همه چیز درباره جفت‌گیری مارها؛ مارها چگونه جفت پیدا می‌کنند و چطور مراسم جفت‌گیری را انجام می‌دهند؟
مارها راز‌های جفت‌گیری عجیب و غریبی دارند؛ از رقص جفت‌گیری و رقابت بین نرها گرفته تا ذخیره اسپرم، بکرزایی و تفاوت بین تخم‌گذاری و زنده‌زایی. در این نوشته علمی و جذاب، همه چیز را درباره تولید مثل مارها با زبانی ساده و قابل فهم برای شما توضیح می‌دهیم. اگر عاشق کشف عجایب دنیای حیوانات هستید، این مطلب را از دست ندهید.
راز بقا: مارها یکی از رمزآلودترین موجودات حیات وحش هستند؛ موجوداتی که همواره هاله‌ای از ترس، شگفتی و کنجکاوی اطرافشان وجود داشته است. اما در میان تمام ویژگی‌های مرموز آنها، رفتار‌های جفت‌گیری‌شان شاید یکی از جذاب‌ترین و کمتر شناخته‌شده‌ترین بخش‌ها باشد.
به گزارش راز بقا، در این مطلب با نگاهی دقیق، به فرآیند جفت‌گیری مارها، روش‌های مختلف آن و شگفتی‌های نهفته در این چرخه‌ی حیات آشنا می‌شویم.
شروع فصل جفت‌گیری؛ مارها چگونه شریک خود را پیدا می‌کنند؟
به گزارش راز بقا، جفت‌گیری مارها معمولاً با تغییر فصل‌ها، به‌خصوص در بهار، آغاز می‌شود. زمانی که دمای هوا بالا می‌رود و شرایط محیطی مناسب‌تر می‌شود، مارها از خواب زمستانی بیرون می‌آیند و هورمون‌های جنسی‌شان فعال می‌شود. نرها به دنبال ماده‌ها می‌گردند و این جست‌و‌جو ممکن است ساعت‌ها یا حتی روز‌ها طول بکشد.
مار‌های نر از طریق دریافت پیام‌های شیمیایی موسوم به فرومون‌ها، حضور ماده‌ها را تشخیص می‌دهند. فرومون‌ها توسط غدد خاصی در بدن مار‌های ماده ترشح شده و روی پوست یا مسیر‌های حرکتی آنها باقی می‌ماند. نرها با زبان خود این پیام‌های شیمیایی را «می‌چشند» و مسیر ماده را دنبال می‌کنند. در برخی گونه‌ها، رقابت بین نرها برای جلب توجه یک ماده، به مبارزه‌هایی پیچیده و دیدنی منجر می‌شود.
رقص جفت‌گیری؛ نمایشی عجیب از قدرت و صبر
به گزارش راز بقا، وقتی یک مار نر ماده‌ی مورد نظر را پیدا کرد، فرآیند جفت‌گیری ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت به طول انجامد. ابتدا، مار نر سعی می‌کند با مالیدن بدنش به ماده، او را تحریک کند. در برخی گونه‌ها، به‌ویژه مار‌های بوآ و پیتون، نرها از بقایای اندام حرکتی ابتدایی به‌نام «خارچه» برای لمس و تحریک ماده استفاده می‌کنند.
اگر ماده آماده جفت‌گیری باشد، بدنش را صاف نگه می‌دارد و اجازه می‌دهد که دم نر با دم او در تماس قرار گیرد. در این نقطه، اندام جنسی مار نر که به آن همی‌پنیس گفته می‌شود (نوعی آلت جفت‌شاخه‌دار)، از داخل بدن خارج شده و وارد اندام تناسلی ماده می‌شود. عمل جفت‌گیری می‌تواند تا چندین ساعت ادامه پیدا کند. این مدت‌زمان طولانی، تضمین می‌کند که اسپرم به درستی منتقل شود.
انواع روش‌های جفت‌گیری؛ از رقابت تا ذخیره اسپرم
به گزارش راز بقا، مارها بسته به گونه و شرایط محیطی، از روش‌های گوناگونی برای جفت‌گیری استفاده می‌کنند:
رقابت نرها: در برخی گونه‌ها مانند مار‌های باغی یا مار‌های گارتر، چندین نر ممکن است یک ماده را دنبال کنند و در اطرافش جمع شوند. این تجمع گاهی به «توپ‌های جفت‌گیری» معروف است، که در آن ده‌ها مار نر تلاش می‌کنند خود را به ماده نزدیک کنند.
ذخیره اسپرم: یکی از ویژگی‌های شگفت‌انگیز مار‌های ماده این است که می‌توانند اسپرم نر را برای مدت طولانی، حتی چند سال، در بدن خود ذخیره کنند. این قابلیت به آنها اجازه می‌دهد که در زمان مناسب، بدون نیاز به جفت‌گیری دوباره، تخم‌گذاری کنند.
تولید مثل بدون جفت‌گیری (تکثیر بکرزایی): در موارد نادری، بعضی مار‌های ماده می‌توانند بدون جفت‌گیری با نر، فرزند به دنیا بیاورند. به این فرآیند بکرزایی (Parthenogenesis) گفته می‌شود و در برخی گونه‌ها مانند مار‌های زنگی یا بوآ دیده شده است.
چندجفت‌گیری: برخی مار‌های ماده ممکن است با چندین نر جفت‌گیری کرده و اسپرم آنها را در بدن نگه دارند. در این حالت، نوزادان از پدران مختلفی خواهند بود، که به تنوع ژنتیکی نسل آینده کمک می‌کند.
بعد از جفت‌گیری؛ تخم‌گذاری یا زایش؟
به گزارش راز بقا، بعد از جفت‌گیری، ماده‌ها بسته به گونه‌ی خود، یا تخم‌گذار هستند یا زنده‌زا. در گونه‌های تخم‌گذار، ماده‌ها بین چند هفته تا چند ماه بعد، تخم‌هایی را در محلی امن و گرم (مثل زیر سنگ‌ها یا در خاک مرطوب) می‌گذارند. تخم‌ها به تنهایی رشد کرده و پس از مدتی مار‌های نوزاد از آنها خارج می‌شوند.
در گونه‌های زنده‌زا مثل برخی مار‌های آبی یا افعی‌ها، جنین‌ها درون بدن مادر رشد می‌کنند و به شکل کامل به دنیا می‌آیند. این روش باعث افزایش شانس زنده‌ماندن نوزادان در محیط‌های سخت‌تر می‌شود.
نکته جالب اینکه برخلاف بسیاری از حیوانات، مار‌های مادر بعد از زایمان یا تخم‌گذاری، معمولاً وظیفه‌ای در قبال مراقبت از نوزادان خود ندارند. مار‌های نوزاد از بدو تولد مستقل هستند و باید خودشان شکار کرده و از خطرات فرار کنند.
به گزارش راز بقا، جفت‌گیری مارها پدیده‌ای پیچیده و گاه حیرت‌انگیز است که پر از رفتار‌های شگفت‌انگیز و غیرمنتظره است. از رقابت‌های شدید نرها گرفته تا توانایی ذخیره‌ی اسپرم یا حتی زایش بدون جفت‌گیری، مارها دنیای ناشناخته‌ای از تولید مثل را به نمایش می‌گذارند.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
فیلمی ترسناک از هجوم مارها به جاجرود؛ ماجرا چیست؟
تایتانوبوا؛ بزرگترین و خطرناکترین مار تاریخ با ۱۳ متر طول و ۱۱۳۵ کیلوگرم وزن که چند کروکودیل را با هم میخورد!
فائزه غلامی ارجنکی؛ ملکه مار‌های ایران و رکورددار گینس که در سن ۱۱ سالگی ۱۲ ساعت با ۳۰ مار سمی زندگی کرد
علی غلامی ارجنکی؛ سلطان مار ایران که با نیش گرزه‌مار ۲۰ روز به کما رفت و ۲۲ کیلو وزن کم کرد
فیلمی از سلطان افعی‌ها در خراسان؛ نمایی نزدیک و دیدنی از گرزه مار
کشف نیش سوم در یک مار؛ مرگبارترین مار افعی جهان شناسایی شد!
مژگان روستایی معروف به ملکه کروکودیلها؛ داستان زنی که کارمندی را رها کرد و به دنیای غولهای ترسناک رفت
افعی شاخدار ایرانی؛ مار خطرناک و شاخ داری که در هر حمله می‌تواند قربانی را فلج کند!
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان