درباره دست خط مخفی «نوشو» که فقط زنان چینی می‌توانند آن را بخوانند!

راز بقا: دست خط رازآلود «نوشو» را زنان چینی ابداع کردند که قرن‌ها به خاطر جداسازی جنسیتی به آموزش، خواندن و نوشتن دسترسی نداشتند. حالا، اما این خط به کتاب‌ها، آگهی‌های مترو و آثار هنری نیز راه پیدا کرده است.

چن یولو هرگز فکر نمی‌کرد که زنان استان هونان، محلی تولدش، ابداع کننده دست خط رازآلودی باشند، چه برسد به اینکه روزی مبلغ این خط شود.

این روز‌ها اما، این جوان ۲۳ ساله خود را سفیر «نوشو» معرفی می‌کند، دست خطی که زمانی تنها برای تعداد کمی از زنان در جنوب چین شناخته شده بود.

این دست خط با نوشته‌های مخفی زنانی که از آموزش رسمی به زبان چینی منع شده بودند، آغاز شد. اکنون، جوانانی مانند چن، این نوع نوشتار را فراتر از محله‌های زنانه در روستای جیانگ یانگ هونان، منطقه‌ای که این دست خط در آنجا ابداع شد، گسترش می‌دهند.

امروزه، نوشتار «نوشو» را می‌توان در کتابفروشی‌های مستقل در سراسر کشور، آگهی‌های مترو، غرفه‌های نمایشگاه صنایع دستی، خالکوبی، آثار هنری و حتی وسایل روزمره مانند گیره‌های مو مشاهده کرد.

«نوشو» توسط زنان روستای کوچکی در جیانگ یانگ، در استان جنوبی که مائو تسه تونگ، رهبر پیشین چین در آن متولد شد، ابداع شد. اما درباره زمان پیدایش آن اختلاف نظر وجود دارد. محققان تخمین می‌زنند که این دست خط حداقل چند قرن قدمت دارد و به زمانی بازمی‌گردد که خواندن و نوشتن به عنوان فعالیتی مردانه تلقی می‌شد؛ بنابراین زنان این نوع نوشتار را برای برقراری ارتباط با یکدیگر گسترش دادند.

دست خط «نوشو» در واقع برگرفته از حروف چینی است، اما حروف به کار رفته در آن انحنای ملایم‌تری دارد و با شیب مورب نوشته شده است که فضای بسیار کمتری را نسبت به خط چینی مدرن مربعی با زوایای خشنش اشغال می‌کند.

زنان در آن زمان تحت کنترل والدین یا شوهرشان زندگی می‌کردند و در خفا با استفاده از نوشتار «نوشو»، که گاهی اوقات به آن «نسخه اشک‌ها» نیز گفته می‌شود، غمی که مجبور به تحمل آن رودند، مانند ازدواج‌های اجباری، درگیری‌های خانوادگی و محدودیت‌هایشان را به ثبت می‌رساندند. 

خو یان، ۵۵ ساله، نویسنده کتابی آموزشی درباره دست خط «نوشو» و بنیانگذار موسسه «نامه روز سوم» در پکن می‌گوید وقتی به زنان اجازه داده نمی‌شد که به مدرسه بروند و آن‌ها راهی برای آموزش خودم پیدا کردند. 

نام موسسه «نامه روز سوم» برگرفته از دفتری با نوشتار «نوشو» است که چند قرن قدمت دارد. نویسنده این متن که زنی در جیانگ یانگ بوده است، سه روز پس از ازدواجش را توصیف کرده است که به او اجازه داده شده به خانه دوران کودکی خود برود. 

این نوع نوشتار منحصر بفرد به زنان این منطقه اجازه داد داستان زندگی خود را در قالب شعر و خاطره به ثبت برسانند. این دست‌خط‌های رازآلود به زنان جیانگ یانگ صدایی داد که از طریق آن آرامش پیدا کنند.

این دست خط رازآلود، امروزه نیز به عنوان منبع قدرت برای زنان جوان ناراضی از محدودیت‌های مردسالارانه، بدل شده است.

چن که در یک مدرسه هنری در شانگ‌های در رشته عکاسی تحصیل کرده است، گفت که استادان مرد او اغلب به دلیل اندام نحیفش فکر می‌کردند که او قادر نیست با عکاسان مرد رقابت کند. او که از این موضوع ناامید شده بود به جای عقب نشستن به یادگیری دست خط «نوشو» روی آورد. 

چن با اشاره به یادگیری «نوشو» گفت: «احساس کردم که قدرت بسیار قوی دریافت کرده‌ام و فکر می‌کنم بسیاری از زنان به این قدرت نیاز دارند.»

او که می‌خواست مستندی با رویکردی فمینیستی بسازد، در جستجو‌های آنلاین خود با «نوشو» آشنا شد. وقتی متوجه شد که این نوع نوشتار در جیانگ یانگ، و تنها چند کیلومتر آن طرف‌تر از زادگاهش ابتدع شده است، بلافاصله تصمیم گرفت پروژه فارغ التحصیلی خود را به این موضوع اختصاص دهد. 

او می‌گوید هر چه بیشتر درباره این موضوع می‌خواند، بیشتر با دوگانگی مواجه می‌شد. به اعتقاد او این نوع نوشتار به همان اندازه که یک منبع قدرت برای زنان بود، دردناک نیز بودند.

او در روند ساخت این مستند با هی یانشین، یکی از وارثان نوشتار «نوشو» آشنا شد.

هی یانشین اهل جیانگ یانگ است و در دهه ۸۰ زندگی به سر می‌برد، او می‌گوید که مجبور شده با مردی ازدواج کند که نمی‌خواست با او باشد. شوهرش او را مورد آزار جسمی قرار می‌داد. 

چن دست خط «نوشو» را یاد گرفت از سال ۲۰۲۲، شروع به گسترش این نوع نوشتار کرده است. او یک گروه آنلاین راه اندازی کرده است و کارگاه‌های نوشتن با دست خط «نوشو» و نمایشگاه‌های هنری «نوشو» را در شهر‌های سراسر چین برپا می‌کند. او گفت که بیشتر شرکت کنندگان در کارگاه‌های نویسندگی او زنان هستند و برخی از افراد حتی مادران خود را نیز به این کلاس‌ها می‌آورند. چن همچنین یک حساب در شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغ «نوشو» و فرهنگ آن در سراسر چین به راه انداخته است

لو سیروی، یک جوان ۲۴ ساله که به عنوان بازاریاب کار می‌کند، در گروه‌های فمینیستی آنلاین با گروه وی‌چت «نوشو» چن، آشنا شد و به آن پیوست.

لو می‌گوید در ابتدا فقط می‌دانست که این یک دست خط زنانه است و فقط بین زنان رواج دارد. اما در ادامه متوجه شد که «این نوعی مقاومت در برابر قدرت سنتی پدرسالاری» نیز است. 

به اعتقاد او دست خط «نوشو جلوه‌ای از قدرت زنانه» است که از زمان و مکان فراتر می‌رود.