












راز بقا: لاکپشت مهمیزدار (Testudo graeca) یکی از گونههای شناختهشده و محبوب در ایران است. این گونه در دو زیرگونه اصلی در کشور ما وجود دارد: لاکپشت مهمیزدار غربی و لاکپشت مهمیزدار شرقی. این موجودات با ویژگیهای منحصربهفرد خود، توجه بسیاری از علاقهمندان به حیاتوحش و حتی کسانی که به نگهداری خزندگان در منزل علاقه دارند، به خود جلب کردهاند. در این مقاله از راز بقا، با بررسی ویژگیها، زیستگاه، تغذیه و روشهای مراقبت از این گونه در ایران، به شما کمک میکنیم تا اطلاعات دقیقی در مورد لاکپشت مهمیزدار کسب کنید.
به گزارش راز بقا، در ایران، دو زیرگونه لاکپشت مهمیزدار به نامهای Testudo graeca ibera و Testudo graeca graeca وجود دارند که در مناطق مختلف کشور پراکندهاند.
لاکپشت مهمیزدار غربی که در نیمه غربی ایران شامل استانهای کردستان، آذربایجان غربی و برخی نقاط کرمانشاه یافت میشود.
لاکپشت مهمیزدار شرقی که در نیمه شرقی ایران نظیر استانهای کرمان، خراسان و سیستان و بلوچستان زندگی میکند.
این لاکپشتها معمولاً در مناطق خشک، نیمهخشک و سنگی به خوبی رشد میکنند و از پوشش گیاهی کمتراکم تغذیه میکنند. زیستگاههای این گونهها به طور معمول شامل دشتها، کوهستانها و زمینهای خشک است.
لاکپشتهای مهمیزدار ایران، با وجود تفاوتهای اندکی در اندازه و رنگ، ویژگیهای مشترک زیادی دارند. به گزارش راز بقا این لاکپشتها لاکهای سخت و گنبدی شکل دارند که در رنگهای مختلف از زرد و قهوهای گرفته تا رنگهای روشنتر مشاهده میشود. مهمترین ویژگی این لاکپشتها، وجود برجستگیهایی (که به آنها «مهمیز» گفته میشود) در نواحی پایینی لاک است که به راحتی میتوان آنها را شناسایی کرد.
این گونه به طور معمول حدود ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر طول دارد و وزن آنها بسته به زیرگونه و شرایط زیستی متفاوت است. در برخی موارد، این لاکپشتها میتوانند به حدود ۳۰ سانتیمتر برسند.
لاکپشتهای مهمیزدار در ایران عمدتاً در مناطق خشک و سنگی زیست میکنند. به گزارش راز بقا این مناطق دارای تابستانهای بسیار گرم و خشک و زمستانهای ملایم هستند. در این محیطها، این لاکپشتها به راحتی با شرایط محیطی خود سازگار شدهاند و میتوانند از منابع گیاهی محدودی که در این نواحی یافت میشود، تغذیه کنند.
در نیمه غربی کشور، این لاکپشتها بیشتر در کوهستانها و دشتهای باز زندگی میکنند. در نیمه شرقی کشور، به ویژه در استانهای کرمان، خراسان و سیستان و بلوچستان، این لاکپشتها در زمینهای خشک و نیمهبیابانی پراکندهاند.
لاکپشتهای مهمیزدار در ایران گیاهخوار هستند و رژیم غذایی آنها شامل انواع علفها، گیاهان و برگها میشود. در فصول مختلف سال، بسته به نوع گیاهان موجود، رژیم غذایی آنها متغیر است. این گونهها معمولاً از گیاهان کمپایه، سبزیجات و گلها تغذیه میکنند. برخی از لاکپشتها در تابستانها نیز میوههای خشک را مصرف میکنند.
در اسارت، میتوانید برای تغذیه این لاکپشتها از سبزیجات برگدار تازه مانند دندلیون، شبدر، کاهو و سایر گیاهان مشابه استفاده کنید. توجه داشته باشید که به هیچ وجه نباید به این لاکپشتها غذاهایی مانند سبزیجات نشاستهای و یا میوههای شیرین داده شود، زیرا این غذاها میتواند مشکلات گوارشی ایجاد کند.
لاکپشتهای مهمیزدار از زمان تولیدمثل تا تخمگذاری رفتار خاصی دارند. به گزارش راز بقا در فصل تولیدمثل، نرها به دنبال مادهها میروند و در مواقعی که مادهها برای تخمگذاری آماده باشند، آنها تخمهای خود را در زمینهای نرم و بیابانی میگذارند. تخمگذاری معمولاً در فصول بهار و تابستان رخ میدهد و مدت زمان انکوباسیون تخمها به دمای محیط بستگی دارد. در شرایط ایدهآل، تخمها بین ۶۰ تا ۹۰ روز در خاک باقی میمانند تا نوزادها هچ شوند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
لاکپشت تمساح؛ ترسناکترین لاکپشت جهان که عجیبترین و هوشمندانهترین روش برای شکار را دارد
لاکپشت دریایی سرگنده؛ بزرگترین لاک پشت جهان که میتواند تا ۱۰۰۰ کیلوگرم نیز برسد!
لاکپشت رودخانه مری؛ لاکپشتی که روی سرش جلبک دارد و با آلت تناسلیاش نفس میکشد
لاکپشتهای مهمیزدار میتوانند طول عمری حدود ۵۰ سال یا بیشتر داشته باشند، البته در شرایط طبیعی طول عمر آنها ممکن است به دلیل شکارچیان یا شرایط سخت محیطی کمی کمتر باشد.
اگر قصد دارید لاکپشت مهمیزدار را به عنوان حیوان خانگی نگهداری کنید، باید به نیازهای خاص آنها توجه کنید. در اسارت، این لاکپشتها به فضایی مناسب برای حرکت و فعالیت نیاز دارند. ایجاد یک محیط وسیع و مناسب برای این لاکپشتها در داخل یا خارج از خانه میتواند به آنها کمک کند تا از زندگی در اسارت لذت ببرند.
در داخل خانه، باید برای لاکپشتها محیطی با نور UVB و گرمای مناسب فراهم کنید. به گزارش راز بقا در صورتی که قصد دارید آنها را در فضای آزاد نگهداری کنید، باید از حصارهایی استفاده کنید که از فرار آنها جلوگیری کند و فضایی امن برایشان فراهم شود.
لاکپشتهای مهمیزدار در اسارت به مراقبتهای ویژهای نیاز دارند. باید به طور منظم محیط زندگی آنها تمیز شود و از دادن غذای فاسد و آلوده خودداری کرد. همچنین بررسیهای منظم برای تشخیص مشکلات بهداشتی مانند عفونتها یا بیماریهای پوستی ضروری است.
وجود آب تمیز و تازه برای این لاکپشتها امری حیاتی است، به ویژه در روزهای گرم. به گزارش راز بقا اگرچه این لاکپشتها در طبیعت به طور معمول به ندرت آب مینوشند، در اسارت باید دسترسی دائم به آب تمیز داشته باشند.
لاکپشت مهمیزدار یکی از گونههای جالب و منحصربهفرد در ایران است که در دو زیرگونه مختلف در مناطق مختلف کشور پراکنده است. این لاکپشتها به دلیل شخصیت آرام و روش زندگی ساده خود، محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. نگهداری از این گونه نیازمند فراهم کردن شرایط مناسب مانند فضای کافی، رژیم غذایی صحیح و محیطی امن است. با رعایت این موارد، میتوانید از داشتن این موجود دوستداشتنی به عنوان حیوان خانگی لذت ببرید و در عین حال به حفاظت از این گونه ارزشمند در طبیعت کمک کنید.