












راز بقا: سمورهای آبی (Enhydra lutris) با ظاهر بازیگوش و جذابشان، گونهای منحصربهفرد از پستانداران دریایی هستند که در سواحل اقیانوس آرام زندگی میکنند. با این حال، در طول دوره جفتگیری، رفتارهای خشونتآمیز و حتی تکاندهندهای از آنها گزارش شده که شامل تجاوز به بچههای خود، گروگانگیری تولهها و خوردن آنها میشود. این مقاله از راز بقا به بررسی کامل این رفتارها، علل و پیامدهای آنها میپردازد.
به گزارش راز بقا، در فصل جفتگیری، نرهای بالغ سمورهای آبی رفتارهای بسیار تهاجمی و خشونتآمیزی نشان میدهند. این خشونتها نه تنها علیه مادهها، بلکه گاهی علیه تولههای خود و تولههای سایر مادهها نیز اعمال میشود. یکی از رفتارهای خشونتآمیز شایع، تجاوز نرها به تولههای خودشان است که در مطالعات متعدد مشاهده شده است.
این رفتارها معمولاً به دلایل رقابت شدید برای منابع غذایی و کنترل قلمرو رخ میدهند و گاهی منجر به آسیبهای جدی و مرگ تولهها میشوند. تجاوز به بچهها، چه بچههای خودشان و چه بچههای سایر مادهها، از رفتارهای تکاندهندهای است که پژوهشگران زیستوحش آن را به عنوان بخشی از استراتژی بقا تحلیل کردهاند.
سمورهای آبی، با وجود ظاهر آرام و دوستداشتنیشان، در فصل جفتگیری رفتارهای خشونتآمیزی از خود نشان میدهند که میتواند تأثیرات جدی بر سلامت و بقای مادهها و تولهها داشته باشد. نرهای سمور برای به دست آوردن حق جفتگیری با مادهها، وارد رقابت شدید و گاهاً خشونتآمیز میشوند که شامل مجموعهای از رفتارهای فیزیکی و روانی است.
اولین نوع خشونت در این دوره، حملات فیزیکی نرها به مادههاست. نرها با گاز گرفتن، ضربه زدن و فشار آوردن به بدن مادهها آنها را کنترل میکنند. این حملات میتواند منجر به جراحات پوستی، کبودی و حتی عفونتهای ثانویه شود. در برخی موارد شدت این رفتارها به حدی است که مادهها مجبور میشوند برای فرار، به آبهای عمیق پناه ببرند. علاوه بر این، نرها مادهها را به صورت اجباری نگه میدارند و حرکات آنها را محدود میکنند که باعث استرس، خستگی شدید و آسیبهای عضلانی و استخوانی میشود.
رفتارهای خشونتآمیز نرها تنها به حملات فیزیکی محدود نمیشود؛ آنها از فشار روانی و رفتاری نیز برای تسلط بر مادهها استفاده میکنند. به طور مثال، نرهای غالب با همکاری و هماهنگی نرهای دیگر، مادهها را تحت فشار قرار میدهند تا از نرهای رقیب دور نگه داشته شوند. این وضعیت باعث افزایش سطح هورمونهای استرس مانند کورتیزول در مادهها میشود که میتواند به اختلالات فیزیولوژیکی و کاهش باروری منجر شود.
علاوه بر این، نرها ممکن است برای مجبور کردن مادهها به بازگشت و جفتگیری مجدد، لانههای آنها را تخریب کرده و به تولهها آسیب برسانند. چنین رفتاری که باعث افزایش مرگ و میر تولهها میشود، فشار شدیدی بر جمعیت سمورهای آبی وارد میکند. رفتار تجاوز نرها به مادهها نیز یکی دیگر از ابعاد خشونت است که با اعمال فشار فیزیکی و کنترل کامل ماده همراه است و میتواند آسیبهای جسمی و روانی جدی ایجاد کند.
یکی دیگر از رفتارهای خشونتآمیز و غیرمعمول سمورهای آبی، گروگانگیری تولهها توسط نرهاست. نرها تولههای مادهها را میدزدند و آنها را نزد خود نگه میدارند تا مادرها مجبور شوند برای پس گرفتن بچهشان غذا تهیه کنند. این استراتژی باعث میشود نرها بتوانند منابع غذایی بیشتری به دست آورند و شانس خود را در رقابت با نرهای دیگر افزایش دهند.
کاننیبالیسم یا خوردن تولهها نیز در برخی شرایط استرسزا و کمبود غذا مشاهده شده است. به گزارش راز بقا برخی نرها یا حتی مادهها تولههای خود یا دیگران را میخورند تا منابع غذایی را بهبود بخشند یا رقابت را کاهش دهند. این رفتار نشاندهنده شدت فشارهای محیطی و رقابت برای بقا در این گونه است.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
غیرعادیترین روابط و جفتگیریها در حیات وحش؛ از آهو و زرافه تا گوسفند و کرگدن!
فُک خز پوش؛ فُک معروف ۱۶۰ کیلویی که حرمسرا دارد و با لاشه پنگوئن رابطه جنسی برقرار میکند
دلفین بینیبطری؛ دلفین همجنسگرای هوسرانی که به دلیل ناکامی جنسی به انسانها تجاوز میکند
مطالعات نشان دادهاند که نرهای سمورهای آبی گاهی رفتارهای خشونتآمیزی نسبت به بچههای فکها (seal pups) نشان میدهند. این نرها بچههای فک را به زیر آب میکشند و مورد تجاوز قرار میدهند. این رفتار تهاجمی باعث آسیبهای شدید و حتی مرگ بچههای فک میشود. و رفتار خود را بعد از مرگ توله فک تا ساعتها تکرار میکنند.
این خشونتها در واقع رقابت بین گونهای و نوعی کنترل قلمرو به حساب میآید که در زیستگاههای مشترک سمورها و فکها مشاهده میشود. رفتارهای خشونتآمیز نسبت به فکها، به کاهش جمعیت آنها نیز منجر شده است.
این رفتارهای خشونتآمیز تأثیرات زیادی بر جمعیت سمورهای آبی و اکوسیستمهای دریایی دارند. کاهش نرخ بقای تولهها و خشونتهای بین گونهای میتواند تعادل جمعیتی را به هم زده و زنجیره غذایی را تحت تأثیر قرار دهد. حفاظت از این گونهها نیازمند درک عمیقتر این رفتارها و مدیریت مناسب است.
سمورهای آبی با وجود ظاهر دوستانهشان، در دوران جفتگیری رفتارهای خشونتآمیز پیچیدهای دارند که شامل تجاوز به تولهها، گروگانگیری و خوردن آنها میشود. شناخت این رفتارها به درک بهتر زیستشناسی و اکولوژی این گونه کمک کرده و میتواند راهنمایی برای حفاظت بهتر آنها باشد.