لوری بلو استریک؛ طوطی مشهور به «سرخپوست» که استاد تقلید صداست و یک میلیارد تومان قیمت دارد

راز بقا: در جنگل‌های بارانی و استوایی جنوب مجمع‌الجزایر مالوکو در اندونزی، یکی از زیباترین و خیره‌کننده‌ترین پرندگان جهان زندگی می‌کند: طوطی لوری بلو استریک (blue-streaked lory) که با نام لوری گردن‌آبی نیز شناخته می‌شود. 

به گزارش راز بقا، این پرنده با پر‌های قرمز آتشین و رگه‌های آبی درخشان در اطراف گردن و بال‌ها، چنان زیباست که گویی با قلم‌موی هنرمندی نقاشی شده است. لوری بلو استریک از خانواده‌ی طوطیان (Psittaculidae) است و نه‌تنها به خاطر رنگ‌های چشم‌نوازش بلکه به دلیل هوش بالا، رفتار اجتماعی و توانایی تقلید صدا شهرت دارد. این گونه‌ی بومی در جزایری مانند تانیمر، بابار و کای یافت می‌شود و نماد تنوع زیستی بی‌نظیر اندونزی به شمار می‌رود. 

ظاهر و ویژگی‌های شناسایی

به گزارش راز بقا، طوطی لوری بلو استریک پرنده‌ای متوسط با طولی حدود ۳۱ سانتی‌متر است. مهم‌ترین ویژگی ظاهری آن بدن قرمز درخشان با خطوط آبی الکتریکی در اطراف گردن، سر و بال‌هاست که به آن جلوه‌ای منحصر‌به‌فرد می‌دهد. 

دم این پرنده ته‌رنگی شرابی تیره دارد و چشمان نارنجی روشنش حس هوشیاری و زیرکی را القا می‌کند. نر و ماده تقریباً شبیه هم‌اند و تشخیص جنسیت آنها بدون آزمایش ژنتیکی دشوار است. جوجه‌ها رنگی کم‌رمق‌تر و چشمانی قهوه‌ای دارند که با بلوغ به نارنجی تبدیل می‌شود. 

منقار خمیده و نارنجی‌رنگ آن برای خوردن شهد گل‌ها، گرده و میوه‌های نرم تکامل یافته است. زبان این پرنده دارای نوک برس‌مانندی است که با هزاران زائده‌ی ریز پوشیده شده و مانند اسفنج شهد گل‌ها را جمع‌آوری می‌کند. 

رفتار و بوم‌شناسی

به گزارش راز بقا، لوری بلو استریک پرنده‌ای فعال، اجتماعی و بسیار پرصداست. معمولاً در دسته‌های کوچک پرواز می‌کند و گاهی به گروه‌های بزرگ‌تر لوری‌ها می‌پیوندد. صدای آن تیز، بلند و فلزی است و در میان شاخ و برگ جنگل طنین‌انداز می‌شود. 

در اسارت، توانایی بالایی در تقلید صدا دارد و اگر با دقت تربیت شود، حتی می‌تواند کلمات انسانی را تکرار کند.

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

طوطی سینه صورتی؛ طوطی استرالیایی که به «شوخ و احمق» معروف است و عاشق بازی‌های آکروباتیک است

مرغ عشق آمریکایی؛ مرغ عشقی فعال، شلوغ و پر سر و صدا که عاشق بازی‌های معمایی است و می‌تواند حرف بزند

این پرنده روزفعال است و بیشتر زمان خود را صرف پرواز بین درختان گل‌دار می‌کند. غذای اصلی‌اش شهد و گرده‌ی گل‌ها، میوه‌ها و گاه حشرات است. به دلیل همین رژیم غذایی، نقش مهمی در گرده‌افشانی درختان استوایی دارد و برای سلامت اکوسیستم‌های جنگلی ضروری است.

لوری بلو استریک درون حفره‌های درختی آشیانه می‌سازد. معمولاً ماده دو تخم می‌گذارد و هر دو والد در تغذیه و نگهداری جوجه‌ها همکاری می‌کنند. فصل زادآوری در طبیعت اغلب با فصل باران هم‌زمان است؛ زمانی که منابع غذایی فراوان‌ترند. 

قیمت و ارزش لوری بلو استریک

در حال حاضر، طوطی بلواستریک یکی از گران‌ترین گونه‌های طوطی در بازار جهانی پرندگان زینتی به شمار می‌رود. این پرنده که بومی جزایر مالوکو در اندونزی است، به دلیل رنگ‌های درخشان قرمز و آبی، هوش بالا و توانایی تقلید صدا، محبوبیت زیادی در میان مجموعه‌داران خصوصی دارد. 

در بازار‌های بین‌المللی، قیمت یک بالغ کامل و دست‌آموز از نژاد خالص بلو استریک بین ۵۰۰۰ تا ۸۵۰۰ دلار آمریکا (معادل ۵۰۰ تا ۹۰۰ میلیون تومان) متغیر است. با این حال، در برخی مزایده‌های نادر، نمونه‌هایی از این پرنده با ویژگی‌های خاص رنگی یا نادر (مثل ژنتیک ترکیبی یا پر‌های آبی تیره‌تر از حد معمول) حتی تا ۱۰ هزار دلار (بالای ۱ میلیارد تومان) نیز به فروش رسیده‌اند. 

قیمت بالا عمدتاً به دلایل زیر است: 

محدودیت زیستگاه طبیعی: این پرنده تنها در چند جزیره خاص در شرق اندونزی زندگی می‌کند.

قوانین سخت‌گیرانه صادراتی: شکار و تجارت این پرنده بدون مجوز رسمی طبق کنوانسیون CITES ممنوع است.

هزینه بالای پرورش در اسارت: رژیم غذایی خاص شامل شهد گل، میوه‌های گرمسیری و مکمل‌های تخصصی دارد که نگهداری آن را پرهزینه می‌کند. 

البته نمونه‌های معمولی لوری بلو استریک در بازار‌ها با قیمت ۴۰۰ تا ۵۰۰ دلار به فروش می‌رسند که در ایران معادل ۴۵ تا ۵۰ میلیون تومان است. اما نژاد‌های خاص و ویژه تا ۱۰ هزار دلار نیز قیمت می‌خورند. 

در نتیجه، بلو استریک نه‌تنها یک پرنده زینتی زیبا بلکه نماد لوکس‌بودن و نادر بودن در دنیای پرندگان به‌شمار می‌رود. 

وضعیت حفاظتی و رابطه با انسان

به گزارش راز بقا، این گونه در فهرست سرخ IUCN در رده‌ی «نزدیک به تهدید» قرار دارد، زیرا زیستگاه‌های طبیعی‌اش بر اثر قطع درختان و تجارت غیرقانونی حیوانات در حال کاهش است. رنگ‌آمیزی خیره‌کننده و رفتار صمیمی آن باعث شده تا هدف شکارچیان و قاچاقچیان حیوانات قرار گیرد.

در سال‌های اخیر، برنامه‌های حفاظتی در اندونزی برای حفظ جنگل‌های بومی و جلوگیری از تجارت غیرقانونی گونه‌ها آغاز شده است. همچنین پرورش این پرنده در اسارت با موفقیت‌هایی همراه بوده و امیدی برای جلوگیری از انقراض آن فراهم کرده است.

با وجود تهدیدها، لوری بلو استریک پرنده‌ای مقاوم و سازگار است که در مزارع نارگیل و باغ‌ها نیز زندگی می‌کند. در فرهنگ محلی اندونزی، این پرنده نماد شادی و زندگی است و صدای شادش نشانه‌ی سرسبزی و نعمت تلقی می‌شود. 

عجیب‌ترین ویژگی‌های طوطی لوری بلو استریک

به گزارش راز بقا، لوری بلو استریک نه‌تنها زیبا بلکه دارای ویژگی‌هایی عجیب و حیرت‌انگیز است. یکی از شگفت‌انگیزترین ویژگی‌هایش این است که پرهایش زیر نور فرابنفش می‌درخشند؛ الگویی که برای چشم انسان نامرئی است، اما سایر لوری‌ها می‌توانند آن را ببینند. 

به‌ گمان دانشمندان، این الگو‌ها برای تشخیص جفت یا برقراری ارتباط در جنگل‌های انبوه کاربرد دارند. زبان این پرنده نیز بسیار خاص است؛ سطح آن به‌جای صاف بودن، با رشته‌های ریز و برس‌مانندی پوشیده شده که مانند قلم‌مو برای جمع‌آوری شهد عمل می‌کند. 

در اسارت، برخی از این پرندگان رفتار عجیبی به نام «بازی با آینه» نشان می‌دهند و ساعت‌ها به تصویر خود خیره می‌مانند؛ رفتاری که نشانه‌ای از نوعی خودآگاهی است. 

برخی از آنها نسبت به صاحبان خود احساس دلبستگی شدید نشان می‌دهند و حتی در صورت بی‌توجهی، رفتار‌هایی شبیه ناراحتی یا حسادت بروز می‌دهند.

عجیب‌تر از همه اینکه لوری بلو استریک قادر است به ریتم موسیقی واکنش نشان دهد با حرکات سر و بال‌ها هماهنگ با ضرب آهنگ «می‌رقصد» رفتاری که نشانه‌ای از هوش احساسی و بازیگوشی این پرنده‌ی رنگارنگ است.