بز گردن سیاه؛ بز معروف به «پاندا» که عجیب‌ترین و زیباترین رنگ جهان را دارد

راز بقا: «گردن سیاه والیس» یک نژاد بز اهلی از کانتون والیس در جنوب سوئیس و مناطق همجوار در شمال ایتالیاست. بیشترین تراکم زیست این بز در منطقه ویسپ (ویجه) است. در اتریش و آلمان نیز تعداد کمی از این نژاد وجود دارد. 

به گزارش راز بقا، «بز گردن سیاه» رنگی متمایز دارد، مشکی از بینی تا پشت شانه و سفید از پشت شانه تا دم. بز انگلیسی باگوت نیز رنگی مشابه دارد و تصور می‌شود که این نژاد از نژا دی که در سال ۱۳۸۷ به ریچارد دوم انگلستان اهدا شد، منشأ گرفته است. 

اجداد بز‌های گردن سیاه که هزاران سال است بومی کانتون واله سوئیس هستند، ممکن است با مهاجران آفریقایی یا عرب در حدود سال ۹۳۰ پس از میلاد آمده باشند. به همان اندازه، آن‌ها ممکن است از یک نژاد منقرض شده ایتالیایی باشند که زمانی در مناطق مجاور ساکن بوده اند. در واقع، دره وسیع رون و کوه‌های بلند آلپ که بر این منطقه مسلط هستند با شمال ایتالیا مرز مشترک دارند.

در داخل ایتالیا، بز گردن سیاه در استان‌های وربانیا و ورچلی پرورش می‌یابد. این بز یکی از چهل و سه نژاد بز خودگردان ایتالیایی است که توزیع محدودی دارد و یک کتاب گله از این بز توسط انجمن ملی دلا پاستوریزیا، انجمن ملی پرورش دهندگان گوسفند و بز ایتالیایی نگهداری می‌شود. 

بر اساس آمار‌ها در پایان سال ۲۰۱۳ تعداد کل این نژاد ۳۰۰۰ تا ۳۴۰۰ رأس در سوئیس و ۱۹۱ یا ۴۴۶ رأس در ایتالیا بود. در سال ۲۰۱۲ اتریش ۱۰۰ تا ۳۰۰ راس و آلمان ۴۲۹ رأس از این نژاد را گزارش کردند. 

ویژگی‌های بز گردن‌سیاه والیس

بز‌های گردن‌سیاه جثه متوسط، تنومند و عضلانی دارند و دارای پا‌های قوی برای کوهنوردی و پیاده روی در مسافت‌های طولانی هستند. گردن و سر آن‌ها کوتاه با پیشانی و پوزه پهن است. گوش‌ها قائم هستند و شاخ‌ها بلند و انحنای زیبایی دارند. هر دو جنس دارای ریش، مو‌های بلند موج دار و موی روی پیشانی هستند.

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

بز عدنی؛ بز بوشهری که روزی ۲ کیلو شیر می‌دهد و دامداران عرب عاشق آن هستند

بز گوجری؛ پاکستانی‌ها با جفت‌گیری چند بُز با هم، بزرگترین بز جهان را پرورش دادند!

موی این بز‌ها در صد سال گذشته طولانی‌تر شده‌اند، اگرچه بز‌های با پوشش کوتاه برای نقش سنتی چرای مراتع وحشی و تأمین شیر مناسب‌تر بودند. موی بلند بز‌ها برای جلوگیری از مات شدن نیاز به مراقبت قابل توجهی از سوی نگهبانان دارند.

سر، گردن، پا‌های جلویی و نصف جلویی این بز‌ها سیاه و نصف عقبی پا‌های عقبی و کفل این بز‌ها به رنگ سفید است. در پشت شانه ها، یک تقسیم بندی شدید بین دو رنگ وجود دارد. بسیاری از دامداران رنگ‌های کمیاب‌تر را نتیجه تلاقی می‌دانند.

به گزارش راز بقا با این حال، سوابق اولیه نشان می‌دهد که چنین رنگ‌هایی در گله‌های والیس جدید نیستند. بز‌هایی با گردن حنایی/ مسی یا خاکستری یا تمام سفید معروف به Capra Sempione ویژگی‌های مشابهی در سایر موارد دارند. همانطور که پرورش دهندگان در طول صد سال گذشته بر روی الگوی گردن سیاه تمرکز کرده اند، این رنگ‌های دیگر فراموش شده اند.

انواع رنگ‌ها دارای مو‌های کوتاه تری هستند که در هنگام جستجوی غذا یک مزیت برای آن‌ها محسوب می‌شود، زیرا کمتر در بوته‌ها ترکیب می‌شوند. 

قد متوسط قوچ‌های گرن‌سیاه والیس حدود ۸۰ سانتیمتر است و وزن میش‌ها حدود ۷۵ سانتیمتر است. همچنین وزن متوسط قوچ‌ها حدود ۶۵ کیلوگرم و وزن میش‌ها نیز تقریبا ۴۵ کیلوگرم است. 

بز گردن‌سیاه در اصل یک حیوان شبانی دو منظوره برای کشاورزان کوچک بود که گوشت، شیر و پوست را برای آن‌ها تهیه می‌کرد. اگرچه این بز تولید شیر خوب دارد، اما عمدتاً برای شیر دادن بچه‌ها کفایت می‌کند. به همین دلیل این بز بیشتر با هدف تولید گوشت پرورش داده می‌شود.

بزغاله‌ها به سرعت رشد می‌کنند و به طور متوسط در ۱۳ ماهگی آماده اولین جفت‌گیری و اولین زایمان هستند. این بز به طور متوسط ۱.۸ بچه در سال به دنیا می‌آورد و هفت سال می‌تواند جفت‌گیری کند و بچه به دنیا بیاورد. شیردهی این بز به طور متوسط ۴۴۵ کیلوگرم در ۲۶۴ روز با ۳.۱ درصد چربی و ۲.۹ درصد پروتئین است. 

بز گردن‌سیاه بزی سرزنده، چابک و با روحیه است، اما نسبت به غریبه‌ها محتاط و خجالتی هستند. 

بز‌های گردن‌سیاه والیس به دلیل سابقه طولانی خود در کوه‌های بلند، صرفه جو و مطمئن هستند. در واقع، آن‌ها به آسانی ارتفاعات و مسافت‌های طولانی را طی می‌کنند و در شرایط خشک در کوه‌های آلپ چرای آزاد دارند. علاوه بر این، آن‌ها مادران خوبی هستند که شیر خوب و کافی به بچه‌هایشان می‌دهند. با این حال، آن‌ها در آب و هوای مرطوب و محصور وضعیت خوبی نخواهند داشت و به فضایی برای اثبات سلسله مراتب خود و رژیم غذایی فیبری نیاز دارند.