












راز بقا: موشهای آزمایشگاهی از مهمترین حیوانات مدل در تحقیقات علمی به شمار میروند و با تغییرات ژنتیکی مختلف، هر بار نقشهای تازهای در آزمایشها ایفا میکنند. یکی از جالبترین انواع این موشها، موشهایی هستند که به واسطه تغییرات ژنتیکی، موهای فرفری یا مجعد دارند. در این مقاله از راز بقا به بررسی چگونگی ایجاد این ویژگی ژنتیکی و کاربردهای علمی آنها میپردازیم.
به گزارش راز بقا، موهای موجودات زنده تحت تأثیر ژنهای متعددی شکل میگیرند که بر ساختار، ضخامت و حالت مو اثرگذارند. در موشهای آزمایشگاهی، برخی جهشها در ژنهایی که مسئول ساخت کراتین یا فرآیند رشد مو هستند، منجر به ایجاد موهای فرفری میشود. یکی از شناختهشدهترین این جهشها در موشها، جهش در ژن موسوم به "rex" است.
به گزارش راز بقا ژن rex باعث تغییر در ساختار فولیکولهای مو میشود؛ فولیکولهایی که ساختار مو را شکل میدهند به گونهای تغییر میکنند که موها حالت فر و موجدار به خود میگیرند، برخلاف موهای معمولی که صاف هستند. این تغییر ساختاری در کراتین مو و همچنین آرایش سلولهای پوست سر موش باعث شکلگیری این حالت فرفری میشود.
این موشهای خاص تنها یک جذابیت ظاهری ندارند، بلکه نقش مهمی در تحقیقات علمی ایفا میکنند. برخی از کاربردهای مهم آنها عبارتاند از:
مطالعات ژنتیکی: موشهای rex به دانشمندان کمک میکنند تا مکانیزمهای ژنتیکی کنترل رشد و شکل مو را بهتر بفهمند.
تحقیقات پوست و مو: این موشها الگوهای متفاوتی از بازسازی و رشد پوست دارند که برای بررسی بیماریهای پوستی و درمانهای جدید بسیار مفید است.
مدلسازی بیماریها: برخی از بیماریهای انسانی مرتبط با مشکلات رشد مو، با استفاده از این موشها بهتر مطالعه میشود.
توسعه دارو: این مدلهای موش کمک میکنند تا داروهای جدید برای درمان بیماریهای مو و پوست توسعه یابند.
موشهای rex معمولاً از طریق روشهای مهندسی ژنتیکی یا انتخاب نژادی تولید میشوند. به گزارش راز بقا در مهندسی ژنتیک، با تکنیکهایی مانند CRISPR یا دیگر روشهای ویرایش ژن، جهشهای مورد نظر به طور دقیق در ژنوم موش وارد میشود. در روش انتخاب نژادی نیز، موشهایی که به صورت طبیعی یا تصادفی دارای موهای مجعد هستند با یکدیگر جفتگیری میکنند تا این صفت ژنتیکی در نسلهای بعدی حفظ شود.
موشهای ژنتیکی با موهای فرفری نمونهای از تأثیر شگفتانگیز ژنتیک بر ویژگیهای ظاهری موجودات زنده هستند. این موشها نهتنها برای دانشمندان فرصتی بینظیر جهت مطالعه ژنتیک و زیستشناسی فراهم کردهاند، بلکه به پیشرفت در درمان بیماریهای مرتبط با پوست و مو نیز کمک کردهاند. بنابراین، بررسی و درک بهتر این نوع موشها میتواند در مسیرهای جدیدی از تحقیقات پزشکی و زیستی گام بردارد.