علی‌اکبر حاجی جمهوری؛ سلطان خر ایران و صاحب مرزعه «سُم طلا» که اولین بار الاغ‌های ایران را بیمه کرد

راز بقا: در روستای حاج‌آباد گناباد، واقع در استان خراسان رضوی، مردی زندگی می‌کند که در دنیای دامداری نامی برای خود دست و پا کرده است. علی‌اکبر حاجی جمهوری که از سال ۱۳۹۴ فعالیت خود را آغاز کرده، اکنون به عنوان یکی از پیشروان صنعت پرورش الاغ و تولید محصولات مرتبط شناخته می‌شود. مزرعه‌ی او که با نام «سم طلایی» شناخته می‌شود، نه‌تنها محل پرورش الاغ است، بلکه به مرکز تحقیق و توسعه‌ی محصولات ارزشمند از شیر و سایر فرآورده‌های این حیوان تبدیل شده است.

به گزارش راز بقا؛ علی اکبر حاجی جمهوری اولین پرورش دهنده رسمی الاغ در ایران است، او خود را «سلطان خر ایران» می‌نامد. علی اکبر حاجی جمهوری اصرار دارد برای غلبه بر اشتباهات ذهنی جامعه و نگرش‌های منفی نسبت به این شغل، به جای واژه الاغ بیشتر از لغت خر استفاده کند و از مزایای صادرات خر به چین می‌گوید. وبسایت راز بقا گفتگویی با او انجام داده است که در ادامه می‌خوانید:

نوآوری در کاهش تلفات گوسفندان تازه متولد شده

به گزارش راز بقا، یکی از مهم‌ترین دستاورد‌های علی‌اکبر حاجی جمهوری، روشی جدید برای کاهش تلفات گوسفندان تازه متولد شده است. او طی تحقیقات خود دریافت که دادن ۱۰ سی‌سی شیر الاغ به بره‌هایی که دچار اسهال هستند، میزان تلفات را به‌طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. این روش نتایج مثبتی در دامداری‌های مختلف داشته، و اکنون او در حال ثبت رسمی به عنوان یک طرح نوآورانه است و می‌تواند تحولی در دامپروری سنتی ایران ایجاد کند.

محصولات متنوع از شیر الاغ

در مزرعه‌ی سم طلایی، تولیدات متنوعی از شیر الاغ فرآوری می‌شود. برخی از مهم‌ترین محصولات این مجموعه عبارتند از:

شیر الاغ: دارای خواص دارویی متعدد، به ویژه برای تقویت سیستم ایمنی بدن است. هر لیتر شیر الاغ در گناباد تا ۴۰۰ هزار تومان، در مشهد ۵۰۰ هزار تومان و در تهران تا ۷۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد.

صابون شیر الاغ: محصولی که به دلیل داشتن ترکیبات طبیعی، در مراقبت از پوست مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قرص و سیگار عنبرنسارا: فرآورده‌ای سنتی که خواص ضدعفونی‌کنندگی دارد.

روغن اطراف معده و زیر پوست: از محصولات کمتر شناخته‌شده‌ای که در طب سنتی کاربرد دارد.

پنیر از شیر الاغ: فرآورده‌ای کمیاب که به دلیل ارزش غذایی بالا تولید و عرضه می‌شود.

اولین دامدار با بیمه‌ی تک‌سمی‌یان

یکی دیگر از دستاورد‌های مهم علی‌اکبر حاجی جمهوری، گنجاندن بیمه‌ی تک‌سمی‌یان در تعرفه‌های رسمی وزارت کشاورزی ایران است. به گزارش راز بقا او برای اولین بار توانست الاغ‌های خود را بیمه کند و با پیگیری‌های مداوم، باعث شد که این نوع بیمه در کشور به رسمیت شناخته شود. همچنین، او در مسیر هویت‌گذاری رسمی الاغ‌هایش گام برداشته و اکنون تمام حیوانات مزرعه‌ی سم طلایی دارای شناسنامه و ثبت مشخصات هستند.

برای مطالعه بیش‌تر بخوانید:

خولان؛ گورخر مغولی معروف به «مهندس بیابان» که چاه آب حفر می‌کند و ۷۰ کیلومتر در ساعت می‌دود

خر خال‌دار آمریکایی؛ خر نقاشی شده آمریکایی که عجیب‌ترین رنگ در بین کل خر‌ها را دارد

خر قبرسی؛ قدیمی‌ترین و معروف‌ترین خر دنیا که انسان‌های زیادی را از مرگ نجات داد

حاجی جمهوری بیان کرد که در ابتدا برای اخذ مجوز‌های لازم با مشکلاتی مواجه بوده است. به‌عنوان مثال، بنیاد شهید حاضر نبود در نامه معرفی او به اداره جهاد گناباد، عبارت «مرکز پرورش الاغ» را ذکر کند و معتقد بودند که این موضوع ممکن است باعث تمسخر شود. همچنین، برخی مسئولان محلی نیز نگرانی‌هایی درباره تأثیر این فعالیت بر آبروی منطقه داشتند. با این حال، او با پشتکار و علاقه به این حوزه، به فعالیت خود ادامه داد و عنوان «سلطان خر ایران» را برای خود انتخاب کرد تا به نوعی برندینگ در این زمینه بپردازد.

تأثیر اقتصادی پرورش الاغ و محصولات مرتبط

پرورش الاغ در ایران همواره به عنوان یک صنعت کم‌اهمیت تلقی شده است، اما حاجی جمهوری نشان داده که این باور نادرست است. به گزارش راز بقا با افزایش تقاضا برای محصولات طبیعی و دارویی، بازار شیر الاغ و فرآورده‌های آن رشد چشمگیری داشته است. علاوه بر آن، با ورود بیمه‌ی تک‌سمی‌یان، سرمایه‌گذاری در این بخش جذاب‌تر از گذشته شده است. او با ایجاد اشتغال در منطقه، نقشی اساسی در بهبود وضعیت اقتصادی گناباد ایفا کرده است.

گفتگوی راز بقا با علی‌اکبر حاجی جمهوری

برای آشنایی بیشتر با فعالیت‌های این دامدار پیشرو، راز بقا گفت‌وگویی با او ترتیب داده است که در ادامه می‌خوانید

چه انگیزه‌ای باعث شد که به پرورش الاغ بپردازید؟

نام خر در ایران مظلوم واقع شده است. این حیوان بسیار مهربان و مفید است و به نظر من بسیار هم باهوش است. در سال ۹۴، برای احیای حیثیت این حیوان زیبا و بهره‌مند شدن از مزایای اقتصادی آن، برای اولین بار در کشور اقدام به پرورش خر و گرفتن مجوزهای لازم کردم. با مشکلات و مقاومت‌های ذهنی جامعه مواجه شدم، اما با علاقه و پشتکار ادامه دادم.

ایده‌ی استفاده از شیر الاغ برای درمان اسهال گوسفندان تازه متولد شده از کجا آمد؟ 

من از سال‌ها قبل دنبال راهی برای کاهش تلفات دام‌ها بودم. بعد از بررسی تحقیقات و تجربه‌ی شخصی، دیدم که شیر الاغ تأثیر فوق‌العاده‌ای روی سیستم گوارشی و ایمنی دارد. بعد از آزمایش‌های مختلف، متوجه شدم که دادن ۱۰ سی‌سی شیر الاغ به بره‌های بیمار، باعث کاهش مرگ‌ومیر در آنها می‌شود. 

محصولات شما با چه استقبالی مواجه شده‌اند؟ 

خوشبختانه مردم کم‌کم ارزش محصولات طبیعی مثل شیر الاغ و فرآورده‌های آن را درک می‌کنند. صابون شیر الاغ و قرص‌های عنبرنسارا فروش بالایی داشتند. حتی پنیری که شیر الاغ به دست می‌آید، یک محصول خاص و لاکچری محسوب می‌شود، و این اواخر مورد استقبال قرار گرفته. 

محصولات تولیدی شما چه مزایایی دارند؟

شیر الاغ شبیه‌ترین شیر به شیر مادر است و فواید بسیاری دارد، به‌ویژه در بحث ترمیم و زیبایی پوست. عنبر نسارا در طب سنتی برای عفونت‌ها کاربرد دارد و صابون شیر الاغ نیز پوست را بسیار لطیف می‌کند. روغن الاغ نیز از چربی این حیوان تهیه می‌شود و کاربرد‌های متنوعی دارد.

آیا برنامه‌ای برای توسعه فعالیت‌های خود دارید؟

قصد دارم با افزایش تعداد الاغ‌ها و توسعه محصولات متنوع‌تر، علاوه بر تأمین نیاز داخلی، به صادرات به کشور‌هایی مانند چین نیز بپردازم. همچنین در تلاش هستم تا با فرهنگ‌سازی، نگرش منفی جامعه نسبت به این حیوان را تغییر دهم و افراد بیشتری را به این حوزه جذب کنم.

چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی پرورش الاغ در ایران

با وجود موفقیت‌های علی‌اکبر حاجی جمهوری، پرورش الاغ در ایران همچنان با چالش‌هایی روبه‌رو است. به گزارش راز بقا کمبود حمایت دولتی، عدم آگاهی عمومی نسبت به فواید محصولات مشتق از الاغ و موانع صادراتی از جمله مشکلات اصلی این صنعت هستند. اما فرصت‌هایی نیز وجود دارد؛ افزایش آگاهی در مورد خواص دارویی شیر الاغ و توسعه‌ی بازار‌های خارجی می‌تواند باعث رشد این حوزه شود.

علی‌اکبر حاجی جمهوری نمونه‌ای از یک کارآفرین موفق است که با نوآوری و پشتکار، توانسته در حوزه‌ای که کمتر به آن توجه شده، تحولی ایجاد کند. تلاش‌های او در بیمه‌ی تک‌سمی‌یان، کاهش تلفات دام‌ها و تولید محصولات متنوع از شیر الاغ، نشان‌دهنده‌ی نقش مهمی است که کارآفرینان می‌توانند در پیشرفت دامداری و صنایع وابسته ایفا کنند. آینده‌ی صنعت پرورش الاغ در ایران، با وجود افرادی همچون او، قطعاً روشن‌تر خواهد بود. توسعه‌ی صادرات، بهبود تکنولوژی فرآوری و افزایش آگاهی عمومی می‌تواند به شکوفایی بیشتر این صنعت کمک کند.