اولاد جلال؛ گوسفند دم دراز الجزایری که استاد بیابان‌گردی‌ست و از مروارید گران‌تر است!

راز بقا: گوسفند عرب الجزایری (همچنین اولاد جِلال و دُم باریک غربی نیز نامیده می‌شود) یک نژاد از گوسفندان اهلی است که در سراسر الجزایر یافت می‌شود. این نژاد پشمی مشخصا برای فرش تولید می‌کند، اما هدف اولیه و اصلی برای پرورش این گوسفند گوشت است. 

به گزارش راز بقا، این گوسفند گوشتی – پشمی به نام‌های مختلفی در الجزایر زیستگاه بومی خودش مشهور است. نژاد عربی، رِمبی، اولاد جلال، هودنا، لاغوات، چلالا، تاگین، سیدا، جبل آمور و سیدی آیسا تنها برخی از نام‌های این گوسفند در کشور الجزایر است. 

مشخصات و ویژگی‌های گوسفند عرب الجزایری

قوچ‌های الجزایری شاخدار و میش‌ها بدون شاخ هستند. هر دو جنس گوسفند عرب الجزایری سفید و تک رنگ هستند. وزن قوچ‌ها در زمان بلوغ به طور متوسط ۸۱ کیلوگرم و قد ۸۴ سانتی متر تا کتف است. وزن میش‌ها به طور متوسط ۴۹ کیلوگرم است و تا ۷۴ سانتی متر قد رشد می‌کنند. گوسفند عرب الجزایری نرخ چندقلوزایی خوبی دارد و به طور متوسط در هر جفت‌گیری ۱.۵ بره به دنیا می‌آورد. میش‌ها تقریباً به مدت ۱۸۰ روز شیر می‌دهند و در این دوره ۷۵ کیلوگرم شیر به فرزندان خود می‌دهند. 

گوسفند عرب الجزایری پا‌های بلندی دارد که برای پیاده روی طولانی مدت مناسب است. این نژاد به خوبی برای زندگی در آب و هوای خشک سازگار است. از سال ۱۹۸۹ تا ۲۰۰۳، جمعیت این گوسفندان از حدود ۱۰ میلیون رأس به ۱۱ میلیون رأس افزایش یافت.

گوسفندان عرب الجزایری که عمدتاً برای گوشت پرورش داده می‌شوند، پشم مخصص تولید فرش را نیز تهیه می‌کنند، اگرچه تولید گوشت هدف اصلی پرورش آنهاست. آن‌ها دارای پوشش سفید و پا‌های کشیده هستند که به سازگاری آن‌ها با مناطق خشک کمک می‌کند.

از نظر خصوصیات ظاهری، نر‌های این نژاد به طور معمول شاخدار هستند، در حالی که ماده‌ها معمولا بدون شاخ هستند. این ویژگی‌ها به ظاهر متمایز و عملکرد آن‌ها در محیط بومی خود کمک می‌کند.

برای مطالعه بیشتر بخوانید: 

گوسفند شکم‌سیاه «باربادوس»؛ گوسفندی شبیه «بز» و بسیار خشن که به سگ‌ها هم حمله می‌کند!

گوسفند «مرینوس»؛ گوسفندی به گرانی الماس که صادرات آن اعدام داشت!

گوسفند لری بختیاری؛ گوسفند گوشتی و غول‌پیکری که بهترین نژاد گوسفند در ایران است

گوسفند «قزل»؛ جواهر آذربایجان که پنیر لیقوان فقط از شیر این گوسفند تولید می‌شود

زیستگاه و ریشه‌های پرورش گوسفند عرب الجزایری

اعتقاد بر این است که این نژاد از گوسفند «تادمیت» که یک نوع گوسفند بومی الجزایر است تکامل یافته است. به همین دلیل برخی از محققان این حوزه که روی این نژاد کار کرده‌اند بر این موضوع تأکید دارند که این گوسفند یک نژاد خالص قدیمی به شمار نمی‌رود بلکه یک گوسفند اصلاح نژادی شده است و در برخی از کشور‌های دیگر مانند مراکش نیز حتی با گوسفندان وارداتی از شمال و اسپانیا نیز تلفیق نژادی شده است. 

از این گوسفند به عنوان گوسفند معمولی الجزایر یاد می‌شود که به طور گسترده در الجزایر از بیسکرا تا مرز مراکش و از صحرا تا ساحل اقیانوس اطلس پراکنده شده است. انواع زیادی از این نژاد شناخته شده است، اما جمعیت جنوب الجزایر به عنوان نوع واقعی و اصیل این نژاد در نظر گرفته می‌شود. 

به گزارش راز بقا؛ اعتقاد بر این است که پشم درشت گوسفند پشمی دم باریک امروزی الجزایر که به عنوان گوسفند الجزایری نیز شناخته می‌شود، از جمعیت گوسفندان گوسفندان مو دار دم باریک به وجود آمده است. شواهد باستان شناسی نشان می‌دهد که این گوسفندان مودار دم باریک بودند که برای اولین بار از غرب آسیا به آفریقا وارد شدند. این گروه از نژاد‌های گوسفند عمدتاً در کشور‌های شمال آفریقا مانند مراکش، الجزایر، تونس و تا حدودی لیبی زندگی می‌کنند که در مجموع حداقل سیزده نژاد بومی شناخته شده را شامل می‌شود.

 در جنوب صحرا، این گروه عمدتاً به عنوان گوسفندان «ماسینا»، که تنها گوسفند پشمی نگهداری‌شده توسط دامداران فولانی هستند. این گوسفندان همراه با گوسفندان دونگولا که تنها حیوانات پشمی بومی جنوب صحرا هستند پرورش داده می‌شوند.

دامداران فولانی در ارتفاعات غربی کامرون زیرگروهی از قوم فولبه هستند که یک گروه دامداری بزرگ را شامل می‌شوند که اعضای آن در سراسر جنوب صحرای آفریقا، ساحل اقیانوس اطلس و غرب آفریقفا پراکنده هستند. آن‌ها در اوایل قرن بیستم و در زمان‌های مختلف در قالب چند موج مهاجرت در منطقه ساکن شدند.

 نژاد «ماسینا» منحصر به فرد «خَم نیجر» در مرکز - جنوب مالی است، اگرچه یک نوع انحرافی به نام «گوندون» نیز در غرب نیجر یافت می‌شود. گوسفند «ماسینا» عمدتاً توسط افراد قبیله «ماسینا فولانی» تحت شیوه‌های مدیریت ییلاق - قشلاق توسعه و نگهداری می‌شد. برخی از این نژاد‌ها در مراکش پشم ظریف‌تری تولید می‌کنند که دلیل آن می‌تواند از نظر ژنتیکی به دلیل واردات اخیر گوسفند پشم‌ریز از اسپانیا باشند.