آیا میتوانیم نقطه شروع یک رنگین کمان را پیدا کنیم؟
راز بقا: بیشتر ما رنگین کمانها را فقط به صورت طاقهای رنگی در آسمان میبینیم، اما این تنها نیمی از یک دایره رنگی است. به طور معمول، وقتی به رنگین کمان نگاه میکنید، افق زمین در مقابل چشمان شما، نیمه پایینی دایره را پنهان میکند. اما اگر روی کوهی ایستاده باشید جایی که بتوانید هم بالا و هم پایین خود را ببینید و خورشید نیز پشت سر شما و هوا مهآلود یا تازه باران باریده باشد، به احتمال زیاد قسمت بیشتری از دایرهی رنگین کمان را خواهید دید.
به گزارش راز بقا، «پارتا چادوری» فیزیکدان و استاد دانشگاه «ماساچوست لوول» آمریکا بر این عقیده است برای دیدن دایره کامل رنگینکمان، باید در یک هواپیما یا به معنای واقعی کلمه بالای ابرها باشید. وی همچنین میگوید که میتوانید رنگین کمان خود را با یک آزماییش ساده بسازید.
رنگین کمان چگونه شکل میگیرد؟
رنگین کمانها زمانی شکل میگیرند که نور خورشید از پشت شما به میلیونها قطره آب در برابر شما برخورد میکند و به چشمان شما بازمی گردد. هنگامی که پرتو خورشید با زاویهای به قطره برخورد میکند، به داخل آب خم میشود و به طیفی از رنگها تجزیه میشود. دانشمندان خمش نور را «انکسار» مینامند. رنگها از هم جدا میشوند، زیرا هر «رنگ» نور با سرعت متفاوتی در آب یا هر ماده شفاف دیگر عبور میکند.
زمانی که رنگها به دیواره پشتی قطره آب برخورد میکنند، زاویه آنها برای خم شدن و ورود به هوا بسیار کم است، بنابراین دوباره به قطره آب منعکس شده و به دیوار ورودی آن باز میگردند. از آنجا، رنگها میتوانند دوباره در هوا خم شوند و به چشم برسند.
همانطور که به این قطرات نگاه میکنید، رنگهای مختلف با زاویه متفاوت جمع میشوند و هر رنگ لبه دایرهای یک مخروط را در چشم شما تشکیل میدهد و بنابراین شما رنگین کمان شخصی خود را دارید.
قطراتی که رنگها را به چشم شما میفرستند نمیتوانند آنها را به شخص دیگری بفرستند، بنابراین اگر چه به نظر میرسد همه افراد نزدیک شما رنگین کمان مشابهی را از فاصله دور میبینند، هر فرد واقعاً رنگین کمان خود را کمی متفاوت میبیند.
برای تشکیل رنگین کمان، شکل قطرات آب باید بسیار نزدیک به یک کره باشد تا همه آنها خم شوند و رنگها را به صورت هماهنگ منعکس کنند. این برای قطرات بسیار کوچک و فقط زمانی که هوا فقط مرطوب است، اتفاق میافتد. همانطور که قطرات بزرگتر میشوند، جاذبه شکل آنها را تغییر میدهد و رنگین کمان ناپدید میشود.
رنگین کمان از نظر فیزیکی در جایی که به نظر میرسد وجود ندارد، شبیه تصویر شما در آینه. بنابراین، باید گفت شما واقعاً هرگز نمیتوانید به رنگین کمان خودتان برسید. همچنین باید گفت افسوس که هیچ کس هرگز نمیتواند آن ظرف طلا را پیدا کند.
نحوه ایجاد و دیدن یک رنگین کمان دایرهای
یکی از آزمایشهایی که میتوانید در تابستان امتحان کنید، باز کردن شلنگ آبپاش و استفاده از تنظیمات «مه» است. برای انجام این آزمایش خورشید باید پشت سر شما باشد. اگر مقابل خودتان یک صفحه مه آلود ایجاد کنید و به سایه خود نگاه کنید (این بدان معناست که خورشید پشت سر شماست) و شلنگ آبپاش را باز کنید و آب را در هوا پخش کنید ممکن است یک رنگین کمان ببینید.
دیدن رنگها کار سختی نیست، اما برای دیدن یک دایره کامل، مانند دانشمندان به کمی صبر و تمرین نیاز دارید؛ بنابراین دفعه بعد که سوار هواپیما شدید، صندلی کنار پنجره را رزرو کنید. اگر هواپیما کمی بالاتر از پوشش ابر پرواز کرد، اگر سایه کوچک هواپیمای خود را روی ابرها دیدید یعنی خورشید پشت سر شماست. ابرها قطرات ریز آب هستند، بنابراین ممکن است یک دایره رنگی کوچک در اطراف سایه هواپیما ببینید.
این پدیده به «افتخار خلبان» معروف است، زیرا خلبانانی که همیشه پرواز میکنند و دید خوبی از کابین خلبان دارند، شانس بیشتری برای دیدن آن دارند. اگر احیانا نمیتوانید مدت زیادی برای دیدن رنگینکمان کامل صبر کنید میتوانید در اینترنت جستجو کنید و آن را ببینید.