پلنگ و جگوار چه تفاوت‌هایی با هم دارند و کدام قوی‌تر است؟

راز بقا: پلنگ‌ها و جگوار‌ها دو گربه‌سان بزرگ و قدرتمند از خانواده پلنگیان هستند که به دلیل شباهت‌های ظاهری، اغلب با یکدیگر اشتباه گرفته می‌شوند. این دو گونه با اینکه ظاهر مشابهی دارند، از نظر ساختار بدنی، ویژگی‌های ظاهری، عادت‌های رفتاری و زیستگاه تفاوت‌های قابل توجهی با هم دارند. در ادامه، به بررسی جامع و دقیق تفاوت بین پلنگ و جگوار می‌پردازیم.

زیستگاه

به گزارش راز بقا، پلنگ‌ها (Leopards) در سراسر آفریقا، خاورمیانه، هندوستان، چین، آسیای جنوب شرقی و روسیه پراکنده‌اند. این پراکندگی وسیع به آنها کمک کرده تا خود را با زیستگاه‌های متنوعی سازگار کنند، از جمله جنگل‌های بارانی، دشت‌های ساوانا، کوهستان‌ها و حتی بیابان‌ها.

در مقابل، جگوار‌ها (Jaguars) تنها در قاره آمریکا و آن هم در بخش‌های جنوبی و مرکزی آن یافت می‌شوند. بیشترین جمعیت جگوار‌ها در جنگل‌های بارانی آمازون در آمریکای جنوبی زندگی می‌کنند.

تفاوت‌های فیزیکی

از نظر اندازه، جگوار‌ها معمولاً بزرگ‌تر، سنگین‌تر و عضلانی‌تر از پلنگ‌ها هستند. متوسط وزن جگوار‌های نر بین ۶۰ تا ۱۱۵ کیلوگرم و ماده‌ها بین ۵۸ تا ۱۰۵ کیلوگرم است. در حالی که پلنگ‌های نر بین ۳۷ تا ۹۰ کیلوگرم و ماده‌ها بین ۲۸ تا ۶۰ کیلوگرم وزن دارند. تفاوت در جثه به خوبی در ساختار بدنی آنها نیز نمایان است.

پلنگ‌ها بدنی کشیده‌تر، لاغرتر و پا‌های بلندتری دارند. به گزارش راز بقا این ساختار بدنی باعث می‌شود آنها چابک‌تر باشند و در بالا رفتن از درخت و دویدن سرعت بیشتری داشته باشند. از طرفی، جگوار‌ها بدنی عضلانی‌تر، فشرده‌تر و سنگین‌تری دارند که قدرت و استقامت بیشتری به آنها می‌دهد.

فرم سر و فک

یکی از مشخص‌ترین تفاوت‌های ظاهری میان این دو گربه‌سان، شکل سر و فک آنهاست. جگوار سر بزرگ‌تر، گردتر و فک بسیار قوی‌تری دارد. قدرت فک جگوار به حدی زیاد است که می‌تواند با یک گاز جمجمه‌ی طعمه را خرد کند. این ویژگی به جگوار اجازه می‌دهد طعمه‌هایی با زره سخت مانند لاک‌پشت را نیز شکار کند.

در مقابل، پلنگ‌ها سر کوچکتری دارند که زاویه‌دارتر بوده و گونه‌هایشان برجسته‌تر است. فک آنها قدرت کمتری نسبت به جگوار دارد، اما همچنان برای شکار بسیار کارآمد است.

خال‌های بدن

اگر به الگوی خال‌های بدن آنها نگاه کنید، می‌توانید تفاوت مهم دیگری را ببینید. هر دو گونه دارای خال‌هایی به شکل روزت (Rosette) هستند، اما در جزئیات تفاوت دارند.

خال‌های پلنگ به صورت حلقه‌هایی توخالی روی بدن پخش شده‌اند و در مرکز آنها هیچ نقطه‌ای وجود ندارد. این خال‌ها معمولاً کوچک‌تر و متراکم‌تر هستند.

اما در جگوار، خال‌ها بزرگ‌تر هستند و معمولاً درون آنها یک یا چند نقطه‌ی سیاه دیده می‌شود. این تفاوت یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای تشخیص این دو حیوان از روی پوست آنهاست.

برای مطالعه بیش‌تر بخوانید:

شغال و کفتار دقیقا چه تفاوت‌هایی با هم دارند؟

خرس قوی‌تر است یا شیر؟ نتیجه جنگ یک خرس گریزلی با شیر چه خواهد شد؟

ببر قوی‌تر است یا شیر و چرا به شیر «سلطان جنگل» می‌گویند؟

عادت‌های رفتاری و شکار

هر دوی این حیوانات شکارچیانی انفرادی هستند. اما روش‌های شکار آنها نیز تفاوت‌هایی دارد.

پلنگ‌ها بیشتر در شب شکار می‌کنند و به دلیل چابکی بالا، شکار خود را با گاز گرفتن ناحیه گلو خفه می‌کنند. به گزارش راز بقا آنها اغلب شکار خود را به بالای درخت می‌برند تا از دست سایر شکارچیان محافظت کنند. توانایی بالا رفتن از درخت یکی از نقاط قوت اصلی پلنگ‌هاست.

جگوارها، اما معمولاً در طول روز نیز فعال هستند. آنها شکار را با گاز گرفتن مستقیم جمجمه می‌کشند. شناگران بسیار ماهری هستند و از این توانایی برای شکار در آب استفاده می‌کنند. در واقع، جگوار‌ها برخلاف بسیاری از گربه‌سانان، از بودن در آب لذت می‌برند.

تفاوت در دم

یکی دیگر از تفاوت‌های فیزیکی، اندازه دم آنهاست. پلنگ‌ها دمی بلندتر دارند که به تعادل آنها در هنگام راه رفتن روی شاخه‌های درختان کمک می‌کند. در حالی که جگوار‌ها دمی کوتاه‌تر دارند که با بدنی عضلانی‌تر هماهنگ‌تر است.

ملانیسم یا سیاه‌پوستی

هر دو گونه می‌توانند دچار نوعی جهش ژنتیکی شوند که باعث افزایش رنگ‌دانه‌ها در پوست و مو می‌شود. در این حالت، بدن آنها سیاه می‌شود، اما اگر دقیق نگاه کنید، همچنان می‌توانید طرح خال‌ها را در زیر نور مشاهده کنید. این پدیده که به ملانیسم معروف است، در جنگل‌های متراکم و تاریک رایج‌تر است، زیرا استتار بهتری برای شکارچی فراهم می‌کند. این رنگ‌بندی خاص گونه‌ای مجزا محسوب نمی‌شود.

وضعیت حفاظتی

هر دوی این گربه‌سانان با تهدیدات مشابهی مواجه‌اند. نابودی زیستگاه به دلیل جنگل‌زدایی، شهرنشینی و کشاورزی، شکار غیرقانونی برای پوست و استخوان، و درگیری با انسان‌ها از جمله خطراتی است که جمعیت آنها را کاهش داده است.

پلنگ‌ها با وجود گستره‌ی جغرافیایی وسیع‌تر، هنوز در خطر قرار دارند و برخی زیرگونه‌های آنها مانند پلنگ آمور در خطر انقراض هستند. به گزارش راز بقا جمعیت جگوار‌ها نیز در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته و اقدامات حفاظتی برای حفظ باقی‌مانده‌ی جمعیت آنها در مناطق بومی در حال اجراست.

اگرچه پلنگ‌ها و جگوار‌ها از نظر ظاهری شباهت زیادی دارند، اما تفاوت‌های قابل توجهی میان آنها وجود دارد. این تفاوت‌ها شامل اندازه، ساختار بدنی، الگوی خال‌ها، رفتار شکار، زیستگاه و ویژگی‌های فک و جمجمه است.