کرگدنهای آویزان احساس خوشبختی بیشتری دارند!
راز بقا: مطالعات جدید نشان میدهد که آویزان کردن کرگدنها از پاهایشان، برای سلامتی آنها خوب است، زیرا داروی بیهوشی در این حالت کمتر به بدن حیوان آسیب میزند.
کرگدنهای سیاه عمدتاً به دلیل تقاضای قابل توجهی که برای شاخ آنها وجود دارد، با خطر کشتار و حتی انقراض نسل روبرو هستند و به همین دلیل کارشناسان حفاظت از محیط زیست چندین سال است که در حال یافتن راههایی برای محافظت بهتر از آنها هستند.
مأموران حفظ حیات وحش گاهی اوقات مجبورند کرگدنها را با بالگرد از مناطق دور از دسترس به جاهایی امنتر منتقل کنند. اما حمل و نقل موجودات عظیمالجثه مثل کرگدنها میتواند برای آنها خطرآفرین باشد و مأموران باید کاری کنند که حیوان در جریان جابجایی در آرامش باشد. کارشناسان صندوق جهانی طبیعت میگویند حمل کرگدن از طریق بلند کردن پاها به معنی رفتار مهربانانهتر با این حیوانات است.
نتیجه یکی از جدیدترین مطالعات علمی در دانشگاه کُرنل نیویورک نشان میدهد که کرگدنها در حالت آویزان میان زمین و آسمان حس بهتری دارند. در مقاله علمی مربوط به این پژوهش که نتیجه آن در «مجله بیماریهای حیوانات وحشی» منتشر شده، آمده است: «در واقع کرگدنها هنگامی که در آسمان قرار میگیرند حالشان بهتر میشود.»
این جمله شاید در خوانش اول باورناپذیر یا حتی خندهدار به نظر برسد، اما پژوهشگران استفاده از این روش جابجایی را «گامی مثبت و حیاتی» در جهت حفظ این گونه جانوری برشمردهاند.
تیم علمی دانشگاه کرنل برای انجام پژوهش میدانی در این زمینه، با سفر به پارک ملی واتربورگ در نامیبیا، روی ۱۲ کرگدن تحقیق کردند.
دکتر رابین رادکلیف، مدرس ارشد دامپزشکی حیات وحش و نویسنده اصلی این پژوهش میگوید: «ما دریافتیم که معلق کردن کرگدنها از پاها ایمنتراز آن است که تصور میکردیم.»
او در نتایج مطالعه علمی خود و گروه تحت مدیریتش نوشته است: «تیمهای مدیریتی باید کرگدنها را از مناطق دورافتادهای که از طریق جاده دسترسیپذیر نیستند، به جاهای دیگری منتقل کنند. هدف از این کار در امان نگه داشتن این جانوران از دست شکارچیان غیرقانونی و نیز پراکندن آنها در سراسر زیستگاههاست برای آن که خزانههای ژنی آنها سالم بماند.»
روش حمل و نقل کرگدن به شکل آویزان اکنون حدود ده سال است که انجام میشود، اما در مورد این که آیا داروهای بیهوشی و آرامبخشهای قوی در هنگام آویزان شدن حیوان برعکس حالت خوابیده به پهلو، برای او خطرناک است یا نه، بحثها بین کارشناسان تا امروز ادامه یافته است.
بر پایه تحقیق دانشمدان، داروهای آرامبخش در واقع مواد افیونی قوی هستند و عوارض جانبی آن میتواند «سلامت کرگدن را مختل کرده و حتی منجر به مرگش شود». اما آنها اکنون دریافتهاند که اگر این حیوان را وارونه کنند به طوری که پاهایش در هوا باشد، خطر این داروها بسیار کمتر میشود.
رادکلیف میگوید: «آویزان کردن کرگدنها در واقع باعث بهبود گردش هوا در ریههای حیوان میشود. اگر چه میزان این بهبود کم است، اما از میزان گردش هوا در حالت خوابیده به پهلو بهتر است.»
این تحقیق خبر خوبی برای آن دسته از حافظان محیط زیست است که برای نگهداری گونه کرگدن سیاه تلاش میکنند، اما آنها میگویند هنوز اطلاعات بیشتری در این زمینه لازم است و کارهای بیشتری نیز باید انجام شود. آلیسا آلن، کنشگر محیط زیست و مدیر سازمان مردمنهاد «پتا» که در زمینه حقوق حیوانات فعالیت دارد، از انتشار این یافته علمی خوشحال است و میگوید با این تحقیق، اطلاعات مهمی در مورد جابجایی کرگدنها منتشر شده و اهداف حفاظتی و زیستمحیطی روشنتر شده است.
با این همه نیاز است که نتایج این پژوهش با تلاشهای دیگر شامل حفاظت از زیستگاههای جانوری، وضع قوانین سختگیرانهتر با پشتوانه اجرایی برای منع شکار غیرقانونی همراه شود.