درخت گرسنه؛ درختی ۸۰ ساله با ظاهری ترسناک که یک نیمکت فلزی را به مرور زمان بلعید!

راز بقا: در باغ‌های «کینگز اینز» در شهر دوبلین، قدیمی‌ترین مدرسه حقوق ایرلند، درختی ایستاده که شاید عجیب‌ترین جاذبه طبیعی این شهر باشد؛ درختی که به نام درخت گرسنه (Hungry Tree) شناخته می‌شود. 

به گزارش راز بقا، این درخت که از نوع چنار لندن (Platanus × acerifolia) است و بین ۸۰ تا ۱۲۰ سال عمر دارد، به خاطر بلعیدن نیمکتی فلزی که سال‌ها پیش در کنار آن قرار گرفته بود، شهرتی جهانی پیدا کرده است. ارتفاع این درخت حدود ۲۱ متر است و محیط تنه این درخت نیز حدود ۳.۵ متر است. 

تنه پیچ‌خورده و قطور آن به‌تدریج نیمکت را در خود فرو برده و تصویری پدید آورده که گویی درخت در حال خوردن فلز است. نیمکتی که در کنار درخت قرار گرفته از جنس چدن است و قدمت ان به اوایل سال ۱۸۰۰ میلادی باز می‌گردد. با گذر زمان، «درخت گرسنه» از یک پدیده طبیعی به نمادی از قدرت خاموش و پایدار طبیعت در برابر سازه‌های انسانی تبدیل شده است. 

مجسمه‌ای زنده از زمان و فرسایش

به گزارش راز بقا، ویژگی برجسته‌ی «درخت گرسنه» ظاهر وهم‌انگیز آن است؛ تنه‌ای ضخیم و خاکستری که پشتی و پایه‌های یک نیمکت قدیمی را در خود بلعیده است. با رشد تدریجی درخت، پوست آن دور فلز پیچیده و به‌آرامی آن را درون خود گرفته است. نتیجه‌ی این فرایند، شکلی فراواقع‌گرایانه و سوررئالیستی است که گویی از دل رمان‌های فانتزی یا آثار نقاشی سوررئالیست‌ها بیرون آمده باشد.

این پدیده درواقع نشان‌دهنده‌ی سازگاری و چیرگی آرام طبیعت است. درختان، وقتی در نزدیکی اشیای ثابت مانند نیمکت‌ها، حصار‌ها یا دیوار‌ها رشد می‌کنند، می‌توانند آنها را درون خود جای دهند. در مورد درخت گرسنه، این رشد نه‌تنها به بقا بلکه به نوعی همزیستی عجیب منجر شده است؛ نیمکت به بخشی از بدن درخت بدل شده و تضادی شاعرانه میان حیات و سازه‌ی انسانی آفریده است.

برای بسیاری از بازدیدکنندگان، این درخت نمادی از گذر زمان و توان طبیعت در بازپس‌گیری آنچه انسان ساخته است به شمار می‌آید؛ شاهدی زنده از اینکه مرز میان انسان و طبیعت همواره موقتی و شکننده است.

نشان شهری و نماد جذابیت دوبلین

به گزارش راز بقا، گرچه شاید در نگاه اول فقط یک درخت به نظر برسد، اما «درخت گرسنه» در حافظه فرهنگی و گردشگری دوبلین جایگاهی نمادین پیدا کرده است. این درخت در محوطه‌ی کینگز اینز، واقع در خیابان کانستیتوشن هیل، میان ساختمان‌های باشکوه جورجیایی قرار دارد و تضادی دلپذیر میان نظم تاریخی و خلاقیت طبیعی ایجاد کرده است.

تور‌های شهری دوبلین معمولاً بازدید از این درخت را در فهرست خود دارند و تصاویر آن در مجلات گردشگری، وبلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی فراوان دیده می‌شود. بسیاری از اهالی دوبلین، آن را نمادی از شخصیت خود شهر می‌دانند؛ شهری هوشمند، مقاوم و کمی عجیب‌وغریب. روزنامه‌ی Irish Times روزی آن را «یکی از پربیننده‌ترین شگفتی‌های طبیعی دوبلین» نامید.

اداره‌ی امور عمومی ایرلند (OPW) از این درخت نگهداری می‌کند تا سلامت آن و نیمکت فلزی‌اش حفظ شود. این درخت الهام‌بخش هنرمندان، شاعران و عکاسانی شده که در آثارشان مفاهیمی مانند زمان، حافظه و پایداری را جست‌و‌جو می‌کنند.

دانش پشت شگفتی

به گزارش راز بقا، از دید علمی، پدیده‌ی «درخت گرسنه» جادویی نیست، بلکه نتیجه‌ی رشد طبیعی درخت است. درختان هر سال با افزودن لایه‌های جدید سلولی زیر پوست خود رشد می‌کنند. اگر در مسیر این رشد، مانعی مانند یک نیمکت قرار گیرد، درخت به‌تدریج اطراف آن گسترش می‌یابد و جسم را در خود محصور می‌کند.

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

درخت رئیس جمهور؛ درخت ۷۵ متری و دومین غول زنده دنیا که از عصر یخبندان تا امروز وجود دارد و گرفتن عکس تمام قد از آن ۳۲ روز طول کشید!

درخت پرومتئوس؛ کهنسال‌ترین موجود جهان با ۵۰۰۰ سال سن که توسط یک دانشجو قطع شد و برایش مراسم عزاداری گرفته شد

این فرایند را گیاه‌شناسان «رشد ثانویه‌ی احاطه‌کننده» می‌نامند. در این حالت، لایه‌های پوست، کامبیوم و چوب تازه به دور جسم خارجی رشد می‌کنند و پیوندی دائمی شکل می‌دهند. در مورد درخت گرسنه، نیمکت آهنی حتی به‌نوعی به عنوان تکیه‌گاه درخت نیز عمل می‌کند، هرچند فشار و زنگ‌زدگی می‌تواند در طول زمان هر دو را آسیب بزند.

با وجود این بلع فلزی، درخت کاملاً سالم باقی مانده است، که نشان از مقاومت بالای گونه‌ی چنار لندن دارد؛ گونه‌ای که به خاطر تحمل آلودگی، هرس مکرر و شرایط شهری شناخته شده است.

عجیب‌ترین ویژگی‌های درخت گرسنه

به گزارش راز بقا، شاید عجیب‌ترین نکته درباره‌ی درخت گرسنه این باشد که هیچ نیت خاصی در کار نبوده است. نیمکت نه برای نمایش هنری، بلکه صرفاً در فاصله‌ای بسیار نزدیک به درختی جوان نصب شده بود. سال‌ها بعد، درخت بدون توجه به مرزها، نیمکت را در خود فرو برد و به‌طور تصادفی به پدیده‌ای جهانی تبدیل شد.

اهالی دوبلین با طنز می‌گویند این درخت «به دانشجویان حقوق اشتها دارد»، چون درست در کنار مدرسه‌ی حقوق ایستاده است. برخی نیز آن را نمادی از شوخ‌طبعی خاص ایرلندی‌ها می‌دانند؛ جایی که حتی طبیعت هم قوانین را به سخره می‌گیرد.

به گزارش راز بقا، این درخت در فهرست میراث فرهنگی احتمالی ایرلند ثبت شده و گردشگران زیادی برای عکس گرفتن با آن می‌آیند. بعضی حتی وانمود می‌کنند که در حال «خورده شدن» توسط درخت هستند. شایعاتی وجود دارد که درخت شب‌ها به رشد خود ادامه می‌دهد و نیمکت را بیشتر می‌بلعد. 

با این حال، متخصصان می‌گویند همه چیز کاملاً طبیعی است؛ تنها ترکیبی شگفت‌انگیز از زمان، رشد و تصادف. «درخت گرسنه» امروز یکی از شاعرانه‌ترین و رمزآمیزترین برخورد‌های طبیعت و تاریخ در دوبلین به شمار می‌رود.