گوسفند بلتکس؛ گوسفند گران‌قیمت و عضلانی اروپایی با گوشت کم‌چرب که ظاهری شبیه خوک دارد
گوسفند بلتکس (Beltex) یکی از نژاد‌های ممتاز گوشتی اروپا با بدنی عضلانی، گوشت کم‌چرب و بازده بالا در تولید است. این نژاد با منشاء بلژیک و اصلاح در بریتانیا، به نمادی از پیشرفت علمی در اصلاح دام تبدیل شده و گزینه‌ای ایده‌آل برای پرورش صنعتی به شمار می‌رود.
راز بقا: گوسفند بلتکس (Beltex)، یکی از نادرترین و ارزشمندترین نژاد‌های گوشتی دنیاست که با بدنی عضلانی و ظاهری استثنایی، توجه صنعت دامپروری را در سراسر جهان جلب کرده است. این نژاد حاصل تلفیق علمی و دقیق میان گوسفند‌های تکسل (Texel) از جزیره‌ی تِکسل هلند و گونه‌های گوشتی بلژیکی است.
منشأ اصلی آن به بلژیک بازمی‌گردد، اما در دهه‌ی ۱۹۸۰ در بریتانیا اصلاح نهایی شد و با عنوان Beltex معرفی گردید؛ نامی که از ترکیب دو واژه‌ی Belgian (بلژیکی) و Texel گرفته شده است.
ویژگی‌های ظاهری نژاد بلتکس
به گزارش راز بقا، بلتکس در نگاه اول با ظاهر خاصش شناخته می‌شود. بدن این گوسفند کوتاه، فشرده و بسیار پرعضله است. پا‌های کوتاه، سینه‌ی پهن و ران‌های برجسته از مشخصه‌های اصلی آن هستند.
پوست بدن پوشیده از پشم سفید متراکم و نرم است و صورت معمولاً بدون پشم و به رنگ سفید یا خاکستری دیده می‌شود. فرم پوزه کوتاه و فک قوی نشان‌دهنده‌ی قدرت ژنتیکی این نژاد برای رشد سریع عضلات است.
ویژگی‌های رفتاری و سازگاری
گوسفند بلتکس به طور کلی آرام و اجتماعی است و رفتار خشنی ندارد. این ویژگی باعث می‌شود مدیریت گله و نگهداری از آن در شرایط صنعتی آسان‌تر باشد.
در عین حال، این نژاد برای زیست در مناطق سرد و معتدل بسیار مناسب است و می‌تواند در چراگاه‌های مرطوب شمال اروپا عملکرد بالایی داشته باشد. در ایران، مناطق کوهستانی و سردسیری مانند کردستان، چهارمحال و لرستان از بهترین مناطق بالقوه برای پرورش آن به شمار می‌آیند.
ترکیب ژنتیکی و ویژگی‌های علمی
یکی از دلایل اصلی شهرت گوسفند بلتکس، ویژگی ژنتیکی منحصر‌به‌فرد آن است:
این نژاد دارای ژن هایپرتروفی عضلانی (Myostatin mutation) است که باعث رشد غیرعادی حجم عضلات می‌شود. در نتیجه، نسبت گوشت به چربی در بدن بلتکس بسیار بالاست.
به‌طور میانگین، درصد لاشه‌ی خالص گوشت در بلتکس حدود ۶۵ تا ۷۰ درصد است، در حالی که در نژاد‌های معمولی این عدد کمتر از ۵۵ درصد است. همین ویژگی سبب شده که در کشور‌های اروپایی، بلتکس به‌عنوان نژاد پایه برای اصلاح سایر گوسفندان گوشتی استفاده شود.
کیفیت گوشت و ارزش تغذیه‌ای
گوشت گوسفند بلتکس از لحاظ طعم، نرمی و چربی پایین، یکی از برترین نمونه‌ها در بازار جهانی است.
ویژگی‌های گوشت آن عبارت‌اند از:
بافت بسیار لطیف و آبدار
چربی بین‌عضلانی کم
میزان پروتئین بالا (بیش از ۲۱٪)
طعم طبیعی بدون بوی خاص
به همین دلیل در بازار‌های اروپا، گوشت بلتکس در رده‌ی ممتاز قرار دارد و معمولاً با قیمت بالاتری از نژاد‌های دیگر به فروش می‌رسد.
باروری و تولیدمثل
اگرچه گوسفندان بلتکس درشت‌جثه‌اند، اما نرخ باروری نسبتاً خوبی دارند.
دوره‌ی آبستنی: حدود ۱۴۷ روز
میانگین زایش: ۱٫۸ تا ۲ بره در هر زایش
بره‌ها: وزن هنگام تولد نسبتاً کم، اما رشد بسیار سریع دارند
مادران این نژاد شیر کافی برای تغذیه‌ی بره‌ها تولید می‌کنند و نرخ زنده‌مانی بره‌ها بالاست.
کاربرد در اصلاح نژاد
در بسیاری از کشورها، گوسفند بلتکس برای بهبود نژاد‌های محلی استفاده می‌شود. با تلاقی نر‌های بلتکس با میش‌های بومی، بره‌هایی تولید می‌شوند که رشد سریع‌تر، گوشت باکیفیت‌تر و چربی کمتر دارند.
به گزارش راز بقا این روند در کشور‌های بریتانیا، فرانسه و نیوزیلند به‌صورت گسترده انجام می‌شود و نتایج اقتصادی بسیار مطلوبی داشته است.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
گوسفند هو؛ گوسفند خوش‌زا چینی مغولی که سالی ۶ بره به دنیا می‌آورد و بهترین پوست بره جهان را دارد
مزایای پرورش گوسفند بلتکس
بازده گوشتی بالا و ضایعات کم
مقاومت مناسب در برابر شرایط آب‌وهوایی معتدل
گوشت ممتاز با بازار صادراتی
امکان اصلاح نژاد سایر گوسفندان
رشد سریع و تغذیه‌ی کارآمد
چالش‌ها و محدودیت‌ها
البته این نژاد نیز مانند هر گونه‌ی اصلاح‌شده‌ای چالش‌هایی دارد:
نیاز به تغذیه‌ی باکیفیت بالا برای حفظ رشد عضلانی
حساسیت نسبت به گرما و رطوبت بالا
هزینه‌ی اولیه‌ی خرید و نگهداری زیاد
به همین دلیل، پرورش آن بیشتر برای واحد‌های صنعتی یا نیمه‌صنعتی با مدیریت علمی توصیه می‌شود.
گوسفند بلتکس نمونه‌ای از موفقیت اصلاح نژاد علمی در دامپروری مدرن است. به گزارش راز بقا این نژاد، با بدنی عضلانی، گوشت کم‌چرب و بازده اقتصادی بالا، آینده‌ی پرورش گوسفند گوشتی را در بسیاری از کشورها شکل داده است.
در صورت سازگاری اقلیمی، می‌تواند گزینه‌ای ارزشمند برای تحول پرورش دام در ایران نیز باشد؛ نژادی که ترکیب علم، طبیعت و اقتصاد را در خود جای داده است.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
گوسفند باند؛ گوسفند پشمی که ۱۵۰ کیلو وزن دارد و سالی ۷ کیلو پشم میدهد
«گوسفند مارکوپولو»؛ گوسفند وحشی افغانستانی که آمریکاییها برای کشتنش ۴۰ هزار دلار خرج می‌کنند!
گوسفند «یعقوب»؛ گوسفندی باستانی و عجیب با چهار شاخ که یهودیها ادعای مالکیتش را دارند!
میش چینی قندوزی؛ گوسفندی رقاص و ساخته دست انسان که به خاطر دنبه ۵۰ کیلویی با رقص راه می‌رود!
گوسفند حمدانی؛ گوسفند ۱۰۰ کیلویی که عربها برای قربانی از آن استفاده می‌کنند!
طلای پشمالوی افغانستانی؛ گوسفند نژاد «عربی افغان» قدیمیترین گوسفند اهلی جهان!
گوسفند کورمو؛ گوسفند استرالیایی با ژن طلایی که موفقترین نمونه اصلاح نژادی گوسفند است
کوکا؛ گوسفند پاکستانی معروف به «جانسخت» که مثل شتر می‌تواند در صحرا زندگی کند!
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان