












راز بقا: عنکبوت چتری فلزی یا همان عنکبوت یاقوتی گوتی، یکی از زیباترین و نادرترین گونههای عنکبوت در جهان است. این گونه عنکبوت با رنگ آبی متالیک درخشان و نقشونگارهای پیچیدهاش، توجه زیستشناسان و دوستداران عنکبوت را به خود جلب کرده است.
به گزارش راز بقا، این گونه که بومی منطقهای بسیار محدود در جنوب هند است، نهتنها زیبا بلکه در معرض انقراض نیز هست. داستان زندگی آن آمیزهای از شگفتی زیستی، کمیابی و رمزآلود بودن است.
به گزارش راز بقا، عنکبوت چتری فلزی نخستین بار در سال ۱۸۹۹ در شهر گوتی (واقع در ایالت آندرا پرادش هند امروزی) در دوران استعمار بریتانیا کشف شد. نمونهای از این گونه در حیاط چوبانبار یک ایستگاه راهآهن جمعآوری شد، اما بیش از یک قرن هیچ نمونهای از آن در طبیعت دیده نشد تا جایی که گمان میرفت منقرض شده باشد. تا اینکه در سال ۲۰۰۱، محققان دوباره آن را در تکهای کوچک از جنگلهای آندرا پرادش یافتند.
نام علمی Poecilotheria از دو واژه یونانی poikilos (خالدار) و therion (جانور وحشی) گرفته شده و به نقشونگارهای زیبای این سرده اشاره دارد. واژه metallica نیز به رنگ آبی متالیک چشمنواز این گونه اشاره دارد.
به گزارش راز بقا، شاخصترین ویژگی P. metallica، رنگ آبی براق و زنده آن است که در بین عنکبوتها بسیار نادر محسوب میشود. جالب آنکه این رنگ به دلیل رنگدانه نیست، بلکه ناشی از ساختار میکروسکوپی موهاست که طولموج خاصی از نور را بازتاب میدهند. این رنگ درخشان ممکن است بسته به نور و زاویه دید، اندکی تغییر کند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
خرچنگ عنکبوتی ژاپنی؛ هیولای دریا که طول پاهایش ۴ متر است و ۱.۵ میلیون تخم میگذارد!
چرا عنکبوت به تار خودش نمیچسبد؟
مادههای بالغ این گونه معمولاً به طول پاهایی در حدود ۱۵ تا ۱۸ سانتیمتر میرسند، در حالی که نرها کمی کوچکتر و رنگپریدهترند. نقشهای سفید و زرد روی پاها و شکم، به زیبایی تزئینی این عنکبوت میافزاید.
بر خلاف بسیاری از گونههای زمینی، P. metallica درختزی است و در تنههای توخالی و شاخههای بلند لانه میسازد. رفتار آن معمولاً خجالتی است، اما در صورت احساس تهدید، از خود دفاع میکند. نیش آن کشنده نیست، اما میتواند درد، التهاب و گرفتگی عضلانی شدیدی ایجاد کند.
به گزارش راز بقا، عنکوبت چتری فلزی در فهرست گونههای بهشدت در خطر انقراض قرار دارد و تنها در منطقهای کمتر از ۱۰۰ کیلومتر مربع در جنگلهای خشک ایالت آندرا پرادش زندگی میکند. این زیستگاه بهشدت در معرض تخریب، جنگلزدایی و تجارت غیرقانونی حیوانات است.
زیبایی خیرهکننده و کمیابی آن باعث شده تا در بازار حیوانات خانگی خاص، تقاضای زیادی برایش وجود داشته باشد. هرچند پرورش در اسارت تا حدودی رایج است، اما جمعیت وحشی آن همچنان تهدید میشود. فعالان محیطزیست خواهان حفاظت جدی از زیستگاه و جلوگیری از قاچاق آن هستند.
قیمت این عنکبوت در بازارهای رسمی برای کلکسیون داران حدود ۷۰۰ دلار در بهترین حالت است و البته قیمتها از ۵۰ دلار تا ۷۰۰ دلار (۵ میلیون تا ۶۰ میلیون تومان) بسته به نوع و گونه و سن تغییر میکند.
اما در بازار سیاه، قیمت گونههای نادر و در معرض خطر مانند Poecilotheria metallica میتواند بسیار بیشتر از قیمت قانونی در بازارهای رسمی باشد. این اختلاف قیمت ناشی از کمیابی، قوانین سختگیرانه و تقاضای بالا در میان مجموعهداران خصوصی است.
ماده بالغ: بین ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ دلار آمریکا (۷۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان)
جفتهای پرورشی (ماده + نر بالغ): بین ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ دلار یا بیشتر (۱۲۵ تا ۱۷۰ میلیون تومان)
نمونههای کمیاب با رنگ یا الگوی خاص (در صورت وجود): احتمالاً تا ۲۵۰۰ دلار یا بیشتر (بیش از ۲۱۰ میلیون تومان)
آبی، اما نه از رنگدانه: رنگ آبی درخشان عنکبوت چتری فلزی نه از رنگ، بلکه از ساختارهای میکروسکوپی در موهای بدن ناشی میشود که نور را بازتاب میدهند.
یک قرن ناپدید: پس از کشف اولیه در سال ۱۸۹۹، این گونه برای بیش از صد سال دیده نشد تا اینکه در سال ۲۰۰۱ بهطور شگفتانگیزی دوباره کشف شد.
رفتار نیمهاجتماعی: برخلاف اغلب عنکبوتها که منزویاند، این گونه در شرایط اسارت گاهی رفتار اجتماعی نسبی از خود نشان میدهد و با دیگر همنوعانش در یک لانه زندگی میکند، البته این رفتار همیشه پایدار نیست.
فراری دنیای عنکبوتها: در بازار حیوانات خاص، به دلیل ظاهر خاصش به آن لقب «فراری دنیای عنکبوتها» دادهاند. یک نمونه ماده بالغ ممکن است صدها دلار قیمت داشته باشد.
ژست دفاعی عجیب: هنگام تهدید، جلوی بدنش را بالا میبرد و شکم رنگیاش را به نمایش میگذارد - حرکتی هشداردهنده برای دشمن - و اگر مجبور شود، نیشی دردناک وارد میکند.