












راز بقا: گربه طلایی آسیایی (Catopuma temminckii)، که به نامهای گربه تمینک یا گربه طلایی آسیایی نیز شناخته میشود، یکی از گربهسانان نادر و اسرارآمیز است که بومی جنگلهای انبوه جنوب و جنوبشرق آسیا میباشد. این گربه کوچک، اما قدرتمند، با وزن حدود ۱۶ کیلوگرم، قادر است شکارهایی بزرگتر از خود را از پای درآورد و رفتارهای منحصر به فردی در شکار دارد که توجه محققان را جلب کرده است.
به گزارش راز بقا، گربه طلایی آسیایی در رنگهای متنوعی دیده میشود: طلایی-قهوهای، قرمز-قهوهای، خاکستری، ملانیک (سیاه کامل)، دارچینی روشن و حتی با الگوهای شبیه اوسلوت. این تنوع باعث شده که آن را گاهی «گربهای با لباسهای متنوع» بنامند. برخلاف تصور عمومی، رنگ پوست این گربه ارتباط مستقیمی با منطقه زندگیاش ندارد و ممکن است در یک جنگل کوچک چند رنگ مختلف را مشاهده کرد.
گربه طلایی آسیایی در کشورهایی مانند نپال، هند، بوتان، بنگلادش، میانمار، تایلند، کامبوج، لائوس، ویتنام، جنوب چین، مالزی و سوماترا زندگی میکند. این گونه در جنگلهای خشک برگریز، جنگلهای همیشهسبز نیمهگرمسیری و جنگلهای بارانی گرمسیری یافت میشود و میتواند از سطح دریا تا ارتفاع ۴۲۸۲ متری در مناطق مرتفع مانند بوتان دیده شود. مطالعات نشان میدهند که مناطق مرتفع ممکن است نقش مهمی در حفاظت از این گونه داشته باشند.
گربه طلایی آسیایی شکارچیای بسیار ماهر است. رژیم غذایی آنها شامل پرندگان، جوندگان، خرگوشهای کوچک، گوزنهای کوچک مانند مونتجاک و حتی بچههای گوزنهای بزرگ میشود. تصاویر دوربینهای تلهای نشان میدهد که این گربهها حتی پرندگان را قبل از خوردن با دقت میچیند. در مناطقی مانند کوههای گورال در سیکیم هند، این گربهها توانایی شکار حیوانات بزرگتر مانند بچه گاومیشها و گرازهای وحشی را نیز دارند.
به گزارش راز بقا اگرچه گربه طلایی آسیایی ترجیح میدهد در زمین شکار کند، توانایی بالا رفتن از درختان را نیز دارد و با گاز محکم به گردن، شکار خود را از پای درمیآورد. رفتارهای فعالیت آنها نشان میدهد که برخلاف تصور قبلی مبنی بر شبزی بودن، این گربهها الگوهای فعالیت نامنظمی دارند و ممکن است در طول روز یا هنگام غروب نیز فعال باشند.
گربه طلایی آسیایی حیوانی انفرادی است و قلمروی مشخصی برای خود دارد. معمولاً جفتگیری در فصول خاص سال رخ میدهد و مادهها برای پرورش بچهها به تنهایی اقدام میکنند. طول عمر این گربه در طبیعت میتواند تا ۲۰ سال باشد و از این نظر، یکی از طول عمرترین گربهسانان کوچک محسوب میشود.
این گونه در فهرست قرمز IUCN با وضعیت «در معرض تهدید» قرار دارد. به گزارش راز بقا اصلیترین تهدیدات شامل از بین رفتن زیستگاه به دلیل جنگلزدایی، شکار غیرقانونی برای پوست و استخوان و کاهش منابع غذایی است. جنگلهای جنوبشرق آسیا، بهویژه در اندونزی و مالزی، به دلیل گسترش کشاورزی و کاشت محصولات تجاری مانند نخل روغنی، قهوه و لاستیک، یکی از بیشترین نرخهای جنگلزدایی را دارند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
پلنگچه؛ گربهای وحشی شبیه پلنگ که صدای میمون را تقلید میکند و طرح پوست منحصربهفردی دارد
گربه جنگلی؛ گربهای شکارچی و خطرناک که ساکن جنگلهای شمال ایران است و صدای سگ میدهد!
مریم البلوشی؛ زن عمانی که ۵۰۰ سگ و گربه دارد و ماهانه ۷۰۰ میلیون تومان هزینه آنها میکند
شکار غیرقانونی و تجارت پوست، استخوان و حتی گوشت این گربه نیز تهدید بزرگی برای بقای آن است. در مناطقی که گربههای طلایی آسیایی با دامهای اهلی برخورد میکنند، گاهی حیوانات کشاورزان را شکار کرده و باعث کشتار انتقامی میشوند.
به گزارش راز بقا برای حفاظت از گربه طلایی آسیایی، ایجاد مناطق حفاظتشده و حفظ جنگلها ضروری است. همچنین آموزش و آگاهیرسانی به جوامع محلی درباره اهمیت این گونه و تشویق به همزیستی مسالمتآمیز، از دیگر اقدامات مؤثر است. برخی سازمانها، از جمله انجمن بینالمللی گربههای در معرض خطر (ISEC) و Wildlife Alliance، در حال اجرای پروژههایی برای رصد جمعیت و حفاظت از زیستگاههای این گربه هستند.
گربه طلایی آسیایی با زیبایی، تنوع رنگ و رفتارهای شکارگری منحصربهفرد خود، نمادی از تنوع زیستی جنگلهای جنوب و جنوبشرق آسیا است. حفاظت از این گونه نه تنها به حفظ تعادل اکوسیستمهای جنگلی کمک میکند، بلکه نشاندهنده تعهد انسان به حیاتوحش و محیطزیست است. توجه به تهدیدها و اقدامات حفاظتی میتواند تضمین کند که این گربه اسرارآمیز برای نسلهای آینده نیز زنده بماند.