سگ کَنگال؛ سمبل ترکیه با قویترین آرواره جهان که عامل درگیری بین آمریکا و ترکیه شد!

راز بقا: «سگ چوپان کَنگال» یک نژاد سنتی ترکی از نوع سگ نگهبان دام‌های بزرگ است. نام این نژاد از شهر و ناحیه کنگال در استان سیواس، شرقی‌ترین استان منطقه آناتولی مرکزی در مرکز ترکیه گرفته شده است. رنگ پوشش این سگ از حنایی کم رنگ تا خاکستری است و رنگ پوزه این سگ مشهور جهانی همیشه سیاه است.

به گزارش راز بقا، این سگ یک سگ نگهبان گله سنتی است که با گله‌های گوسفند برای دفع گرگ‌ها و سایر شکارچیان نگهداری می‌شود. برخی از آن‌ها به کشور‌های آفریقایی مانند نامیبیا، کنیا و تانزانیا صادر شده اند، جایی که آن‌ها با موفقیت از گله‌های محلی در برابر یوزپلنگ محافظت می‌کنند و در نتیجه به حفظ جمعیت یوزپلنگ در معرض خطر کمک می‌کنند.

تاریخچه کنگال

کانگال یک نژاد سنتی در آناتولی مرکزی است. این نام از نام شهر و ناحیه کنگال در استان سیواس، شرقی‌ترین استان منطقه آناتولی مرکزی گرفته شده است. یک مطالعه DNA نشان داده که سگ‌های قزاقستان، ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان از نظر ژنتیکی نزدیک‌ترین سگ‌ها به سگ کنگال هستند و محققان پیشنهاد می‌کنند که این نژاد ممکن است توسط ترک‌های کوچ‌نشین از آسیای مرکزی آورده شده باشد.

کنگال به طور قطعی توسط Fédération Cynologique Internationale در سال ۱۹۸۹ پذیرفته شد. جدیدترین استاندارد نژاد نیز در سال ۲۰۱۸ منتشر شد. «کِنِل کلاب» بریتانیا، سگ کنگال ترکیه را از آوریل ۲۰۱۳ به رسمیت شناخت و یک استاندارد موقت از این نژاد در اوایل همان سال منتشر شد.  حدود ۳۰۰ سگ از سال ۱۹۹۴ توسط صندوق حفاظت از یوزپلنگ به کشاورزان در نامیبیا داده شده تا به محافظت از دام در برابر حملات یوزپلنگ کمک کنند.

به گزارش راز بقا؛ این برنامه به کشور کنیا نیز گسترش یافت. از آن زمان تاکنون، تعداد یوزپلنگ‌های کشته شده توسط کشاورزان از ۱۹ قلاده برای هر کشاورز در سال به ۲.۴ قلاده کاهش یافته است. تلفات دام در بیش از ۸۰ درصد از مزارع که سگ‌ها برای محافظت از آن‌ها به سرپرستی گرفته شده اند به طور قابل توجهی کاهش یافت. اکثر یوزپلنگ‌هایی که هنوز توسط کشاورزان کشته می‌شوند پس از حملات خاص به دام‌ها کشته می‌شوند. پیش از این، یوز‌ها هر زمان که به مزرعه نزدیک می‌شدند ردیابی می‌شدند و کشته می‌شدند.

سگ چوپان آناتولی

«آناتولی شپرد داگ» نامی است که در ایالات متحده از اواخر دهه ۱۹۶۰ برای توصیف سگ‌هایی استفاده می‌شود که از نسل سگ‌های نگهبان دام منطقه‌ای ترکیه، به ویژه کنگال و همچنین آکباش هستند. در سال ۱۹۶۷، رابرت بالارد، ستوان نیروی دریایی ایالات متحده که در ترکیه مستقر بود، دو نگهبان دام زنده به نام‌های «زوربا» و «پِکی» را از پرورش دهندگان در منطقه آنکارا به دست آورد. زوربا یک سگ سیاه و سفید با پوشش بلند و پِکی یک سگ زرد مایل به قهوه‌ای با پوشش کوتاه بود. 

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

«سگ سرابی»؛ مشهورترین و قوی‌ترین سگ ایران که آمریکایی‌ها عاشق آن هستند

قوی‌ترین سگ ایران؛ سرابی، پژدر یا قهدریجانی؟!

«سگ قفقازی»؛ غول بی‌رحم ۱۵۰ میلیاردی که مناسبِ کار در زندان و مراکز حساس نظامی است!

اواخر دهه ۱۹۶۰ بالارد به ایالات متحده بازگشت و سگ‌ها را با خود برد و در سال ۱۹۷۰ این جفت اولین جفت‌گیری خود را انجام دادند و به پایه این نژاد در ایالات متحده تبدیل شدند. یک باشگاه برای این نژاد به سرعت تشکیل شد و بعدا نمونه‌های بیشتری از ترکیه وارد شد. در توسعه این نژاد، علاقه‌مندان آمریکایی سگ بدون درک گونه‌های ترکی سگ‌های شپرد عمل کردند، در نتیجه سگ‌های آمریکایی با طول‌های مختلف پوشش، رنگ و الگو‌های رنگی پرورش یافتند، در حالی که در ترکیه نژاد‌های مختلف بیشتر با یک نوع پوشش پرورش داده می‌شوند.

بیشتر این سگ‌ها در منطقه میانی بین مراکز اصلی تکثیر آکباش و کنگال پرورش می‌یابند، جایی که نمونه‌هایی از هر دو نوع را می‌توان یافت. در سال‌های بعد، خصومت بین پرورش‌دهندگان آمریکایی، که اصرار داشتند سگ‌هایشان سگ چوپان ترکی واقعی است، و پرورش دهندگان ترکی که معتقد بودند و اظهار داشتند این سگ‌های آمریکایی ملغمه‌ای از نژاد‌های مختلف ترک هستند، ایجاد شد. توهین‌های متقابل پرورش دهندگان آمریکایی و ترک رد و بدل شد. آمریکایی‌ها ترک‌ها را متهم می‌کردند که سگ‌هایی با اصل و نسب مشکوک را به عنوان نژاد‌های مستقل بازاریابی می‌کنند و ترک‌ها می‌گفتند که آمریکایی‌ها سگ‌های دورگه پرورش می‌دهند.

نام «آناتولی شپرد داگ» در ترکیه ناشناخته است و این نژاد گاهی اوقات با نام ترکی Çoban Köpeği که به معنی «سگ چوپان» یا سگ نگهبان دام است توصیف می‌شود. از دهه ۱۹۸۰، آمریکایی‌ها تقریباً به طور انحصاری کنگال‌ها را وارد کردهند و نژاد آناتولی به طور فزاینده‌ای با آن نوع نژاد سازگار شده است. با وجود این، توله‌های با ظاهر مختلط هنوز پرورش داده می‌شوند و مقامات ترکیه همچنان از به رسمیت شناختن آناتولی‌ها به عنوان نژاد اصیل ترک خودداری می‌کنند.

ویژگی‌های سگ کنگال

سگ‌های نر کنگال معمولاً بین ۷۲ تا ۷۸ سانتی‌متر تا کتف قد دارند و سگ‌های ماده بین ۶۵ تا ۷۳ سانتی‌متر البته با ۲ سانتی‌متر تولرانس برای هر دو جنس. «سگ شپرد کانگال» به اندازه سایر نژاد‌های ماستیف سنگین نیست که همین باعث شده سرعت و چابکی بیشتری نسبت به سگ‌های بزرگتر داشته باشد. این سگ‌ها می‌توانند با سرعت ۵۶ کیلومتر در ساعت بدوند. لایه زیرین عایق بدن آن‌ها در برابر زمستان‌های شدید آناتولی و آفتاب شدید تابستان از آن‌ها محافظت می‌کند، در حالی که لایه بیرونی آب و برف را دفع می‌کند. این ترکیب از پوشش به آن اجازه می‌دهد تا دمای هسته خود را به طور موثرتری تنظیم کند. از طرف دیگر پوشش این سگ‌ها به اندازه‌ای متراکم و فشرده است که از پارگی ناشی از گاز گرگ جلوگیری می‌کند. 

این سگ از نوع سگ‌های بزرگ است و حداقل روزانه به دو ساعت تمرین و ورزش نیاز دارد. پناهگاه این سگ که به شیر ترکی نیز معروف است معمولا بزرگ است و هفته‌ای بیش از یک بار نیاز به تمیز کردن دارد، چون فعالیت این سگ زیاد است. پوشش این سگ از نوع نژاد اصلی آن کوتاه است، اما نژاد‌هایی که در آمریکا پرورش داده می‌شوند گا‌ها دارای پوشش بلند هستند. عمر متوسط این سگ ۱۰ سال است و می‌تواند بیشتر هم باشد. این سگ معمولا نیاز به فضای زیادی دارد و اصلا منماسب زندگی در شهر نیست. 

احتمالا یکی از وجوه تمایز ظاهری مهم سگ کنگال با سایر سگ‌ها پوزه سیاه آن است. این سگ یک سگ بزرگ و عضلانی است و حالت بدنی سالم و ستبر دارد. گوش‌های این سگ نیز سیاه یا تیره هستند و سایز آن‌ها متوسط و در حالت آویزان هستند. پوشش این سگ دولایه و متراکم است و رنگ این سگ از حمنایی تا خاکستیری متغیر است. 

چشم‌های کنگال متوسط، بادامی تا بیضی شکل هستند. پلک‌های محکم بسته شده که هیچ آسیب یا نشانه‌ای منفی را نشان نمی‌دهند. رنگ چشم‌ها طلایی تا قهوه ای، هماهنگ با رنگ پوشش. چشم‌های تیره‌تر ترجیح داده می‌شود. 

شانه‌های کنگال عضلانی و شیب دار هستند. پا‌های جلویی به خوبی از هم جدا می‌شوند و صاف و استخوان بندی منظم که طول خوبی دارند و ۵۰ تا ۵۵ درصد از کل قد سگ را تشکیل می‌دهند. پاستر‌های قوی و از پهلو کمی شیبدار. آرنج‌های کنگال نزدیک به پهلو‌ها هستند.

کاربرد سگ کنگال

کانگال یک سگ نگهبان گله سنتی است که با گله‌های گوسفند برای دفع گرگ‌ها و دیگر شکارچیان نگهداری می‌شود. برخی از آن‌ها به کشور‌های آفریقایی مانند نامیبیا، کنیا و تانزانیا صادر شده اند، جایی که آن‌ها با موفقیت از گله‌های محلی در برابر یوزپلنگ محافظت می‌کنند و در نتیجه به حفظ جمعیت یوزپلنگ در معرض خطر کمک می‌کنند.