












راز بقا: در میان شگفتیهای قلمرو حیوانات، معدود موجوداتی به اندازهی شیر سفید (White lion) اسرارآمیز و مسحورکنندهاند. این موجودات که توسط فرهنگهای بومی ستایش شده و در سراسر جهان به دلیل ظاهر خیرهکنندهشان تحسین میشوند، جایگاهی ویژه در اسطورهها و تلاشهای حفاظت از طبیعت دارند.
به گزارش راز بقا، تاریخچه، ویژگیهای منحصربهفرد و وضعیت کنونی شیرهای سفید داستانی شگفتانگیز را روایت میکند که علم، افسانه و حفاظت را در هم میآمیزد.
به گزارش راز بقا، شیرهای سفید قرنهاست که بخشی از فولکلور آفریقا هستند. قبایل بومی منطقه تیمباواتی آفریقای جنوبی، بهویژه مردم شانگان، شیرهای سفید را موجوداتی مقدس میدانند و از آنها با عنوان «فرزندان خدای خورشید» یاد میکنند. رنگ روشن این شیرها نمادی از دخالت الهی و خوششانسی تلقی میشد.
گرچه روایتهای بومی دربارهی شیرهای سفید نسلها ادامه داشته، نخستین مشاهدهی مستند توسط دانشمندان غربی در اوایل قرن بیستم ثبت شد. در دهه ۱۹۷۰، گروهی از محافظان طبیعت برخی از این شیرها را برای بررسی ویژگیهای ژنتیکیشان اسیر و مطالعه کردند.
با این حال، دخالت زودهنگام انسان منجر به کاهش شدید جمعیت شیرهای سفید در طبیعت شد، چرا که بسیاری از آنها به باغوحشها و مجموعههای خصوصی منتقل شدند.
رنگ غیرعادی شیرهای سفید ناشی از یک وضعیت نادر ژنتیکی به نام «لوسیسم» است، نه آلبینیسم. در حالی که آلبینیسم باعث نبود کامل رنگدانه (و در نتیجه ایجاد چشمها و پوستی صورتی رنگ) میشود، لوسیسم تنها رنگ پوشش بدن را تحت تأثیر قرار میدهد و رنگ چشمها را طبیعی نگاه میداردد؛ معمولاً طلایی، آبی یا خاکستری.
پوشش سفید برفی شیرهای سفید جلوهای تماشایی دارد، اما در حیات وحش میتواند نقطه ضعف باشد.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
جگاپارد؛ شکارچی عقیم حاصل جفتگیری جگوار و پلنگ که بحثبرانگیزترین حیوان دورگه زمین است
اسکار فیس؛ مشهورترین و قدرتمند شیر تاریخ که سلطان واقعی جنگل بود و چند فیلم درباره او ساخته شد
برخلاف شیرهای طلاییرنگ، شیرهای سفید کمتر قادرند خود را از دید طعمهها پنهان کنند. با این وجود، اگر در محیط طبیعی بزرگ شده باشند، شکارچیانی توانمند باقی میمانند.
بهجز رنگ پوشش، شیرهای سفید تمامی ویژگیهای دیگر شیرهای آفریقایی معمولی را دارند. آنها حیواناتی اجتماعی هستند که در گروههای خانوادگی به نام «گله» زندگی میکنند، گروهی به شکار میپردازند و ساختار اجتماعی سلسلهمراتبی را حفظ میکنند. نرهای بالغ معمولاً یالهای باشکوهی دارند که در رنگ سفیدشان جلوهای دوچندان مییابد.
به گزارش راز بقا، سالها، شیرهای سفید عمدتاً در اسارت و برای نمایش در باغوحشها یا سیرکها پرورش داده میشدند که این روند نگرانیهایی درباره سلامت ژنتیکی و مشکلات ناشی از همخونی به دنبال داشت. خوشبختانه در دهههای اخیر، تلاشهایی برای بازگرداندن شیرهای سفید به زیستگاههای طبیعی تحت حفاظت آغاز شده است.
سازمانهایی همچون «صندوق جهانی حفاظت از شیر سفید» در تلاشاند تا این گونه نادر را در اکوسیستمهای بومیشان حفظ کنند.
امروزه، جمعیت کوچکی از شیرهای سفید بهطور طبیعی در مناطق محافظت شدهی تیمباواتی و پارک ملی کروگر در آفریقای جنوبی زندگی میکنند.
به گزارش راز بقا، با وجود این موفقیتها، شیرهای سفید همچنان آسیبپذیرند. نادر بودن آنها، همراه با تهدیدهایی، چون تخریب زیستگاه و شکار، بقای این گونه را بهشدت به ادامهی اقدامات حفاظتی وابسته کرده است. به رسمیت شناختن اهمیت فرهنگی و زیستمحیطی شیرهای سفید در سطح جهانی، کلید حفظ آیندهی آنهاست.