گورال چینی؛ بز صخره‌ای با شمایلی شبیه آهو که کف سم‌هایش مانند لاستیک است و عمودی از کوه بالا می‌رود!

راز بقا: گورال چینی (Chinese Goral) گونه‌ای نادر و زیبا از پستانداران سم‌دار خانواده گاوسانان (Bovidae) و زیرخانواده بز و گوسفند (Caprinae) است. این جانور میان‌جثه در دامنه‌های صخره‌ای و جنگلی کوه‌های چین، میانمار، تایلند، ویتنام و بخش‌هایی از هند زندگی می‌کند. 

به گزارش راز بقا، گورال چینی به خاطر چابکی، توانایی بالا در صعود از صخره‌ها و رفتار پنهان‌کارانه‌اش شهرت دارد و به‌عنوان نمادی از اکوسیستم‌های کوهستانی شرق و جنوب شرق آسیا شناخته می‌شود. 

ویژگی‌های ظاهری گورال چینی

به گزارش راز بقا، ارتفاع گورال چینی در ناحیه شانه حدود ۵۰ تا ۷۰ سانتی‌متر و وزن آن بین ۲۵ تا ۴۰ کیلوگرم است. بدنش جمع‌وجور، اما قوی است و پا‌های کوتاه و عضلانی‌اش برای بالا رفتن از زمین‌های سنگی و شیب‌دار سازگار شده‌اند. پوشش بدنش خاکستری تا قهوه‌ای مایل به خاکستری است و به‌خوبی با محیط صخره‌ای محل زندگی‌اش استتار می‌کند. در امتداد پشت بدنش نوار تیره‌ای وجود دارد و بخش زیرین بدن روشن‌تر و مایل به سفید است.

هر دو جنس نر و ماده دارای شاخ‌های کوتاه و اندکی خمیده هستند که بین ۱۳ تا ۱۸ سانتی‌متر طول دارند. چهره‌ی گورال باریک است و از اطراف چشم تا پوزه، نوار تیره‌ای مشخص دیده می‌شود. چشمان درشت و حس بویایی و شنوایی قوی به او کمک می‌کند تا به‌سرعت خطر را از دور تشخیص دهد. 

شکارچیان طبیعی‌اش شامل پلنگ‌ها، سگ‌های وحشی و انسان‌ها هستند. با وجود ظاهر بزمانندش، از نظر ژنتیکی و رفتاری به تکین‌ها و سراو‌ها نزدیک‌تر است و پیوندی میان بز‌های واقعی و آهو‌ها به‌حساب می‌آید. 

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

بز صخره‌پر؛ ماهرترین پستاندار صخره‌نورد که هرگز آب نمی‌نوشد و مانند بالرین‌ها روی نوک سُم‌هایش راه می‌رود و عمودی می‌پرد

کَل آب‌دوست؛ غول باتلاق‌های آفریقا با ۳۰۰ کیلو وزن که پوستی بسیار خوشبو دارد و میلیاردر‌های جهان برای شکارش صف می‌کشند!

زیستگاه و پراکندگی

به گزارش راز بقا، گورال چینی معمولاً در ارتفاعات ۱۰۰۰ تا ۴۰۰۰ متری و در مناطق کوهستانی دارای صخره‌های تند و جنگل‌های پراکنده زندگی می‌کند. گستره زیستگاهش از استان‌های جنوبی و مرکزی چین مانند سیچوان، یون‌نان و تبت تا شمال میانمار، تایلند، ویتنام و بخش‌هایی از شرق هند امتداد دارد.

او به مناطقی علاقه دارد که هم پوشش گیاهی و هم نواحی باز برای چرا داشته باشند. گورال‌ها اغلب روی سکو‌های سنگی استراحت می‌کنند، جایی که بتوانند از دور خطر را ببینند و در صورت تهدید به‌سرعت فرار کنند. چابکی خارق‌العاده و توانایی پریدن از صخره‌ای به صخره دیگر، به آنها اجازه می‌دهد در مکان‌هایی زندگی کنند که برای بیشتر شکارچیان دست‌نیافتنی است.

رفتار و تغذیه گورال چینی

گورال چینی بیشتر در ساعات اولیه صبح و اواخر بعدازظهر فعال است و معمولاً در گروه‌های کوچک ۴ تا ۱۲ تایی زندگی می‌کند، هرچند نر‌ها در فصل غیرتولیدمثل اغلب تنها هستند. 

رژیم غذایی‌اش شامل علف‌ها، برگ‌ها، جوانه‌ها و گیاهان کوهی است و در زمستان که مواد غذایی کمتر می‌شود، از گلسنگ، خزه و پوست درختان تغذیه می‌کند. سیستم گوارش نشخوارکننده‌اش به او اجازه می‌دهد تا از گیاهان زبر و کم‌ارزش، بیشترین مواد مغذی را استخراج کند.

فصل جفت‌گیری از نوامبر تا ژانویه است و پس از حدود ۷ ماه بارداری، ماده معمولاً یک بچه (گاهی دو تا) به دنیا می‌آورد. نوزادان در هفته‌های نخست در شکاف‌های سنگی پنهان می‌شوند تا از شکارچیان و سرمای کوهستان در امان بمانند.

وضعیت حفاظتی گورال چینی

به گزارش راز بقا، گورال چینی در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) در رده نزدیک به تهدید (Near Threatened) قرار دارد. کاهش زیستگاه، شکار بی‌رویه و تکه‌تکه شدن جمعیت‌ها از دلایل اصلی افت تعداد آنهاست. تخریب جنگل‌ها، توسعه کشاورزی و شکار برای گوشت یا استفاده در طب سنتی تهدیدی جدی برای بقای این گونه محسوب می‌شود.

با این حال، برخی مناطق حفاظت‌شده در استان‌های یون‌نان و سیچوان چین پناهگاه‌هایی برای گورال‌ها فراهم کرده‌اند. پروژه‌های پرورش در اسارت و احیای زیستگاه نیز برای کمک به حفظ جمعیت‌های آن در حال بررسی هستند، هرچند آگاهی عمومی درباره این گونه هنوز اندک است.

عجیب‌ترین ویژگی‌های گورال چینی

به گزارش راز بقا، گورال چینی پر از ویژگی‌های عجیب و شگفت‌انگیز است که آن را به یکی از جالب‌ترین پستانداران کوهستانی آسیا تبدیل کرده است. مثلاً با وجود آنکه خویشاوند بز و گوسفند است، در رفتار شباهت زیادی به آهو دارد؛ با حرکات نرم، توقف ناگهانی هنگام احساس خطر و تکیه بر استتار به‌جای فرار تهاجمی.

یکی از عجیب‌ترین رفتارهایش توانایی «منجمد ماندن» است؛ وقتی خطری حس می‌کند، گورال بی‌حرکت روی لبه صخره می‌ایستد و آن‌قدر در محیط حل می‌شود که حتی شکارچیان حرفه‌ای هم متوجه حضورش نمی‌شوند.

ویژگی خاص دیگر سم‌های نرم و انعطاف‌پذیر اوست. سم‌های گورال مانند لاستیک طبیعی عمل می‌کنند و به او اجازه می‌دهند از صخره‌های عمودی بالا برود. این حیوان می‌تواند در یک جهش، بیش از سه متر بپرد و از شیب‌هایی بالاتر از ۷۰ درجه بالا رود. 

برخلاف بیشتر نشخوارکنندگان، گورال‌ها با صدا‌های سوت‌مانند خفیف با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. این صدا‌ها برای هشدار دادن از خطر یا پیدا کردن اعضای گروه در مه کوهستانی به کار می‌رود. 

نکته عجیب دیگر، رفتار آفتاب‌گیری اوست. گورال‌های چینی گاهی در صبح‌های سرد، بی‌حرکت در نور خورشید می‌ایستند تا بدن خود را گرم کنند؛ رفتاری که نشان‌دهنده سازگاری بی‌نظیر آنها با زندگی در اقلیم‌های سرد و صخره‌ای است.