صدف گورخری؛ صدفی یک سانتیمتری با خطوطی شبیه گورخر که یک تصفیه‌کننده طبیعی آب است
صدف گورخری (Zebra Mussel) گونه‌ای مهاجم و بومی آب‌های اوراسیاست که به‌سرعت در اروپا و آمریکای شمالی گسترش یافت. این نرم‌تن کوچک با قدرت تکثیر بالا و توانایی چسبیدن به سطوح سخت، خسارت‌های اقتصادی و زیست‌محیطی گسترده ایجاد می‌کند. از مسدود کردن لوله‌ها تا تغییر اکوسیستم‌های آبی، مدیریت و کنترل آن چالشی بزرگ برای صنایع و حفاظت محیط‌زیست به شمار می‌آید.
راز بقا: صدف گورخری (Zebra Mussel) یک نرم‌تن دوکفه‌ای کوچک آب شیرین است که بومی مناطق دریای خزر، آرال و سیاه در اوراسیا می‌باشد. نخستین بار توسط یک جانورشناس آلمانی به نام «پیتر سیمون پالاس» در سال ۱۷۶۹ توصیف شد و امروزه به‌عنوان یکی از مخرب‌ترین گونه‌های مهاجم آبی در جهان شناخته می‌شود.
به گزارش راز بقا، این گونه از قرن نوزدهم در اروپا و از اواخر قرن بیستم در آمریکای شمالی گسترش یافت. توانایی بالای آن در تکثیر سریع و چسبیدن به انواع سطوح، باعث ایجاد مشکلات زیست‌محیطی و اقتصادی گسترده شده است.
زیست‌شناسی و تولیدمثل
به گزارش راز بقا، صدف‌های گورخری اندازه‌ای کوچک (معمولاً بین ۱ تا ۳ سانتی‌متر) دارند و اغلب دارای خطوطی شبیه به پوست گورخر هستند، اگرچه رنگ آنها می‌تواند متفاوت باشد. این صدف‌ها تغذیه‌کننده‌های صافی هستند و هر کدام آنها قادر است روزانه تا یک لیتر آب را فیلتر کند و ذرات معلق و فیتوپلانکتون‌ها را مصرف نماید.
توان تولیدمثل آنها بسیار بالا است؛ به‌طوری که یک ماده می‌تواند سالانه تا یک میلیون تخم تولید کند. لارو‌ها که «ولیجر» نام دارند، چند هفته در آب آزاد شناورند و سپس با استفاده از رشته‌های بایسالی قوی به سطوح سخت می‌چسبند. طول عمر این گونه معمولاً بین ۱ تا ۵ سال است.
گسترش و اثرات اکولوژیک
به گزارش راز بقا، صدف گورخری که در اصل بومی اروپای شرقی بود، در قرن نوزدهم از طریق کانال‌ها گسترش یافت و در دهه ۱۹۸۰ با تخلیه آب توازن کشتی‌ها به دریاچه‌های بزرگ آمریکای شمالی رسید. این گونه به سرعت در دریاچه‌ها، رودخانه‌ها و مخازن آب پراکنده شد و به‌عنوان یکی از گونه‌های مهاجم اولویت‌دار در جهان شناخته شد.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
حلزون دریایی؛ حلزون بدون صدفی که آلت تناسلی یک بار مصرف دارد!
صدف خرطوم دار؛ غذای گران‌قیمت و محبوب چینی‌ها که شبیه آلت تناسلی انسان است و ۱۶۵ سال عمر می‌کند!
کلونی‌های متراکم آن که گاهی ده‌ها هزار عدد در هر متر مربع را شامل می‌شود به مسدود شدن لوله‌های آب، آسیب به بدنه کشتی‌ها و زیرساخت‌های آبی منجر می‌شوند و هزینه‌های اقتصادی قابل توجهی ایجاد می‌کنند.
از نظر زیست‌محیطی، تغذیه صافی این گونه باعث شفاف‌تر شدن آب و نفوذ بیشتر نور خورشید می‌شود، که گرچه ممکن است از نظر ظاهری مطلوب باشد، اما با کاهش جمعیت فیتوپلانکتون‌ها و تغییرات زنجیره غذایی، به اکوسیستم آسیب می‌زند.
این روند باعث رشد بیش‌ازحد گیاهان آبزی، تغییر ترکیب جمعیت ماهی‌ها و رقابت شدید با صدف‌های بومی می‌شود و حتی می‌تواند آنها را خفه کند.
هزینه‌های اقتصادی و راهبرد‌های مدیریت
به گزارش راز بقا، صدف گورخری خسارت‌های اقتصادی سنگینی به صنایع وارد می‌کند؛ از جمله مسدود کردن ورودی‌های آب نیروگاه‌ها و تصفیه‌خانه‌ها. همچنین چسبیدن آنها به قایق‌ها و اسکله‌ها باعث افزایش هزینه‌های نگهداری و کاهش کارایی تجهیزات می‌شود.
راهبرد‌های مدیریت بیشتر بر پیشگیری از گسترش آن متمرکز است؛ از جمله تمیز کردن قایق‌ها و تجهیزات، تخلیه و خشک کردن کامل وسایل آبی، و کنترل آب توازن کشتی‌ها. در سیستم‌های بسته، گاهی از مواد شیمیایی یا موانع فیزیکی استفاده می‌شود، اما کنترل آنها در منابع آبی آزاد همچنان دشوار و آزمایشی است.
عجیب‌ترین ویژگی‌های صدف گورخری
به گزارش راز بقا، شاید عجیب‌ترین ویژگی صدف‌های گورخری، شیوه تصفیه آب آنها باشد؛ آنها آب کدر را به‌طور کامل شفاف می‌کنند، ولی این شفافیت باعث رشد بی‌رویه جلبک‌ها و گیاهان غوطه‌ور می‌شود.
صدف‌ها پوسته‌هایی بسیار تیز دارند که می‌توانند حتی در ابعاد کوچک، پای شناگران را ببُرند. جالب‌تر این که یک مورد مشاهده‌شده نشان داد یک صدف گورخری با استفاده از رشته‌های بایسالی به بدن یک ماهی «لیک چاب» چسبیده و با او سفر کرده است؛ نمونه‌ای بسیار نادر از جابجایی یک صدف آب شیرین بالغ روی بدن جانور دیگر.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
ستاره دریایی آفتابگردان؛ ستاره دریایی غولپیکری که نگهبان مخفی اکوسیستم‌های دریاییست
پیورا چیلنسیس؛ سنگ خوراکی عجیبی که بدنش خون دارد، شبیه موجودات فرازمینیست و هنگام بریدن جیغ می‌زند!
کشف موجودی نورافشان و مرموز در اعماق «منطقه نیمهشب» اقیانوس
ماهی دستقرمز؛ نادرترین ماهی جهان که بهجای شنا راه میرود!
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان