مرغ بهشتی ویلسون؛ پرنده‌ای معروف به «جواهر زنده جنگل» با دمی شبیه قیچی که زیباترین رقص عاشقانه جفت‌گیری را دارد
مرغ بهشتی ویلسون (Wilson's bird-of-paradise) با پر‌های درخشان قرمز و سبز و رقص عاشقانه‌اش در جنگل‌های پاپوآ یکی از زیباترین مخلوقات زمین است. این رنگین‌کمان زنده با نمایش خیره‌کننده و رفتار منحصربه‌فردش، راز زیبایی و انتخاب در طبیعت را آشکار می‌کند.
راز بقا: در دل جنگل‌های انبوه جزایر وایگو و باتانتا در غرب پاپوآ اندونزی، پرنده‌ای زندگی می‌کند که به‌حق یکی از شگفت‌انگیزترین مخلوقات زمین است: مرغ بهشتی ویلسون (نام علمی: Diphyllodes respublica). این موجود کوچک، اما خارق‌العاده، ترکیبی از رنگ‌های زنده و حرکات نمایشی است که بیشتر به رؤیا شباهت دارد تا واقعیت.
زیستگاه و پراکندگی
به گزارش راز بقا، مرغ بهشتی ویلسون تنها در چند جزیره کوچک زندگی می‌کند. جنگل‌های مرطوب و انبوه این جزایر، با نور فیلترشده‌ی خورشید و رطوبت بالا، شرایطی ایده‌آل برای زندگی این پرنده ظریف فراهم کرده‌اند. او بیشتر در ارتفاعات پایین و میانی جنگل دیده می‌شود و معمولاً به‌صورت تکی یا در زمان جفت‌گیری ظاهر می‌شود. با این حال، تخریب جنگل‌ها و گسترش فعالیت‌های انسانی باعث کاهش قابل توجه زیستگاه طبیعی او شده است و این گونه در وضعیت نزدیک به تهدید قرار دارد.
ویژگی‌های ظاهری و تفاوت میان نر و ماده
مرغ بهشتی ویلسون به خانواده پرندگان بهشتی تعلق دارد و نر و ماده آن تفاوت ظاهری چشمگیری دارند.
نر‌ها طولی حدود ۱۶ تا ۲۱ سانتی‌متر دارند و رنگ‌بندی‌شان فوق‌العاده است: بال‌های قرمز براق، سینه سبز مخملی، گردن زرد، پا‌های سبزآبی روشن و سری کاملاً بدون پر که به رنگ آبی فیروزه‌ای می‌درخشد. دم نر‌ها شامل دو رشته‌ی باریک و خمیده است که در انتها به شکل مارپیچ درمی‌آید و هنگام رقص، مانند روبان‌هایی درخشان در فضا تاب می‌خورند.
ماده‌ها در مقایسه با نر‌ها بسیار ساده‌ترند. رنگ بدنشان قهوه‌ای و پرهایشان یکنواخت‌تر است، بدون دم پیچ‌خورده و درخشش فیروزه‌ای سر. این تفاوت باعث می‌شود که نر‌ها در زمان جفت‌گیری با نمایش رنگ و حرکت، بیشترین توجه را به خود جلب کنند.
تغذیه و رفتار
ویلسون همه‌چیزخوار است. میوه‌های رسیده‌ی جنگلی بخش عمده‌ی رژیم غذایی او را تشکیل می‌دهند، اما گاهی حشرات، کرم‌ها و بی‌مهرگان کوچک را نیز شکار می‌کند. به گزارش راز بقا این پرنده معمولاً رفتاری آرام دارد و ترجیح می‌دهد در لابه‌لای درختان و شاخه‌های پایین‌دست جنگل بماند. او پروازی کوتاه و سریع دارد و اغلب از شاخه‌ای به شاخه‌ی دیگر می‌پرد تا غذا پیدا کند. زندگی اجتماعی مشخصی ندارد و فقط در فصل جفت‌گیری فعالانه به دنبال جفت می‌گردد.
رقص عاشقانه و نمایش رنگ‌ها
یکی از زیباترین صحنه‌های طبیعت، رقص عاشقانه‌ی نر ویلسون است. نر ابتدا بخشی از زمین جنگل را تمیز می‌کند و برگ‌ها و شاخه‌های کوچک را کنار می‌زند تا صحنه‌ای شفاف و روشن برای اجرای نمایش خود بسازد. سپس با حرکات دقیق و موزون، بدن خود را خم می‌کند، بال‌ها را باز و بسته می‌کند، و پوست آبی سرش را در نور نشان می‌دهد.
در این هنگام، رنگ‌های بدنش در نور خورشید می‌درخشند؛ قرمز، سبز و آبی مانند شعله‌های زنده در میان سایه‌های جنگل می‌رقصند. او در حین رقص، صدایی نرم و ریتمیک تولید می‌کند و حرکاتش طوری طراحی شده‌اند که از زاویه دید ماده بیشترین تأثیر را بگذارند.
ماده با دقت رفتار نر را تماشا می‌کند و تنها در صورتی که نمایش او کامل، هماهنگ و بی‌نقص باشد، او را به‌عنوان جفت انتخاب می‌کند. این رفتار نمونه‌ای بی‌نظیر از انتخاب جنسی در طبیعت است، جایی که زیبایی و تلاش برای تأثیرگذاری، ضامن بقا و تداوم نسل می‌شود.
تولیدمثل و چرخه‌ی زندگی
فصل جفت‌گیری معمولاً در ماه‌های بهار و تابستان در مناطق استوایی رخ می‌دهد. پس از جفت‌گیری، ماده به‌تنهایی مسئول ساخت لانه می‌شود. لانه از شاخه‌های نازک، برگ و خزه تشکیل شده و معمولاً در ارتفاع چند متری از زمین ساخته می‌شود.
به گزارش راز بقا ماده یک یا دو تخم می‌گذارد و حدود دو هفته روی آنها می‌خوابد تا جوجه‌ها سر از تخم درآورند. نر‌ها معمولاً در این مرحله نقشی در مراقبت ندارند و به‌جای آن به دنبال فرصت‌های جدید برای جفت‌گیری می‌روند. دوره‌ی رشد جوجه‌ها کوتاه است و پس از چند هفته می‌توانند به‌تنهایی پرواز کنند. در این زمان، رنگ بدن آنها هنوز ساده است و تا رسیدن به بلوغ کامل، ویژگی‌های رنگارنگ نر‌ها در بدنشان ظاهر نمی‌شود.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
مرغ بهشتی آسیایی؛ پرنده‌ای با دم ۳۰ سانتی که در آسمان می‌رقصد و زیباترین پرنده دیده شده در ایران است
تهدید‌ها و وضعیت حفاظت
اگرچه مرغ بهشتی ویلسون در مناطق دورافتاده و کم‌جمعیت زندگی می‌کند، اما همچنان در معرض خطر است. جنگل‌زدایی برای کشاورزی و بهره‌برداری از چوب باعث تخریب بخش زیادی از زیستگاه او شده است. همچنین در برخی مناطق، شکار غیرقانونی و جمع‌آوری پر‌ها برای اهداف تزئینی، تهدیدی دیگر برای بقای این گونه محسوب می‌شود.
با این حال، دولت اندونزی و سازمان‌های محیط‌زیستی در سال‌های اخیر اقداماتی برای حفاظت از جنگل‌های جزایر وایگو و باتانتا انجام داده‌اند. ایجاد مناطق حفاظت‌شده، آموزش جوامع محلی و محدود کردن دسترسی به زیستگاه طبیعی این پرنده از جمله اقدامات مؤثر در حفظ جمعیت ویلسون بوده است.
نماد زیبایی و تکامل
به گزارش راز بقا مرغ بهشتی ویلسون نه تنها زیباترین پرنده‌ی خانواده‌ی خود، بلکه یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های تکامل از طریق انتخاب جنسی است. هر رنگ، هر پر و هر حرکت او نتیجه‌ی میلیون‌ها سال رقابت و سازگاری است. در جهانی که بقا اغلب با قدرت و خشونت سنجیده می‌شود، ویلسون با زیبایی و ظرافت خود زنده مانده است. او یادآور این حقیقت است که طبیعت تنها به کارآمدی اهمیت نمی‌دهد؛ گاهی زیبایی، خود یکی از قوی‌ترین ابزار‌های بقاست.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
سسک دلکش؛ پرنده‌ای کوچک با دم بلند و صدای خوش که در تالابها و مزارع ایران زندگی می‌کند
آبچلیک منقار قاشقی؛ پرنده ساحلی که عجیب‌ترین منقار دنیا را دارد
آنهینگا یا پرنده مار؛ شکارچی ترسناکی که بینی ندارد و لباس مخصوص جفت‌گیری میپوشد
مرگوس سفید؛ پرنده‌ای زیبا و بسیار خاص که از عصر یخبندان وجود داشته و در زمستانها به ایران میآید
گندمرغ؛ بدبوترین پرنده دنیا که چهرهای شبیه دایناسور و معدهای شبیه گاو دارد!
طرقه یا چکاوک طوقی؛ خوشآوازترین پرنده دنیا که فقط در ایران و افغانستان زندگی می‌کند
دیمیل؛ پرنده‌ای پرسروصدا که پرندهبازان جنوب ایران به جای قناری و طرقه نگهداری میکنند
قمری گوشدار: پرجمعیتترین پرنده جهان و ماشین تولیدمثل که گوش دارد و پیام ارواح را منتقل می‌کند
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان