورند. بچهها با لکههای سفید متولد میشوند که آنها را در برابر شکارچیان استتار میکند.
به گزارش راز بقا، قاطرگوزنها علاوه بر زیبایی و اهمیت بومشناسی، ویژگیهای عجیب و خاصی دارند. یکی از عجیبترین رفتارهایشان همان «استاتینگ» است؛ پرشهای بلند با پاهای کشیده که بیشتر شبیه نمایش قدرت است تا فرار مؤثر. این حرکت شکارچیان را گیج کرده و نشان میدهد حیوان در شرایط خوبی است.
نکته جالب دیگر این است که آنها میتوانند با گوزن دمسفید جفتگیری کنند و فرزندان هیبریدی به دنیا آورند که ترکیبی از هر دو گونهاند. این هیبریدها بیشتر در مناطق همپوشانی دو گونه دیده میشوند.
از دیگر ویژگیهای عجیب، مهاجرت طولانی برخی گلهها در وایومینگ و کلرادو است که بیش از ۱۵۰ مایل بین چراگاههای تابستانی و زمستانی جابهجا میشوند. این طولانیترین مهاجرت شناختهشده برای قاطرگوزنهاست و آنها هر سال دقیقاً همان مسیرهای باستانی را طی میکنند.
نهایتاً قاطرگوزن میتواند مدتها بدون نوشیدن آب زنده بماند، زیرا رطوبت موردنیاز را از گیاهان به دست میآورد. این توانایی باعث شده آنها بتوانند در بیابانهای خشک نیز دوام بیاورند. این ویژگیهای شگفتانگیز، قاطرگوزن را به یکی از جالبترین و مقاومترین پستانداران آمریکای شمالی تبدیل کرده است.