لوح گلی بابلی اشتباه هندسه ۴۰۰۰ سال پیش دانش‌آموزی را فاش کرد!

راز بقا: یک لوح گلی کوچک که در محوطه باستان‌شناسی «کیش» در عراق کشف شده است نشان می‌دهد که دانش‌آموزی در ۴۰۰۰ سال پیش مساحت مثلث را اشتباه محاسبه کرده است.

به گزارش راز بقا به نقل از لایو ساینس، این لوح گلی گرد که در موزه اشمولین در دانشگاه آکسفورد قرار دارد یکی از بیش از ۲۰ نمونه تکالیف ریاضی بابل باستان است که در سال ۱۹۳۱ در محوطه باستان‌شناسی کیش کشف شد.

با این حال، دانش‌آموزی که از این لوح گلی به‌عنوان «دفترچه تمرین» برای محاسبه مساحت مثلث استفاده کرده بود، مرتکب اشتباهی کلیدی شد که حدود ۴۰۰۰ سال حک‌شده بر این لوح باقی ماند.

این لوح کوچک فقط ۸.۲ سانتیمتری قطر دارد و مثلثی قائم‌الزاویه را با سه مجموعه عدد به خط میخی نشان می‌دهد‌ــ یک مجموعه در هر یک از دو ضلع که طول و ارتفاع مثلث و یکی در مرکز که مساحت را نشان می‌دهد.

در امتداد خط بالایی (ارتفاع) مثلث، دانش‌آموز عدد ۳.۷۵ را نوشته است، در حالی که خط عمودی (قاعده) عدد ۱.۸۷۵ را نشان می‌دهد. این مقادیر به این معنی است که مساحت مثلث باید ۳.۵۱۵۶ باشد، اما دانش‌آموز آن را به‌اشتباه ۳.۱۴۶۸ محاسبه کرده است.

چندین نمونه از این دفترچه‌های تمرین باستانی در کیش و بابل کشف شده‌اند، که هر دو از مناطق اصلی آموزش ریاضیات در دوران باستان بوده‌اند. در حالی که پشت این لوح خالی از هرگونه نوشته است، سایر الواح نوشته‌ای از معلم در یک طرف و پاسخ‌های دانش‌آموز در سمت دیگر را شامل می‌شوند.

آموزش ریاضیات در بابل باستان هم‌زمان با شکل‌گیری امپراتوری‌های بزرگ بود و روش‌های پیشرفته ریاضی مانند جبر و هندسه احتمالا حدود ۳۰۰۰ پیش از میلاد در سومر ابداع شدند؛ زیرا تمدن در حال رشد به روش‌هایی برای محاسبه مالیات، تجارت و تقویم نیاز داشت.

ریاضیات بابلی از سیستم عددی بر پایه ۶۰ استفاده می‌کرد، سیستمی که امروزه همچنان برای اندازه‌گیری زمان از آن استفاده می‌کنیم‌ــ هر دقیقه ۶۰ ثانیه و هر ساعت ۶۰ دقیقه است.

اشتباه ریاضی این دانش‌آموز در واقع نشان‌دهنده تغییر شیوه انباشت و انتقال دانش از حافظه به شکل مکتوب است. این تغییر که حدود ۳۵۰۰ سال پیش از میلاد در کیش آغاز شد، به‌قدری چشمگیر است که گاهی با گذار از ثبت کاغذی به ثبت دیجیتالی در قرن بیستم مقایسه می‌شود.