کلاه‌های مخروطی مرموز در مصر باستان برای چه کاری استفاده می‌شدند؟

راز بقا: در بسیاری از نقاشی‌ها و مجسمه‌های مصر باستان در بین سال‌های ۱۵۵۰ تا ۳۰ قبل از میلاد، مردان و زنانی دیده می‌شوند که کلاه‌های زینتی مخروطی‌شکلی به اندازه یک «فنجان قهوه» را بالای سر خود بسته‌اند.

نوع فعالیت‌هایی که مردم هنگام پوشیدن این کلاه‌ها انجام می‌دادند بسیار متفاوت بوده است. آن‌ها در نقاشی‌ها و دیوارنگاره‌هایی با مضامین ضیافت‌های تدفین و شکار، نواختن موسیقی یا حتی زایمان به تصویر کشیده شده‌اند.

تا همین اواخر باستا‌ن‌شناسان این کلاه‌های سربند شکل را تنها در نقاشی‌ها دیده بودند و هرگز شواهدی فیزیکی از آن‌ها در مقبره‌ها و اتاق‌های تدفین پیدا نشده بود.

اما سرانجام در سال ۲۰۱۹ در جریان کاوش‌های باستان‌شناسی دو مقبره در گورستان‌های «عَمارنَه» در شرق رود نیل، اسکلت‌هایی با مخروط‌هایی بر سر کشف شدند.

این یافته باستان‌شناسان ثابت می‌کرد که این لوازم جانبی چیزی بیش از نقوش سبکی ساده‌ای هستند که توسط نقاشان خلق شده‌اند.

تجزیه و تحلیل بقایای مواد نشان داد که مخروط‌ها از موم زنبور عسل ساخته شده‌اند و به نظر می‌رسد مالکان آن‌ها هیچ یک از افراد ثروتمند نبوده‌اند. همچنین بقایای استخوانی نشان می‌داد که این افراد کارگر بوده و در زندگی سوءتغذیه را تجربه کرده‌اند.

باستان‌شناسان هنوز در مورد کارکرد واقعی این کلاه‌ها مطمئن نیستند.

این فرضیه مطرح شده است که این کلاه‌ها از نوعی ماده معطر یا مومیایی (احتمالا از روغن، صمغ و چربی) ساخته می‌شدند که با بخار شدن آهسته آن‌ها در اثر گرمای بدن رایحه‌ای مطبوع را از خود منتشر می‌کردند.

تصاویر مربوط به آن دوران، افرادی را نشان می‌دهد که آن‌ها را روی کلاه‌گیس یا سر‌های تراشیده می‌پوشند.

احتمال دیگر این است که مطابق باور‌های سنتی این پوشش‌های سر به باروری کمک می‌کرده‌اند، زیرا در نقاشی‌هایی با «حاثور» الهه باروری در مصر باستان دیده می‌شوند. در تصاویر وی معمولاً یا گاو یا زنی با شاخ‌های گاو تصور می‌شده است.

نویسندگان در مطالعه خود آورده‌اند: «مخروط‌ها به طور خاص با احساسات و تمایلات جنسی مرتبط هستند، چرا که اغلب در نقاشی‌های مربوط به زنان و گاهی اوقات زنان بی‌لباس آمده‌اند.»

در چند نقاشی بجا مانده از مصر باستان، مجالسی با حضور دختران جوان و برهنه دیده می‌شود که در آن‌ها زنان با این کلاه‌ها حضور دارند.

اولین نقاشی‌های شناخته شده از این وسایل در صحنه‌های ضیافت یا تشییع جنازه در دوران سلطنت «حَتشـِپسوت» دیده می‌شود.

وی پنجمین فرعون از دودمان هجدهم پادشاهی مصر باستان بود که برای ۲۲ سال مقام فرعون مصر را برعهده داشت. از دوران فرمانروایی او با عنوان عصر طلایی تاریخ مصر یاد می‌شود.