












راز بقا: کل آبدوست (Waterbuck) یک گونه بزرگ از کلهای (بز کوهی) آفریقایی است که به دلیل ارتباط نزدیک با منابع آب شناخته میشود. این حیوان اغلب در نزدیکی رودخانهها، دریاچهها و باتلاقها دیده میشود و به راحتی با ساختار قوی، شاخهای مارپیچی بلند در نرها و علامت سفید حلقهای شکل روی باسنشان قابل تشخیص است.
به گزارش راز بقا، کلهای آبدوست گیاهخوار هستند و بیشتر از علفها تغذیه میکنند و به محیطهای نیمهآبی به خوبی سازگار شدهاند. نزدیکی آنها به آب نه تنها به آنها کمک میکند تا از شکارچیان فرار کنند، بلکه نقش مهمی در اکوسیستمهای محلی ایفا میکند.
به گزارش راز بقا، کلهای آبدوست از بزرگترین گونههای گوزن به شمار میروند؛ نرها بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم وزن دارند و مادهها کمی کوچکتر هستند. نرها دارای شاخهای خمیده و شبیه لیر هستند که میتوانند تا ۱۰۰ سانتیمتر طول داشته باشند. پوست آنها خشن و کمی روغنی است که مقاومت جزئی در برابر آب ایجاد میکند؛ ویژگی مهمی برای حیوانی که اغلب در باتلاقها و رودخانهها قدم میزند.
حلقه سفید روی باسن، که در زیرگونه معمولی دیده میشود، به عنوان نشانه بصری برای سایر اعضای گله عمل میکند و به ویژه در پوشش گیاهی متراکم کاربرد دارد. سُمهای پهن و محکم کل آبدوست به او اجازه میدهد در زمینهای نرم و گلآلود حرکت کند بدون آنکه فرو رود. همچنین استقامت بالای آنها برای چرای طولانی و فرار از شکارچیان بسیار حیاتی است.
به گزارش راز بقا، کل آبدوست حیوانی اجتماعی است و معمولاً گلههای کوچک بین ۵ تا ۳۰ فرد تشکیل میدهند، هرچند در مناطق با علف زیاد ممکن است تجمعهای بزرگتری دیده شود. گلهها معمولاً توسط مادهها و تولهها هدایت میشوند و نرها مناطق محدودهای اطراف منابع آب تعیین میکنند.
نرهای قلمروطلب رفتارهای تهاجمی برای دفاع از محدوده خود نشان میدهند و در صورت چالش، با شاخهای خمیده خود میجنگند.
این کلها بیشتر گیاهخوار و علفخوار هستند و روزانه آب مینوشند رفتاری که در برخی گونههای دیگر آفریقایی کمتر دیده میشود. نزدیکی به آب دو هدف دارد: تأمین آب و ارائه مسیر فرار طبیعی از شکارچیان، زیرا بسیاری از شکارچیان بزرگ تمایلی به دنبال کردن طعمه در آب ندارند. کلهای آبدوست همچنین شامگاهی هستند و بیشترین فعالیت آنها در سپیدهدم و غروب رخ میدهد تا انرژی خود را در هوای گرم آفریقا حفظ کنند.
به گزارش راز بقا، کلهای آبدوست در کشورهای مختلف آفریقای سیاه مانند کنیا، تانزانیا، بوتسوانا، زیمبابوه و آفریقای جنوبی زندگی میکنند. آنها چمنزارها، دشتهای سیلابی و جنگلهای کنار رودخانه را ترجیح میدهند، به ویژه مناطقی با علف فراوان و منابع آب دائمی.
کلهای آبدوست دو زیرگونه دارند که یکی سفیدکفل و دیگری حلقهکفل نام دارد. در زیرگونه اول پوست دو سوی کفل به رنگ سفید است و در زیرگونه دوم کفل تیرهرنگ است، اما حلقهای سفید دور کفل را احاطه کردهاست.
اگرچه این گونه در حال حاضر در خطر انقراض نیست، اما از بین رفتن زیستگاه به دلیل فعالیتهای انسانی مانند کشاورزی و توسعه شهری، تهدیدات محلی ایجاد کرده است.
همچنین گاهی به خاطر گوشت و پوست شکار میشوند. تلاشهای حفاظتی بر حفاظت از باتلاقها و مناطق کنار رودخانه متمرکز است که برای آبگوزنها و بسیاری از گونههای دیگر حیاتی است.
به گزارش راز بقا، کلهای آبدوست نه تنها به خاطر جثه و قدرتشان، بلکه به دلیل برخی ویژگیهای عجیب، شگفتانگیز هستند. یکی از عجیبترین خصوصیات آنها بو و روغن پوست است. این حیوان مادهای غلیظ و معطر از پوست ترشح میکند که بوی بسیار قوی دارد ترکیبی از مشک و بوی حیوان مرطوب. این ماده حشرات، به ویژه مگسهای تسهتسه، را دفع میکند و احتمالاً در ارتباط اجتماعی گله نیز نقش دارد.
ویژگی عجیب دیگر وابستگی شدید به آب است. برخلاف اکثر گوزنها، کلهای آبدوست به ندرت از منابع آب فاصله میگیرند و در صورت قطع دسترسی به آب، دچار استرس شده و ممکن است از تغذیه خودداری کنند.
کلهای آبدوست هنگام مواجهه با تهدید، اغلب به آب میزنند، جایی که با قدرت عضلانی میتوانند شنا کنند، در حالی که بسیاری از شکارچیان از دنبال کردن آنها در آب خودداری میکنند. همچنین نرهای قلمروطلب با ترشح بو از غدد گردنی بر گیاهان، محدوده خود را علامتگذاری میکنند که بویی قوی و قابل تشخیص برای رقبای آنها ایجاد میکند.
به گزارش راز بقا، شاخهای آنها فقط برای جنگیدن نیستند؛ بلکه هنگام مواجهه با رقبا نمایشی بصری ایجاد میکنند. ترکیب وابستگی به آب، بوی قوی و رفتارهای اجتماعی، کلهای آبدوست را به یکی از عجیبترین و جذابترین گوزنهای آفریقا تبدیل کرده است.